Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Сит илдәргә шәкәр китә...
Рәсәй шәкәрен тиҙҙән донъяның бихисап төбәктәрендә тәмләй башлаясаҡтар. 2020 йылға тиклем Рәсәй Ҡытай, Япония, Алжир, Марокко, Филиппин менән килешеү төҙөүҙе планлаштыра.

Мәғлүм булыуынса, һуңғы йылдарҙа илдә шәкәр сөгөл­дөрө майҙаны арта. 2006 йылда Рәсәй 45 миллион тонна самаһы “татлы тамыр” йыйып алһа, быйыл тағы ла күберәк. Әммә бының икенсе яғы ла бар – саманан тыш етештергән һайын уның хаҡы кәмей. Был иһә ошо тармаҡта тир түккән­дәр өсөн файҙаға түгел.
Бөгөн заманса техниканың ни тиклем ҡыйбат торғанлығы һәр кемгә мәғлүм. Орлоҡ һатып алыу, үҫтереү йәһәтенән дә татлы аҙыҡ шаҡтай сығымдар талап итә. Күптән түгел “Руспродсоюз” етәкселәре тап ошо хәүефтән һаҡланыу кәрәклеген белдерҙе. “Эш былай барһа, эшҡыуарлыҡҡа ҡыҙыҡһыныу кәмеүе ихтимал, унан йәнә баҫыуҙар кәмеп, бер нисә йылдан шәкәргә хаҡтың артыуы мөмкин. Бәләнән шәкәрҙе экспортҡа оҙатыу күләмен арттырыу юлы ғына ҡотҡарасаҡ” тигән фекер әйтелде.
Әйткәндәй, Рәсәйҙә шәкәр сәнәғәте – продукцияны сит ил­дәргә һатыуға йүнәлеш алыуға үҫешкән тармаҡтарҙың береһе. Бөгөн ул башлыса БДБ, Мысыр, Сербия һәм Монголия илдәренә сығарыла. Хәҙер ошо юҫыҡта илдең Ауыл хужалығы министрлығы тарафынан раҫланған айырым бойороҡ бар. Был документта киләсәктә шәкәр, шулай уҡ уны эшкәрткән ваҡытта барлыҡҡа килгән һығынты, патока ҡайһы илдәргә һатыласағы хаҡында күрһәтмә билдәләнгән. Уға яраш­лы, 2020 йылға тиклем Рәсәй Филиппинға, Ҡытайға, Японияға, Вьетнамға, Алжирға, Мароккоға һәм башҡа илдәргә күпләп ошо төр продукцияны оҙатыу маҡсаты ҡуя.
Һығынты сөгөлдөрҙө эш­кәрт­кән ваҡытта барлыҡҡа килә. Ул мал өсөн аҙыҡ етеш­тергәндә ҡулланыла. Ә патока иһә лимон һәм һөт кислотаһы, шулай уҡ сүпрә әҙерләгәндә файҙаланыла. Тәү ҡарауға ҡалдыҡ кеүек күренһә лә, был төр продукцияға аграр баҙарҙа ихтыяж ҙур.
Бөгөн Башҡортостанда өс за­вод шәкәр эшкәртеү менән шөғөлләнә, тәүлегенә 11 мең тонна татлы аҙыҡ етештерелә. Уларҙы 24 район сеймал менән тәьмин итә.
Сөгөлдөр – үҫемлекселектә республикабыҙ иҡтисадына һиҙелерлек өлөш индергән культура төрө. Тап шуға ла сәсеүлектәр майҙанын артты­рыуға етди иғтибар бирелә. Былтыр 51 мең 400 гектар май­ҙанда сәсеп үҫтерелде (был­тыр­ғынан өс процентҡа күбе­рәк). Бөтәһе бер миллион 300 мең тонна шәкәр сөгөлдөрө йы­йылды. Башҡортостан был культураны етештереү буйынса Рәсәй төбәктәре араһында 11-се урынды биләй. Өс ҙур шәкәр заводынан йыл һайын сауҙа кәштәләренә 160 мең тонна самаһы продукция оҙатыла.
Былтыр тулайым уңыш 1,6 миллион тонна тәшкил иткән, был бынан алдағы йылдан 14,7 процентҡа юғарыраҡ тигән һүҙ. Яҡшы уңыш экспортҡа шәкәр оҙатыу күләмен 10 процентҡа арттырырға мөмкинлек бирҙе. Мәҫәлән, Шишмә шәкәр заводы Үзбәкстанға, Ҡырғыҙстанға, Мон­голияға, Ҡаҙағстанға, Тажик­станға, Грузияға, Төркиә­­гә 7,3 мең тонна шәкәр оҙатты, был – барлыҡ етештерелгән күләмдең 13,5 проценты.


