Башҡортостан Республикаһы Дәү­ләт Йыйылышы – Ҡоролтайҙың Аграр мәсьәләләр, экология һәм тәбиғәттән файҙаланыу комитеты ултырышында күптән түгел ошо проблемаға арнал­ған һөйләшеү булды. “Рәсәй ауыл хужалығы үҙәге” Федераль дәүләт ҡаҙна учреждениеһының Башҡорт­остан филиалы етәксеһе, профессор, ауыл хужалығы фәндәре докторы Рөстәм Кирәев был бөжәк янаған ҡурҡыныс, уға ҡаршы көрәшеү юлдары тураһында тәфсирләп һөйләне (уның аңлатмаһы “Башҡортостан” гәзитенең 21 июнь һанында ла бирелгәйне). Ләкин эҫе климатлы дала илдәрен йөҙҙәрсә йылдар буйы интектергән был үрсемле бөжәктән ҡотолоуы анһат түгел. Уны юҡ итеү өсөн тәғәйенләнгән төрлө ағыулы химикаттар күп. Уларҙың йоғонтололоғо ла, ҡулланыу урындары һәм үҙенсәлектәре лә төрлөсә. Әйтәйек, ағыуҙы иртән һәм кис кенә, ел секундына өс метрҙан да ашмаған мәлдә һиптерергә кәрәк. Уныһын да һуңғы йылдарҙа ғына әүҙем ҡуллана башлағандар. Былтыр, мәҫәлән, 90 мең гектарҙан ашыу ауыл хужалығы ере эшкәртелһә, 2008 йылда бер гектарға ла һиптерелмәгән.
– Дәүләт Думаһы депутаты бул­ғанда миңә ошо мәсьәләгә арналған бер нисә кәңәшмәлә ҡатнашырға тура килде, – тине Башҡортостан Рес­пуб­ликаһы Дәүләт Йыйылышы – Ҡо­ролтай Рәйесе урынбаҫары Франис Сәйфуллин. – Федераль властың ҡа­ра­шы шундай: был проблемаға ҡар­шы төбәктәр үҙҙәре көрәшергә тейеш. Ләкин төбәктәрҙә лә ҡараш төрлөсә, ауыл хужалығы министры вазифа­һында күрше Ырымбур өлкәһендә йө­рөп ҡайтыу форсаты тейгәйне, шунда мин уларҙың был мәсьәләгә битараф булыуын күреп аптыраным. Беҙ улар­ҙы өҫтән ҡушып эшләтә алмайбыҙ, әлбиттә. Шуға күрә, әйҙәгеҙ, Волга буйы федераль округында кәңәшмә үткәрергә тәҡдим итәйек.
– Ҡара сиңерткә буйынса төп ҡурҡыныс беҙгә, ысынлап та, Ырымбур яғынан янай, – тип килеште республиканың ауыл хужалығы министры урынбаҫары Владимир Незнанов. – Уларҙа байтаҡ йылдар ауыл хужалығы еренең ғәйәт ҙур майҙаны эшкәртелмәй ятты. Ә ҡара сиңерткәгә үрсеп китеү өсөн тап шундай таш­ландыҡ урындар уңайлы шарт тыу­ҙыра ла инде. Ә тәбиғәт бәлә-ҡазаһын бергәләп кенә еңергә мөмкин, һәр кем айырым көрәшкәндә әллә ни һөҙөмтә булмаясаҡ. Ләкин Силәбе өлкәһендә, мәҫәлән, ағыулы химикаттар алыуға аҡса бүлмәгәндәр, был осраҡта бергәләп әүҙем эшләү килеп сығырмы? Ә ҡара сиңерткә көтмәй – ул хатта урманлы район­дар­ға ла үтеп керә башланы...