Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » “Экада”ла ниҙәр бар?
Башҡортостан ауыл хужалығы ғилми-тикшеренеү институтында “Экада” программаһында ҡатнашыусыларҙың кәңәшмәһе уҙғарылды. Унда юғары һөҙөмтәле, ҡоролоҡҡа һәм ауырыуҙарға бирешмәүсән яҙғы бойҙай сорттарын сығарыу мәсьәләһе ҡаралды.

Был программа 1995 йылда өс селекция подразделениеһының — Һамар, Пенза һәм Ульяновск ауыл хужалығы ғилми-тикшеренеү институттарының — көсөн берләштереү һөҙөмтәһендә төҙөлә. Унда ҡатнашыусылар иҫәбенә 1999 йылда — Башҡортостан, 2004 йылда Татарстан ғилми-тикшеренеү институттары һәм Төньяҡ Ҡаҙағстандағы “Фитон” фәнни-етештереү фирмаһы ла инә. Шул осорҙан алып “Фитон”ға халыҡ-ара статус бирелә.
Эш программаға ингән һәр ойошманың аҡсаһы иҫәбенә берҙәм методика буйынса ижади берҙәмлек тураһындағы килешеү нигеҙендә тормошҡа ашырыла. Сығанаҡ материал программала ҡатнашҡан учреждениела үҙаллы төҙөлә. Һәр селекция линияһы буйынса 10 килограмм орлоҡ тупланғас, ҡатнашыусы уларҙы берлектәге производствоға тапшыра. Уларҙың бер биләмәнән икенсеһенә күсеүе һөҙөмтәһендә дәүләт һынауына тапшырылырлыҡ иң яҡшы материал һайлап алына.
Дәүләт һынауына тапшырғанда һәр учреждениеның ошо эштәге өлөшө баһалана. Сортты Селекция ҡаҙаныштарының дәүләт реестрына индергәндә программала ҡатнашыусыларҙың барыһы ла патентҡа эйә була һәм үҙенсәлекле орлоҡто сығарыу хоҡуғын ала.
“Экада” ваҡытлы ижади коллективы эшләгән осорҙа йомшаҡ яҙғы бойҙайҙың “экада 6”, “экада 66” (Урта Волга төбәге), “экада 70” (Урта Волга, Урал, Волга-Вятка төбәктәре), “экада 109” (Урта Волга, Урал, Волга-Вятка, ҡара тупраҡлы үҙәк төбәктәр), “экада 113” (Урта Волга, Урал төбәктәре) сорттары сығарылды.
Был сорттарҙың киң таралыуы төрлө тупраҡҡа, һауа шарттарына йылдам яраҡлашыуы хаҡында һөйләй. Уларҙың бөтәһе лә уртаса өлгөрөүсән сортҡа ҡарай, һабағының йығылмауы, төп ауырыуҙарға бирешмәүе менән айырылып тора, оно ла яҡшы технологик күрһәткестәргә эйә. “Экада 109” менән “экада 113” бойҙайҙың сифат йәһәтенән ҡиммәтле сорттары исемлегенә индерелгән. Уларҙың уңышы гектарынан 60 центнерҙан ашыу тәшкил итә.
Башҡортостанда бойҙайҙың “экада 70” сортына өҫтөнлөк бирелә. “Экада 109” һәм “экада 113” сорттары буйынса ла эш алып барыла.
Әлеге сессия эшендә Волга буйы федераль округындағы һәм Төньяҡ Ҡаҙағстандағы ғилми-тикшеренеү учреждениелары ғалимдары ҡатнашты. Унда шулай уҡ ижади берҙәмлектең эшенә йомғаҡ яһалды, киләсәккә бурыстар билдәләнде.


Автор: Г. СӘЛИХОВА.


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Халыҡ һорай, тимәк, кәрәк

Халыҡ һорай, тимәк, кәрәк 30.03.2019 // Иҡтисад

Хәҙер магазин кәштәләре һөт ризыҡтарынан һығылып тора. Ниндәйе генә юҡ уларҙың: ситтән...

Тотош уҡырға 1 512

Орлоҡ эшкәртергә, ашлама етештерергә...

Орлоҡ эшкәртергә, ашлама етештерергә... 29.03.2019 // Иҡтисад

Шишмә районы хакимиәтендә “Инвестиция сәғәте” тәртибендә эшҡыуарҙар менән осрашыу булды. Унда ике...

Тотош уҡырға 1 532

Һабантуйға килегеҙ!

Һабантуйға килегеҙ! 29.03.2019 // Иҡтисад

Башҡортостан Башлығы вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы Радий Хәбиров 14 – 15 июндә “Урал аръяғы-2019”...

Тотош уҡырға 1 428

Көмөш йөҙөк – ҡул күрке, оҫта – донъя тотҡаһы
"Файҙаһы ҙур буласаҡ"

"Файҙаһы ҙур буласаҡ" 28.03.2019 // Иҡтисад

Был сараның файҙаһы, һис шикһеҙ, ҙур буласаҡ. Шундай фекергә килде тәүге “Инвестиция сәғәте”ндә үк...

Тотош уҡырға 1 479

Баҡалылар ниндәй маҡсат менән яна?

Баҡалылар ниндәй маҡсат менән яна? 28.03.2019 // Иҡтисад

Баҡалы районында үткән “Инвестиция сәғәте”ндә ауыл хужалығына бәйле проекттар ҡаралды....

Тотош уҡырға 1 442

Тәү сиратта – урман мәсьәләһе

Тәү сиратта – урман мәсьәләһе 28.03.2019 // Иҡтисад

Йылайырҙа ла “Инвестиция сәғәте” үтте. Унда район хакимиәте башлығы Илгиз Фәтҡуллин, Эшҡыуарлыҡ һәм...

Тотош уҡырға 1 503

Кәңәшле эш тарҡалмаҫ

Кәңәшле эш тарҡалмаҫ 28.03.2019 // Иҡтисад

Бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡ менән шөғөлләнгәндәр, үҙ кәсебенә яңы тотонғандар, ситтән килгән...

Тотош уҡырға 1 516

Һәр яҡлап ярҙам күрһәтеләсәк

Һәр яҡлап ярҙам күрһәтеләсәк 28.03.2019 // Иҡтисад

Бөгөн Учалы районы хакимиәтендә муниципаль "Инвестиция сәғәте" үтте....

Тотош уҡырға 1 477

Сибайҙа - “Инвестиция сәғәте”

Сибайҙа - “Инвестиция сәғәте” 28.03.2019 // Иҡтисад

Билдәле булыуынса, республика Башлығы вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы Радий Хәбиров ҡала һәм район...

Тотош уҡырға 1 467

Аныҡ һөҙөмтә күренә башланы

Аныҡ һөҙөмтә күренә башланы 28.03.2019 // Иҡтисад

Бөгөн Кушнаренкола өсөнсө тапҡыр “Инвестиция сәғәте” ултырышы үтте....

Тотош уҡырға 1 435

Ауыл ҡатынының тормошон ауырлаштыралар

Ауыл ҡатынының тормошон ауырлаштыралар 27.03.2019 // Иҡтисад

Ауыл ерендә эшләгән ҡатын-ҡыҙҙы бигүк күңелле булмаған үҙгәрештәр көтә. Рәсәйҙең Хеҙмәт һәм социаль...

Тотош уҡырға 1 704