Нефть һәм газ Рәсәй эске тулайым продукт­ының өстән бер өлөшөн тәшкил итә, ә федераль бюд­жеттың — 48-52, экспорттың 60 процентын алып тора. Уҙған быуаттың һикһәненсе йылдарында нефткә хаҡтың 4 йыл эсендә өс тапҡырға кәмеүе Советтар Союзын дөмөктөрөүгә сәбәп булғаны хәтерҙән сыҡмаған әле. Шулай уҡ ярты йыл дауамында аҫҡа тәгәрәгән хаҡтар 1998 йылдың август дефолтына килтерҙе бит. 2008 йылда нефттең 5 айҙа дүрт тапҡыр арзанайыуы көрсөккә булыш­лыҡ иткәйне, ярай әле ярты йылдан хаҡ йәнә артып китеп, Рәсәйҙе ҡотҡарып ҡал­ды. 2012 йылдың мартында баррель 125 долларға тиклем күтәрел­гәйне, бөгөн 90 дол­ларҙан да түбән төштө. Был тағы ла ярты йыл дауам итһә, беҙгә сәйәси ландшафттың ҡырҡа үҙгәреүен көтөргә ҡаласаҡ. Көнбайыш дәүләт­тәренең Ираҡта һәм Сүриәлә барлыҡҡа килгән яңы ислам дәүләтенә ҡаршы ойоштора башлаған һуғышына өмөт бағлағандар Рәсәйҙең хәле еңе­ләйергә тейеш, ти.
Нефттең хаҡы доллар курсына буй­һона. АҠШ валютаһының хәле мөш­көлләнеп, уның курсы 1,1-1,15 евро­ға етһә, нефттең хаҡы 80 долларҙан түбән төшәсәк. Шунлыҡтан Рәсәйҙең яҙмышы ошо курсҡа бәйле, тип әйтһәң дә, хата булмаҫ.
Нефть һатыусы дәүләттәр доллар­ҙың арзанайыуын нефткә баһа өҫтәп ҡапларға тырыша. 2000 — 2008 йыл­дарҙа доллар курсының төшөүе “ҡара алтын”ға хаҡты арттырҙы. Нефть тап­ҡан дәүләт­тәрҙәге хәлдең ҡырҡыу­ла­шыуы ла ни өсөндөр хаҡтың күтә­ре­леүенә килтермәй башланы.
Һуңғы айҙарҙа доллар курсының үрләй барыуы нефткә хаҡтарҙы йәнә төшөрә. Бының күпме дауам итәсәген бер кем дә белмәй. Әгәр ҙә ошо хәл тағы ике-өс йыл дауам итһә, Рәсәйҙең донъя баҙа­рында тотҡан урынын һаҡлап ҡалыуына шик ҙур. “Көтмә Алланан, көт балтанан” тигәндәй, Рәсәйгә күптән иғлан ителгән реформаларҙы етеҙерәк тормошҡа ашырырға кәрәк. Беренсе сиратта, бөтә тауарҙы ситтән һатып алғансы, үҙебеҙҙә етеш­тереү әмәлен эҙләргә ваҡыт.