Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Дефолт янаймы?
Үҙәк банк идараһы ағымдағы операцияларҙың милли балансы быйылғы йылдың икенсе кварталы аҙағына “минусҡа төшөүе”, йәғни ағымдағы баланста дефицит барлыҡҡа килеүе, тураһында белдерә. Һуңғы 20 йылда түләүҙәр балансы ике тапҡыр дефицитлы булды: 1998 һәм 2013 йылдарҙа. 1998 йылғы баланс дефициты дефолт һәм милли валюта курсының өс тапҡырға кәмеүе менән тамамланһа, 2013 йылда ил иҡтисады әлегәсә дауам иткән оҙайлы стагнацияға инде. Әлеге дефицит — ғәмәлдә 2013 йылда башланған һәм тәрәнәйә барған кире процестарҙың бер эҙемтәһе.
Түләүҙәр балансының ағым­дағы операциялары иҫәбенә (счет текущих операций платежного баланса) тикшерелгән осорҙағы (был осраҡта — 2017 йылдың икенсе кварталындағы) тауарҙар һәм хеҙмәттәр экспорты һәм импорты күләме, инвестицияларҙан алынған саф килем һәм трансферт түләүҙәренең саф күләме инә (баланс күрһәткестәре бөтәһе лә долларҙарҙа иҫәпләнә). Быйыл беренсе кварталдағы 23,3 миллиард долларлыҡ профициттан һуң ҡапыл 0,3 миллиард долларлыҡ дефицитҡа төшөү, ысынлап та, ил финансына хәүеф менән янай. Дефицит әлегә ҙур түгел, әммә бында тенденция барлыҡҡа килеүе мөһим.
Баланс ике статья буйынса үҙгәргән: экспорт үҙгәрешһеҙ ҡалғанда импорт 10,6 миллиард долларға артҡан, инвестиция­ларҙан алынған килем ҡапыл кәмегән. Импорттың артыуы милли валюта курсы тотороҡһоҙлоғо менән аңлатыла. Инвести­цияларҙан алынған килемдең кәмеүен дә һум курсының тотороҡһоҙлоғона бәйләйҙәр — инвесторҙар һумдарҙағы аҡсаларын долларҙарға күсереп, күпләп сит илдәргә сығара. Хәҙер Үҙәк банк “икеләтә дефицит” — бюджет һәм ағымдағы баланс дефициты шарттарында эшләргә мәжбүр. Баланста импорттың артыуы ватан иҡтисадында реаль тауар етештереүҙе кәметеүгә этәрә, йәғни Рәсәй иҡтисадында реаль етештереү тармаҡтарын үҫтереү мөмкинлеге артабан сикләнә.
Был шарттарҙа Финанс министрлығы граждандарға һалымдарҙы арттырыу, ә нефть һәм газ менән сауҙа иткән дәүләт корпорацияларына ташламалар биреү юлын һайланы. Мәҫәлән, “Газпром” хәҙер саф килемдәрҙең — 20 процентын, “Роснефть” 35 процентын ғына түләй. “Роснефтегаз” былтырғы йылды килемһеҙ тамамлап, бюджетҡа бөтөнләй түләмәй. “Транснефть” тә, килемен күп һанлы филиалдарына таратып бөтөп, быйыл бюджетҡа түләмәй. Банктарҙан Һаҡлыҡ банкы саф килемдәрҙән бюджетҡа 25 процент ҡына, ә шул уҡ ваҡытта ВТБ 86 процент түләйәсәк — был нисбәтте лә аңлатыуы ҡыйын.
ВЭБ банкы менән килеп тыуған хәл бөтөнләй детективты хәтерләтә. Уның кредиттарының һәм лизинг операцияларының 37,9 проценты — проблемалы. Баланс дефицитының 1,5 триллион һумы — Сочи Олимпиадаһы төҙөлөшөндә юғалтылған сумма, йәнә шул хәтлем үк гигант күләм — 1,5 триллион һум — проблемалы лизинг проекттарында юғалтылған. Һуңғы юғалтыуҙы ҡаплау өсөн дәүләт ВЭБ банкына 2025 йылға тиклем йәнә 1,1 триллион һумлыҡ субсидия бирергә тейеш. Банк былтыр 212 миллиард һумлыҡ тура субсидиялар алып, йылды 112 миллиард һумлыҡ юғалтыу менән тамамланы. Банк быйыл бюджетҡа түләмәй, әлбиттә.
Ағымдағы баланс дефициты илдең импорт-экспорт операцияларынан бөтөнләй килем алмауын, хатта юғалтыуын күрһәтә. Йәғни ил тышҡы сығанаҡтарҙан капитал алып, бюджет дефицитын ҡаплай, сөнки экспорттан килгән валюта килемдәре генә уның валюта сығымдарын ҡаплауға етмәй. Сит ил инвесторҙары, дефолт хәүефенән һаҡланып, капиталдарын илдән сығара башлай. Шәхси сектор — Рәсәй граждандары ла үҙ капиталын, долларҙарға күсереп, илдән сығарыу яғын ҡарай. Үҙәк банк мәғлүмәттәренә ярашлы, быйылғы йылдың тәүге яртыһында 14,7 миллиард доллар капитал сығарған. Уҙған йылдың шул уҡ осоронда бындай ғәмәл 8,6 миллиард доллар тәшкил итеп, быйыл ул күрһәткес 1,7 тапҡырға артҡан. Был ауыр, дефолт менән янаған хәлдә Үҙәк банктан ашығыс һәм һөҙөмтәле саралар ҡуллана башлау талап ителә.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Өфөгә «Һөт иле» фестиваленә тоннаға яҡын ҡымыҙ килтерәләр

