Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Ҡулсаларҙан сылбыр бар була
Ҡулсаларҙан сылбыр бар була
Рухи туғандарҙан төҙөлгән сылбырҙың бер ҡулсаһы булған Сажиҙә Миһранова менән осрашҡас, күңелемдә ниҙер уйылып төшкәндәй булды.
— Миңә хаҡлы ялға китергә ваҡыт етә инде... — тине ул, моңһоу ҡарашын йәшерергә маташып. Болоҡһоу булып китте.
Мәғарифҡа тотош хеҙмәт юлын ғына түгел, ә булмышын арнаған, кинәнеп эшләгән хеҙмәткәрҙең бер көн килеп "туғарылыуы" төрлө уйға һалды. "Урын ҡалыр ул, буш та тормаҫ, әммә илһөйәр, телһөйәр педагогтар өҙмәй тотоп килгән рухи сылбыр ни эшләр?" тигән борсолоу зиһенде быраулап үтте. Республикабыҙ район хакимиәттәренең мәғариф идаралыҡтарында Сажиҙә Миһранова кеүек методистар байтаҡ ине, хәҙер хаҡлы ялға китә башланылар... Уларҙың барыһы менән дә нисек танышмын һуң?



1992/1993 уҡыу йылында Ейәнсура районында "Тормош һабаҡтары" дәреслеге буйынса "Рухи тәрбиәлә халыҡ педагогикаһының өлөшө" тигән фәнни-ғәмәли конференция үткәрелде. Ҡабул ителгән ҡарар нигеҙендә был предмет республиканың барлыҡ башҡорт мәктәптәрендә уҡытыла башланы. Яңылыҡты уҡытыусылар дәррәү күтәреп алды. Ҡыҙыҡһынып, Ейәнсура башҡорт гимназияһына хатта Туймазы, Дүртөйлө тарафтарынан килеп етерҙәр ине. I — XI кластар өсөн аҙнаһына берәр сәғәткә иҫәпләнгән материал туплап, әсбаптар яҙыу, асыҡ дәрестәр үткәреү бик тығыҙ һәм күңелле эш булды. Өҫтәүенә республиканың һәр район үҙәгендә берәр аҙналыҡ курстар уҙғара торғайным. Илдәге демократик үҙгәрештәргә тиклем ете йоҙаҡ аҫтында таралмай ятҡан тарихыбыҙ, йолаларыбыҙ, мәктәптәрҙә бығаса өйрәтелмәгән мәҙәниәт, сәнғәт өлгөләре, халҡыбыҙҙың боронғо шөғөлдәре, тәрбиә ҡанундары... Курсҡа килгән уҡытыусылар был мәғлүмәтте ихлас ҡабул итә, йотлоғоп тыңлай, һәр береһен яҙып алып, шул нигеҙҙә дәрес бирә ине. Ул саҡтағы мәғариф министры урынбаҫары, "Тормош һабаҡтары" программаһы һәм дәреслектәре авторҙарының береһе Миңлебай Юлмөхәмәтовтың "Шәжәрә" темаһына айырым иғтибар йүнәлтеүенең, Илгизәр Бураҡаевтың дини тәрбиә хаҡында бүлекте нигеҙле итеп яҙыуының ни тиклем мөһим булғанлығын ваҡыт арауығы иҫбатланы. Әйтәйек, предмет буйынса асыҡ дәрестә VI класта ғына уҡытыла башлаған "Шәжәрә байрамы" бөгөн барлыҡ республиканы солғап алһа, 22 йыл элек ингән "Дин дәрестәре" (әлбиттә, Мәскәү ғалимдарының программаһы менән) хәҙер инде барлыҡ Рәсәй мәктәптәрендә өйрәтелә.
"Тормош һабаҡтары"ның үҫешен ҡайғыртып, янып эшләгән методистар араһында Сажиҙә Миһранова ла бар ине. Районға әсбаптарҙы үҙе күтәреп ташыны ул. Бер ваҡыт нәшриәт магазинынан ҙур төргәк йөкмәп сығып килгәнен күреп: "Машина менән килдеңме?" — тип һораным. "Юҡ, автобусҡа сығам", — ти. "Ошо хәтлем китап менәнме?!" — аптырауымдың сиге юҡ ине. "Автобусҡа бер ултырып алһаң, ҡыйынлығы юҡ инде. Малаяҙҙа улым ҡаршылай, — тине Сажиҙә, йылмайып. — Мәктәптәрҙә кабинеттар бик ярлы йыһазландырылған. Һәр уҡытыусы баш ҡалаға килеп йөрөй алмай бит, шуға күрә юл төшкән һайын китапты ошолай күп итеп алып ҡайтам".
Сажиҙә Сыңғыҙ ҡыҙы Салауат районы мәктәптәрендә "Туған тел", "Тормош һабаҡтары", "Башҡорт әҙәбиәте" кабинеттарын булдырып, уларҙы йыһазландырыуҙа арымай-талмай эшләне. Бының әһәмиәтен яҡшы аңлай ул: бала нимәнелер ишетеп кенә түгел, ә күреп, һоҡланып, ҡыҙығып ҡабул итһә генә, күңелендә ихласлыҡ уяна. Ошоға бәйле Сажиҙә Сыңғыҙ ҡыҙы асыҡ дәрескә ингәндә иң элек уҡыусының теманы ҡабул итеү-итмәүенә иғтибар бирә. Эш уңышһыҙыраҡ килеп сыҡҡан хәлдә педагогтан бигерәк үҙе ҡайғыра, уйлана, анализ яһай, башҡаларҙың тәжрибәһен иҫкә төшөрә. Шунан ғына уҡытыусыға һығымталарын еткерә.
Мәктәп йылдарында өлгө алырлыҡ остаздары күп була Сажиҙә Сыңғыҙ ҡыҙының. Мәҫәлән, башҡорт теле һәм әҙәбиәтенә сикһеҙ һөйөү уятҡан Ғиниәт Абдуллин, тәүгә эшкә килгән сағында ихлас ярҙам иткән Әхмәҙи Солтан улы, Мәйсәрә Фәтҡулла ҡыҙы... Уларҙан алған тәжрибә нигеҙендә Сажиҙә Миһранова класта малайҙарҙың тәртибенә, уларҙы әүҙемлеккә, тырышлыҡҡа өйрәтеүгә айырыуса ҙур иғтибар бүлә. Ҡыҙҙарға, билдәле булыуынса, бындай сифаттар тәбиғәттән һалына. Тормошта иһә ир-аттың әүҙемлеге, ойоштороу һәләте ҙурыраҡ әһәмиәткә эйә.
Уҡытыусыларға бер ваҡытта ла ҡаты ҡағылмай, ә үҙ тәжрибәһен урынлы ҡулланып, тыныс ҡына өйрәтә Сажиҙә Сыңғыҙ ҡыҙы. "Эшен яратҡан кешенең йөҙөндә байрам кәйефе булырға тейеш", — тип һанай ул. Үҙе тап шундай сифаттарға эйә: мөләйем, йомшаҡ һүҙле, етеҙ хәрәкәтле... “Башҡортостандың атҡаҙанған мәғариф”, “Рәсәйҙең почетлы дөйөм белем биреү хеҙмәткәре” исемдәрен лайыҡлы йөрөтә Сажиҙә Миһранова. Уның ғәжәп бай тәжрибәһен ҡулланған, рухи сылбырҙы бушатмаҫлыҡ алмашы ҡалыуын теләргә ҡала хәҙер. Мәктәптә һәр уҡыусы, белемдән тыш, рухи ныҡлыҡ та алырға тейеш. Ә был эштә педагогтарҙың остазы булған методистарҙың өлөшө ифрат ҙур.





Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Әрмәнстанда яҡташыбыҙҙы ағыулы йылан саҡҡан

Әрмәнстанда яҡташыбыҙҙы ағыулы йылан саҡҡан 27.06.2025 // Йәмғиәт

Әрмәнстанда яҡташыбыҙ экскурсиянан һуң ауыр хәлдә реанимацияға оҙатылған. Турист әйтеүенсә, уны...

Тотош уҡырға 13

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы 27.06.2025 // Йәмғиәт

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы...

Тотош уҡырға 9

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы һыу баҫыу ихтималлығы хаҡында иҫкәртте

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы һыу баҫыу ихтималлығы хаҡында иҫкәртте 27.06.2025 // Йәмғиәт

Тау һәм бәләкәй йылғаларҙа һыу кимәленең күтәрелеүе көтөлә....

Тотош уҡырға 12

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә 27.06.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә...

Тотош уҡырға 14

Марфа инәйгә – 100 йәш

Марфа инәйгә – 100 йәш 26.06.2025 // Йәмғиәт

Салауат ҡалаһынан Марфа Рябова 100 йәшен тултырҙы. Ҡала мэры Марат Заһиҙуллин социаль селтәрҙәге...

Тотош уҡырға 14

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән 26.06.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән...

Тотош уҡырға 25

Бөгөн республика урмандарында уртаса класлы янғын хәүефе фаразлана

Бөгөн республика урмандарында уртаса класлы янғын хәүефе фаразлана 26.06.2025 // Йәмғиәт

Бөгөн дәүләт урман фонды биләмәһендә икенсе-өсөнсө класлы янғын хәүефе фаразлана. 26 июнгә ут...

Тотош уҡырға 23

Республикала ямғырлы һауа торошо фаразлана
Республикала сығарылыш кисәләре көнө билдәле булды

Республикала сығарылыш кисәләре көнө билдәле булды 25.06.2025 // Йәмғиәт

Республикала сығарылыш кисәләре көнө билдәле булды...

Тотош уҡырға 22

Өфөлә Рәшит Шәкүр һәм табип Мәстүрә Саҡаева урамдары барлыҡҡа килде

Өфөлә Рәшит Шәкүр һәм табип Мәстүрә Саҡаева урамдары барлыҡҡа килде 25.06.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә Рәшит Шәкүр һәм табип Мәстүрә Саҡаева урамдары барлыҡҡа килде...

Тотош уҡырға 22

Табип-фониатр Наил Ғабдуллин Өфөнөң почетлы граждандары исемлеген тулыландырҙы

Табип-фониатр Наил Ғабдуллин Өфөнөң почетлы граждандары исемлеген тулыландырҙы 25.06.2025 // Йәмғиәт

Табип-фониатр Наил Ғабдуллин Өфөнөң почетлы граждандары исемлеген тулыландырҙы...

Тотош уҡырға 27

Башҡортостанда Бүздәк − Саҡмағош-Дүртөйлө юлының 14 саҡрымы яңыртылды

Башҡортостанда Бүздәк − Саҡмағош-Дүртөйлө юлының 14 саҡрымы яңыртылды 25.06.2025 // Йәмғиәт

Быйыл 19 саҡрым оҙонлоҡтағы һигеҙ участканы ремонтлау планлаштырыла....

Тотош уҡырға 20