Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Йөҙйәшәр яугир
Йөҙйәшәр яугир
Бөйөк Ватан һуғышының фажиғәле шаңдауы йылдан-йыл йырағая бара. Был шанлы йылдарҙы үҙ күҙҙәре менән күреүселәр, ваҡиғаларҙың уртаһында ҡайнаусылар арабыҙҙан китһә лә, Еңеү яҙы алып килгән ветерандарҙың имәндәй ныҡтары ла бар. Шуларҙың береһе – Өфө районының Әсән ауылында йәшәгән Хәмзә Усман улы Шәрәфетдинов.

Йөҙ йәшлек ветеран беҙҙе ҡапҡа алдында ҡаршы алды. Әйҙүкләй-әйҙүкләй өйгә алып инде лә ейәнсәренә сәй ҡуйырға ҡушты. Үҙе күн папканан документтарын сығарып өҫтәлгә йәйҙе. Тәүҙә хәрби билет менән таныштыҡ. Унда “рядовой”, “стрелок”, “окончил 4 класса”, “не партийный” тигән яҙыуҙарҙы уҡыйбыҙ.
– Атайым ғүмер буйы дин юлында булды. Шуға мине уҡымаған тип әйтеп булмай. Дини белем алдым. Репрессия башланғанға тиклем атайым үлеп ҡалды, юғиһә ҡанлы өйөрмә уны ла алып китер ине, — ти ветеран.
Хәмзә Усман улы хәрби хеҙмәткә 1940 йылда алына. Баку ҡалаһында хеҙмәт итә. 239-сы артиллерия полкы составында тәүге яуға инә.
– Һуғыш башланырын алдан белдек. Разведка хәбәр итеп торҙо. Ул төндә мин ҡарауылда инем. Телефон — ҡул аҫтымда. Дошмандың илебеҙгә һөжүм итеүе тураһында беренселәрҙән булып хәбәр иттем, — тип хәтерләй ул мәлде ветеран.
Һуңынан Хәмзә Шәрәфетдинов хеҙмәт иткән полкты Каспий, Ҡара диңгеҙ буйҙарын дошмандан һаҡларға ебәрәләр. Керчь ярымутрауында һуғышалар. 1942 йылдың марты яугирҙең хәтерендә иң ҡурҡыныс мәл булып уйылып ҡалған. Дивизия ҡамауҙа ҡала. Әсиргә эләгеү уның тормошондағы иң ауыр һынау булғанғалыр, был хаҡта ветеран һөйләргә яратмай....
1945 йылдың яҙы ветеран өсөн иң бәхетле көндәрҙең береһе була. 7 майҙа Чехословакияла урынлашҡан лагерҙарҙың береһенән әсирҙәрҙе Америка ғәскәрҙәре ҡотҡара. Еңеү көнөндә Хәмзә Усман улы ашханала байрам табыны әҙерләшергә ярҙам итә.
— Чех ҡатындары ит алып килде. Беҙ унан күп итеп билмән эшләнек. Шунда беренсе тапҡыр туйғансы ашаныҡ. Фронтовой йөҙ грамм да бирҙеләр, – ти ул.
Һуғыштан Хәмзә Шәрәфетдинов 1945 йылдың декабрендә ҡайта. Ғүмер буйы Кушнаренко районының “Маяҡ” колхозында эшләй. Советтар Союзының атҡаҙанған колхозсыһы исемен ала. Хәмзә Усман улы оҙаҡ йылдар умарта тотҡан. Күстәрен бөтөргәнгә биш йыл самаһы ғына. Ғүмер буйы дин юлында булған. Ауылдың иң матур урынында, тау башында ул төҙөткән мәсет тора. Үҙе шунда имам-хатип булған. Бәлки, уның йөҙйәшәрлек сере ошондалыр?
Ҡатыны Ғилминиса менән ете балаға ғүмер бирәләр. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, ветерандың тоғро тормош юлдашы былтыр яҡты донъянан киткән. Уларҙың 17 ейәне һәм 24 бүләһе бар. Әле ул яҡындарының ҡәҙер-хөрмәтенә төрөнөп йәшәй.
I дәрәжә Ватан һуғышы ордены, Жуков, “1941 – 1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында күрһәткән хеҙмәттәре өсөн” миҙалдары һәм башҡа наградалар менән бүләкләнгән ветеран тормошҡа зарланмай. Балаларына, ейәндәренә артыҡ ауырлыҡ төшөрмәҫкә тырыша. Шулай ҙа яҡындары уның өсөн хафалана. “Әле ҡышҡыһын көс-хәл менән йә беребеҙҙә, йә икенсебеҙҙә йәшәргә күндерҙек. Ҡар ирей башлау менән ауылға ҡайтам тип бер булды. Тыуған йортобоҙ ҙур, өйөбөҙ һәйбәт булһа ла, атайыма хәҙер йөрөүе ауыр. Мунсаға барыуы бәлә. Ҡайҙа ғына мөрәжәғәт итһәк тә, торлаҡ шарттары яҡшы тип кире боралар. Үҙ көсөбөҙ менән өйҙә ремонт эшләнек тә ул, ҡәҙерлебеҙҙең уңайлыраҡ шарттарҙа йәшәүен теләйбеҙ”, — тип һөйләне Фәнзилә Хәмзә ҡыҙы.
Ветеран беҙҙе оҙатҡанда исем-шәрифебеҙҙе яҙып алды. “Һеҙҙең өсөн дә доға ҡылып торормон”, – тип изге теләктәрен әйтеп ҡалды.


Автор: Лилиә НУРЕТДИНОВА.
Фото: Эдуард ДИЛМӨХӘМӘТОВ.
Район: Өфө районы.


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 695

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 826

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 769

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 4 479

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 3 102

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 797

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 4 045

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 3 176

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 778

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 825

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 617

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 872