БАШ
РУС
Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт
Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....
Тотош уҡырға 4 695
Күптәр туберкулез менән элек кенә сирләгәндәр, хәҙер уны йоҡтороу мөмкин түгел тип уйлай. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, 1990 йылдан был сир менән яфаланыусылар – 2,58, вафат булғандар һаны 2,47 тапҡырға артҡан. Белгестәр был хәлде хатта Бөйөк Ватан һуғышынан һуңғы осорға тиңләй. Донъялағы 2 миллиардтан ашыу кеше иһә – Ер шарының өстән бер өлөшө – туберкулез микобактериялары менән зарарланған. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, ошо кешеләрҙең һәр унынсыһы сирләй.
Һиндостан, Бангладеш, Ҡытай, Бразилия, Мексика, Эфиопия кеүек илдәрҙә туберкулездан күпләп һәләк булалар. Рәсәйҙә иһә йыл һайын 25 мең кешенең ғүмере ошо сир арҡаһында өҙөлә. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, Башҡортостанда ла хәл маҡтанырлыҡ түгел. Мәҫәлән, 2012 йылда 100 мең кешегә 8,3 мең үлем осрағы тура килгән. Уларҙың 85 процентын ирҙәр тәшкил итә. Бигерәк тә Иглин, Архангел, Белорет райондарында был ауырыу менән сирләүселәр күп.
Йыл һайын холоҡ төҙәтеү колонияларынан сыҡҡан 100-гә яҡын кеше лә республиканың туберкулезға ҡаршы диспансерҙарында иҫәптә тора. Ә бер сирлене дауалау өсөн дәүләт йылына 100 меңдән 1,5 миллион һумға тиклем аҡса сарыф итә.
Туберкулездың йоғошло һәм ҡурҡыныс ауырыу икәнлеге тураһында тағы бер тапҡыр иҫкәртәбеҙ. Тын алыу ағзалары аша кешегә күскән был сирҙе магазинда йәки йәмәғәт транспортында эләктерергә мөмкин. Уның бациллалары һыуыҡҡа ла, эҫегә лә, хатта дым менән яҡтыға ла бирешеп бармай. Мәҫәлән, ул урам саңында өс ай буйы һаҡланһа, шунса ваҡыт китаптарҙа «йәшәй». Хәлһеҙлек, тирләү, тән температураһының күтәрелеүе кеүек билдәләрҙе, ғәҙәттә, киҙеү тип һанайҙар. Шуға сәләмәтлегегеҙгә ҡарата иғтибарлы булығыҙ тип өндәшке килә. Иҫкәртеү вакциналары һәм флюорография тикшереүе был сирҙе ваҡытында асыҡларға ярҙам итә. Ауырыуға ҡаршы көрәшкәнсе, уны булдырмау күпкә хәйерлерәк.
Автор: А. ӘХМӘТОВА.
Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт
6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...
Тотош уҡырға 3 826
Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт
– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...
Тотош уҡырға 4 769
"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...
Тотош уҡырға 4 479
Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт
Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....
Тотош уҡырға 3 102
Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт
Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...
Тотош уҡырға 3 797
"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....
Тотош уҡырға 4 045
135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт
Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...
Тотош уҡырға 3 176
Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт
Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....
Тотош уҡырға 2 778
Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт
Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...
Тотош уҡырға 2 826
Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт
Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...
Тотош уҡырға 2 617
Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт
2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...
Тотош уҡырға 2 872