БАШ
РУС
Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт
Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....
Тотош уҡырға 4 695
Айыу байрамы
Борон айыуға һунар бик ҙур булған. Уны туҡмап алғандар.
Айыу һунарына әҙерлек шау-шыуһыҙ барған. Ауға ирҙәр күмәкләшеп сығыр булған. Һунарҙан ҡайтҡас, айыуҙы толоптай һуйғандар, йәғни ике ботонан аҫып, тиреһен ярмайынса ғына һыҙырғандар. Улай иткәндә, тырнаҡтары ла, башы ла, ҡойроғо ла бөтөн көйөнсә ҡалған. Айыу алған ерҙә майҙан яһағандар, уйнап-көлгәндәр, көрәшкәндәр.
"Айыу байрамдары" ХIХ быуат аҙағында хәҙерге Әбйәлил районы биләмәләрендә, Өсимәнде тигән урында үткәрелгән. Һунар бик уңышлы булған. Бер юлы өс-дүрт айыу һуҡҡандар. Айыуҙарҙы толоптай итеп һуйғандар, шунан тире эсенә бесән тултырып, баҫтырып ҡуйғандар. Өсимәнделәге майҙан ун биш көн буйы барған. Ат сабыштырыу, көрәш, йыр-бейеү ярыштары үткәрелгән. Бейеш батыр гел беренселекте алған. Уны Ағиҙел буйынан килгән Айсыуаҡ батыр ҙа еңә алмаған.
Был Айыутуйҙа ун биш көн буйы ошо дүрт айыу һыны баҫып торған. Һунарсылар, йырҙар йырлап, шулар тирәһендә бейешкән.
Хәйбулла районы, Вәзәм ауылы.
Бейеү
Унда әле лә айыу күп. Хәҙер ҡурсаулыҡ булғас, улар белә язаға тарттырылмаҫын.
Бына шулай борон Уралға килгәс, ирҙәр йыйылышып айыу аңдыған, күпләп аулаған. Айыу алғас, йәйләүҙә байрам үткәрелгән. Борондан килгән ғәҙәт булғандыр инде, атаҡлы һунарсылар шул йыйында, айыу тиреһе бөркәнеп, айыу булып бейегән. Бер олатай һөйләгәйне, шундай һунарҙа атылған ҙур айыу тиреһен кейеп, Бейеш батыр ҙа бейегән...
Баймаҡ районы, Муллаҡай ауылы.
("Башҡорт халыҡ ижады" китабынан).
Борон айыуға һунар бик ҙур булған. Уны туҡмап алғандар.
Айыу һунарына әҙерлек шау-шыуһыҙ барған. Ауға ирҙәр күмәкләшеп сығыр булған. Һунарҙан ҡайтҡас, айыуҙы толоптай һуйғандар, йәғни ике ботонан аҫып, тиреһен ярмайынса ғына һыҙырғандар. Улай иткәндә, тырнаҡтары ла, башы ла, ҡойроғо ла бөтөн көйөнсә ҡалған. Айыу алған ерҙә майҙан яһағандар, уйнап-көлгәндәр, көрәшкәндәр.
"Айыу байрамдары" ХIХ быуат аҙағында хәҙерге Әбйәлил районы биләмәләрендә, Өсимәнде тигән урында үткәрелгән. Һунар бик уңышлы булған. Бер юлы өс-дүрт айыу һуҡҡандар. Айыуҙарҙы толоптай итеп һуйғандар, шунан тире эсенә бесән тултырып, баҫтырып ҡуйғандар. Өсимәнделәге майҙан ун биш көн буйы барған. Ат сабыштырыу, көрәш, йыр-бейеү ярыштары үткәрелгән. Бейеш батыр гел беренселекте алған. Уны Ағиҙел буйынан килгән Айсыуаҡ батыр ҙа еңә алмаған.
Был Айыутуйҙа ун биш көн буйы ошо дүрт айыу һыны баҫып торған. Һунарсылар, йырҙар йырлап, шулар тирәһендә бейешкән.
Әлфиә Ҡаҙырбаеванан
1989 йылда яҙып алынған.
1989 йылда яҙып алынған.
Хәйбулла районы, Вәзәм ауылы.
Бейеү
Ҡыҙыл буйы башҡорттары Уралға йәйләүгә сыҡҡас та, малды айыу тәләфләр булған.
Унда әле лә айыу күп. Хәҙер ҡурсаулыҡ булғас, улар белә язаға тарттырылмаҫын.
Бына шулай борон Уралға килгәс, ирҙәр йыйылышып айыу аңдыған, күпләп аулаған. Айыу алғас, йәйләүҙә байрам үткәрелгән. Борондан килгән ғәҙәт булғандыр инде, атаҡлы һунарсылар шул йыйында, айыу тиреһе бөркәнеп, айыу булып бейегән. Бер олатай һөйләгәйне, шундай һунарҙа атылған ҙур айыу тиреһен кейеп, Бейеш батыр ҙа бейегән...
Мәрфүзә Латипованан
1983 йылда яҙып алынған.
1983 йылда яҙып алынған.
Баймаҡ районы, Муллаҡай ауылы.
("Башҡорт халыҡ ижады" китабынан).
Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт
6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...
Тотош уҡырға 3 826
Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт
– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...
Тотош уҡырға 4 769
"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...
Тотош уҡырға 4 479
Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт
Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....
Тотош уҡырға 3 102
Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт
Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...
Тотош уҡырға 3 797
"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....
Тотош уҡырға 4 045
135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт
Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...
Тотош уҡырға 3 176
Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт
Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....
Тотош уҡырға 2 778
Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт
Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...
Тотош уҡырға 2 825
Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт
Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...
Тотош уҡырға 2 617
Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт
2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...
Тотош уҡырға 2 872