Өфөгә «Һөт иле» фестиваленә тоннаға яҡын ҡымыҙ килтерәләр 19.08.2025 // Иҡтисад

Өфөгә «Һөт иле» фестиваленә кәмендә бер тоннаға яҡын шифалы ҡымыҙ килтерелә, тип хәбәр иттеләр...

Тотош уҡырға 17

Радий Хәбиров республика предприятиеһын юбилейы менән ҡотланы

Радий Хәбиров республика предприятиеһын юбилейы менән ҡотланы 15.08.2025 // Иҡтисад

Республика етәксеһе Радий Хәбиров «ПОЛИЭФ» заводы коллективын һәм ветерандарын юбилейы менән...

Тотош уҡырға 39

Башҡортостанда II кварталда ипотека баҙары йәнләнде

Башҡортостанда II кварталда ипотека баҙары йәнләнде 14.08.2025 // Иҡтисад

Башҡортостанда II кварталда ипотека баҙары йәнләнде...

Тотош уҡырға 43

Рәсәйҙәргә кредит биреү шарттарында яңы пункт барлыҡҡа килде

Рәсәйҙәргә кредит биреү шарттарында яңы пункт барлыҡҡа килде 13.08.2025 // Иҡтисад

Тиҙҙән банктар һәм башҡа кредиторҙар Федераль һалым хеҙмәте һәм Социаль фонд мәғлүмәттәре буйынса...

Тотош уҡырға 42

Башҡортостан төҙөүселәре I ярты йыллыҡта 1 миллион квадрат метр торлаҡты файҙаланыуға тапшырған

Башҡортостан төҙөүселәре I ярты йыллыҡта 1 миллион квадрат метр торлаҡты файҙаланыуға тапшырған 11.08.2025 // Иҡтисад

Республика федераль программаларҙа әүҙем ҡатнаша һәм территорияларҙы комплекслы үҫтереү...

Тотош уҡырға 45

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә 08.08.2025 // Иҡтисад

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә...

Тотош уҡырға 49

Радий Хәбиров Башҡортостан төҙөүселәрен һөнәри байрамы менән ҡотланы

Радий Хәбиров Башҡортостан төҙөүселәрен һөнәри байрамы менән ҡотланы 07.08.2025 // Иҡтисад

Бөгөн Өфөнөң «Торатау» конгресс-холында Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров республика төҙөүселәрен...

Тотош уҡырға 43

Башҡортостанда йәшәүселәрҙе ауылдарға интернет үткәреү өсөн тауыш бирергә саҡыралар
Мәләүез тракторсылары Ер һөрөү буйынса чемпионатта ҡатнаша

Мәләүез тракторсылары Ер һөрөү буйынса чемпионатта ҡатнаша 05.08.2025 // Иҡтисад

Бөтә Рәсәй механизаторҙар ярышы Ленинград өлкәһендә уҙғарыла....

Тотош уҡырға 63

Рәсәйҙә закон сығарыусылар ипотека буйынса төбәк ставкаларын индерергә тәҡдим итә

Рәсәйҙә закон сығарыусылар ипотека буйынса төбәк ставкаларын индерергә тәҡдим итә 05.08.2025 // Иҡтисад

[thumb][/thumb]Социаль ғәҙеллек принцибы буйынса процент ставкалары бөтәһе өсөн дә бер төрлө...

Тотош уҡырға 50

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды 01.08.2025 // Иҡтисад

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды...

Тотош уҡырға 70

Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды

Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды 31.07.2025 // Иҡтисад

[thumb][/thumb]Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды...

Тотош уҡырға 73