Автор: И. ХАҠОВ.


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Башҡортостан төҙөүселәре I ярты йыллыҡта 1 миллион квадрат метр торлаҡты файҙаланыуға тапшырған

Башҡортостан төҙөүселәре I ярты йыллыҡта 1 миллион квадрат метр торлаҡты файҙаланыуға тапшырған 11.08.2025 // Иҡтисад

Республика федераль программаларҙа әүҙем ҡатнаша һәм территорияларҙы комплекслы үҫтереү...

Тотош уҡырға 17

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә 08.08.2025 // Иҡтисад

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә...

Тотош уҡырға 29

Радий Хәбиров Башҡортостан төҙөүселәрен һөнәри байрамы менән ҡотланы

Радий Хәбиров Башҡортостан төҙөүселәрен һөнәри байрамы менән ҡотланы 07.08.2025 // Иҡтисад

Бөгөн Өфөнөң «Торатау» конгресс-холында Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров республика төҙөүселәрен...

Тотош уҡырға 27

Башҡортостанда йәшәүселәрҙе ауылдарға интернет үткәреү өсөн тауыш бирергә саҡыралар
Мәләүез тракторсылары Ер һөрөү буйынса чемпионатта ҡатнаша

Мәләүез тракторсылары Ер һөрөү буйынса чемпионатта ҡатнаша 05.08.2025 // Иҡтисад

Бөтә Рәсәй механизаторҙар ярышы Ленинград өлкәһендә уҙғарыла....

Тотош уҡырға 37

Рәсәйҙә закон сығарыусылар ипотека буйынса төбәк ставкаларын индерергә тәҡдим итә

Рәсәйҙә закон сығарыусылар ипотека буйынса төбәк ставкаларын индерергә тәҡдим итә 05.08.2025 // Иҡтисад

[thumb][/thumb]Социаль ғәҙеллек принцибы буйынса процент ставкалары бөтәһе өсөн дә бер төрлө...

Тотош уҡырға 37

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды 01.08.2025 // Иҡтисад

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды...

Тотош уҡырға 50

Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды

Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды 31.07.2025 // Иҡтисад

[thumb][/thumb]Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды...

Тотош уҡырға 53

2 һәм 3 августа Өфөлә ауыл хужалығы йәрминкәләре була

2 һәм 3 августа Өфөлә ауыл хужалығы йәрминкәләре була 31.07.2025 // Иҡтисад

2 һәм 3 августа Өфөлә ауыл хужалығы йәрминкәләре була...

Тотош уҡырға 52

Республика аграрийҙары 200 мең тоннанан ашыу ашлыҡ йыйып алған

Республика аграрийҙары 200 мең тоннанан ашыу ашлыҡ йыйып алған 31.07.2025 // Иҡтисад

Республика аграрийҙары 200 мең тоннанан ашыу ашлыҡ йыйып алған...

Тотош уҡырға 61

Рәсәйҙә мәктәп өсөн минималь тауарҙарҙың хаҡы билдәле булды

Рәсәйҙә мәктәп өсөн минималь тауарҙарҙың хаҡы билдәле булды 30.07.2025 // Иҡтисад

Асыҡланыуынса, ата-әсәләр балаларын мәктәпкә әҙерләү өсөн аҡса йәләммәй....

Тотош уҡырға 59

2026 йылда Рәсәйҙә минималь хеҙмәт хаҡы 27 093 һумға тиклем арттырыла

2026 йылда Рәсәйҙә минималь хеҙмәт хаҡы 27 093 һумға тиклем арттырыла 29.07.2025 // Иҡтисад

2026 йылда Рәсәйҙә минималь эш хаҡы күләме 20,7% артып, 27 093 һум тәшкил итергә тейеш. Был хаҡта...

Тотош уҡырға 85