Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Шыршыны нисек һайларға?
Шыршыны нисек һайларға? Әле Яңы йыл байрамына шыршы ҡуйҙығыҙмы? Әгәр эйе икән, афарин, өлгөрмәһәгеҙ ҙә, әлегә ваҡытығыҙ бар. Тик бына ошондай һорауҙар тыуа: “тере” шыршы ултыртырғамы, әллә яһалмаһын һатып алырғамы? Нисек итеп дөрөҫ һайларға? Кәңәштәребеҙгә ҡолаҡ һалып, үҙегеҙгә оҡшағанына өҫтөнлөк бирегеҙ.

Йәнең теләгәне бар

Яһалма шыршы һайлайһығыҙ икән, уның ыңғай яҡтары байтаҡ:
— Йыл һайын ысын шыршыға аҡса тәләфләгәнсе, бер тапҡыр яһалманы алырға ла һәр саҡ файҙаланырға мөмкин.
— Балалар өсөн хәүефһеҙерәк. Уның энәләре ысыны менән сағыштырғанда йомшағыраҡ була, сәнселеү, яраланыу ҡурҡынысы юҡ.
— Яһалма шыршы алыу — тәбиғәтте һаҡлауҙың бер юлы.
— Ул матурыраҡ, күпереп ултыра.
Яһалма шыршының йәнең теләгәнен һайлап алырға була. Уларҙың төрө күп: шыршы, ҡарағай, пихта... Сәтләүектәр, ҡар бөртөктәре йәки уйын­сыҡтары менән бергә... Төҫ­тәренә, ҙурлыҡтарына ла ҡарайһың. Ҡупшыҡайҙар үҙҙәренең конструкцияһы менән дә айырыла. Ар­за­ныраҡтары конс­трук­тор­ға оҡшаған, уны айы­рым ботаҡ­тарҙан йыйырға кәрәк. Яңыраҡтары шар­нирлы конструкция нигеҙендә эш­ләнә, был осраҡта шыршы ҡулсатыр кеүек асыла.
Энәләр һәм башҡа материалдары ике төрлө була. Береһе — махсус матдә һеңдерелгән ҡағыҙ. Улар күпереп тора, тик оҙаҡ һаҡланмай: ни бары өс-дүрт йылға етә. Өҫтөнлөктө икенсе төрөнә — утҡа бирешмәүсән пластик һәм синтетик сүстәрҙән яһалғанына — бирергә кәрәк.
Оҡшаған шыршыны һайлағас, уның сифатын тикшереп ҡарағыҙ. Әгәр энәләре йомшаҡ икән, уны ыңғай яғына һыйпағыҙ; әгәр ҡаты булһа, энәләрен тартҡылап ҡарағыҙ. Сифатлы тауарҙың энәһе ҡойолмаҫҡа тейеш. Ботаҡтарын бөкләгеҙ, улар тиҙ генә үҙ торошона ҡайтырға тейеш.
Хәүефһеҙлек тураһында ла онотмағыҙ. Яҡшы шыршы янмай торған материалдан эшләнә. Иҫегеҙҙә тотоғоҙ: ҡағыҙ шыршы хәтәр шәп яна. Ундайын алһағыҙ, электр гирляндаларынан баш тартырға тура киләсәк. Һатыусынан сифат сертификатын һорарға онотмағыҙ. Сифатһыҙ тауарҙың майшәм йәки гирлянда йылыһында организм өсөн зыянлы химик матдәләр бүлеп сығарыуы ихтимал.
Шыршының ҙурлығын үҙегеҙ хәл итәһегеҙ. Улар 10 метрға тиклем бейеклектә була. Әлбиттә, өйҙә ҡуйыр өсөн 1-3 метрлығы етә. Унан тәбиғи ылыҫ еҫе сығып торһон өсөн, махсус эфир майҙары алығыҙ.
Хаҡына килгәндә, ул төрлө ҡатлам кешеләре өсөн иҫәпләнгән. Башта шыршыны етештергән илде асыҡларға кәрәк. Иң сифатлылары һәм ҡиммәттәре – Германия, Италия, Голландияла. Уртасалары Тайвань менән Таиландтан килә. Ә иң арзаны, аңлашыла, Ҡытайҙыҡы. Хаҡты билдәләүсе икенсе мәсьәлә — ағастың бейеклеге һәм уны эшләгәндә ниндәй материалдар ҡулланылыуы. Ботаҡлап йыйылғаны арзаныраҡ, ҡулсатыр кеүек асылғаны ҡиммәтерәк.

Алдан йүнләгеҙ

Әлбиттә, ысын ағастың ыңғай яҡтары күберәк. Ул — ысын ылыҫ еҫе, тәбиғи йөҙө, бала саҡтан килгән байрам кәйефе. Өйрәнгән кеше өсөн бер ниндәй яһалма ҡуп­шыҡайҙың кәрәге лә юҡ.
Ауылда йәшәгәндәргә рәхәт: шыршыны яҡын­дағы урмандан барып ҡырҡалар. Ә ҡала хал­ҡына уны һатып алырға кәрәк. Был осраҡта ла дөрөҫ һайлау мөһим. Шыршыны алдараҡ йүн­ләү мөһим, сөнки башта күркәм, ҡупшылары бу­ла, ә байрам яҡынлаш­ҡан һайын улар хөртәйә. Бик иртә алһағыҙ ҙа ҡайғырмағыҙ, уны, мәҫә­лән, балконда һаҡларға була.
Ниндәй шыршы һай­лауығыҙға ҡарамаҫ­тан, ул барыбер Яңы йыл байрамы осоронда өйгә йәм, күңелгә йы­лылыҡ һәм байрам кә­йефе биреп ултырасаҡ. Айырыуса бәләкәй балалы йортто шыршыһыҙ күҙ алдына килтереп булмай. Шуға күрә ваҡытты артабан һуҙмай ғына шыршы алып ҡуйығыҙ.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 140

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 488

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 229

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 3 933

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 2 699

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 276

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 3 697

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 2 972

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 457

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 531

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 358

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 538