“2016 йылға тиклем республика үҙе етештергән йәшелсә менән тулыһынса тиерлек тәьмин ителәсәк”, – ти БР Хөкүмәте вице-премьеры Эрнст Исаев



Бында Башҡортостан Хө­күмәте аппараты вәкил­дәре, муниципаль райондар һәм ҡала округтары баш­лыҡ­тары һәм белгестәре, ауыл предприятиелары һәм крәҫтиән (фермер) хужа­лыҡтары етәкселәре ҡат­наш­ты.
– Беҙгә бер насар ғәҙәт хас – алдан тоя һәм хәстәр­лек күрә белмәйбеҙ, – тине Башҡортостан Хөкү­мәте Премьер-министры урын­баҫары Эрнст Исаев. – Йә­шелсәселек тармағы беҙҙә иғтибарҙан ситтә ҡала килә. Ә бит етештереүҙе күбәйтеү мөмкинлеге бар, әле республика йылына 350 мең тонна йәшелсә үҫтерһә, был күр­һәткесте 1,5 тап­ҡырға арттыра алабыҙ.
Әммә үҫтереү менән үҫтереү араһында айырма бар, әлбиттә. Ауыл хужа­лығы министрлығының сай­тындағы мәғлүмәттәргә ҡа­рағанда, йәшелсәнең – 78,7, ә бәрәңгенең хатта 96,5 процентын ауылдарҙағы шәхси хужалыҡтар һәм ҡала баҡсасылары үҫтерә. Тик уларҙы баҙарға килтереп һатып ҡара... Ҡалала магазин эргәләрендә баҡсаһынан алып ҡайтҡан һәм үҙенән артып ҡалған бер тоҡсай ҡыяр йә помидорҙы һатып тороусылар бында әллә ни роль уйнамай, уларҙың был шөғөлө миҙгелле генә. Ауылдан транспорт яллап килтереп, баҙарҙағы урын өсөн түләп, йәшелсәне йыл әйләнәһенә һатыуҙы ғаилә­нең йәшәү сығанағына әй­лән­дерергә теләгән хужалар тураһында бара һүҙ. Ләкин был юл ҡаршылыҡтар менән тулы. “Беҙҙең өсөн хатта һуған үҫтереү һәм һатыу ҙа михнәтле, шуға күрә ул сит һуғандан әсерәк”, – тип ша­ярт­ҡайны бер ауыл ағайы.
Тәбиғәте ҡырыҫ булған Башҡортостанда йәшелсәне йыл әйләнәһенә үҫтереү шарттары юҡ. Тап шуға күрә лә теплица хужалыҡтары йылдам үҫеш ала башла­ғайны. Бигерәк тә Туймазы районында. Ләкин һуңғы йылдарҙа йәшелсә сәскән майҙан кәмене, уңыш күлә­ме аҙайҙы. Ошо район фермеры Миңзаһит Шәң­­гә- ­рәев­тең сығышынан күре­неүенсә, бөгөн 30 гектар теплица ере файҙа­ланылмай. Сәбәбе – газға һәм электр энергияһына хаҡтың даими үҫә барыуы. Был түләү сығымдарҙың 49 процентына барып баҫа!
Хәйер, теплицаныҡын ғына түгел, йәй үҫтергәнде лә һаҡларға булыр ине. Тик ҡайҙа? Эрнст Фәрит улы һаҡлағыстар төҙөүҙе өҫтөн­лөклө йүнәлеш тип иғлан итте. “Әгәр ҙә уңыш һаҡла­ғыстарҙы Баш­ҡортостанда етештерә башлаһаҡ, ситтән бик күп заказдар киләсәк”, – тине ул. Фермерҙар: “Шәп булыр ине лә бит”, – тигән һымағыраҡ баш ҡағып ҡына ҡуйҙы.
Ғөмүмән, ер хужалары семинарҙа шым ғына ул­тырҙы. Вице-премьерҙың: “Нимәне уйлап еткермәйбеҙ тағы, әйҙәгеҙ, әйтеп ҡалы­ғыҙ”, – тигән саҡырыуына ла ырғып тороусылар табылманы. Тик семинар аҙағында ғына бер ҡатын: “Тепли­цаларҙа эшләргә кеше юҡ, кадрҙар кәрәк!” – тине.
Һүҙ бында махсус белеме булған профессиональ йә­шелсәселәр тураһында ба­ра. Әммә улар ҙа эшкә килер алдынан иң тәүҙә хеҙ­мәт хаҡы менән ҡыҙыҡ­һына, әлбиттә. Тик уны күтә­реү өсөн табышты арт­­ты­рырға кәрәк. Хәҙерге шарттарҙа ул мөмкинме икән, ай-һай...
Логистика (тауарҙың етеш­­тереүсенән алып ҡул­ланыусыға табан хәрәкәт итеүен ойошторған сылбыр) үҙәктәре булдырыу зарур­лығы тураһында ла семи­нар­ҙа бер нисә тапҡыр телгә алынды. Ундай үҙәктәр Рәсәйҙә бөтөнләй юҡ икән.
– Ә ваҡыт бик аҙ, – тине ауыл хужалығы министры Николай Коваленко. – Төркиә, Ҡытай һәм башҡа ҡайһы бер илдәрҙең аҙыҡ-түлеге өсөн Рәсәйгә юл асылды...