БАШ
РУС
Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт
Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....
Тотош уҡырға 4 097
Немец халҡының бөйөк шағиры Иоганн Вольфганг Гётеҙың секретары һәм иң яҡын иптәше Иоганн Петер Эккерман үҙенең “Мемуары, разговоры с Гёте” тигән хәтирәләр китабында дуҫының бер башҡорт полковнигы менән осрашыуы тураһында яҙып ҡалдырған. Был хәл 1812 йылда Германияның Веймер ҡалаһында була.
Ул көндө Гёте үҙенең имениеһындағы эш бүлмәһендә асыҡ тәҙрәгә һөйәлеп уйланып торған була. Көтмәгәндә ишек асылып китә һәм ҡоралланған ғәжәйеп кейемле, ике метр тирәһе кәүҙәле бер баһадир килеп керә. Ул Гёте янына барып баҫа ла: “Мин шиғырҙарығыҙҙы һоҡланып, яратып уҡыйым. Талантығыҙ алдында баш эйәм. Рөхсәт итегеҙ һеҙгә башҡорт халҡы исеменән ҡоралымды бүләк итергә!” – тип матур йәйә менән уҡтар тултырылған муҡса бирә. Гёте йәйәне ҡулына алып, керешен тартып ҡарай, тик ул тартылмай. Полковник йәйәне ала ла, уҡ ҡуйып, тәҙрә аша атып ебәрә. Ғәжәпләнеүҙән Гёте креслоһына ултыра төшә.
Ошо башҡорт полковнигының кем икәнлеген тарихсылар асыҡланымы икән? Тарихсы, профессор Рим Йәнғужин үҙенең ауылдашы — Стәрлетамаҡ районының Айыусы ауылынан Ҡаһым түрәлер, тип фаразлағайны. Тик Ҡаһым түрә ул тиклем бейек кәүҙәле булмаған. Шулай уҡ Гёте менән немец телендә һөйләшеүе һәм ул осорҙағы немец поэзияһын яҡшы белеүе лә шикле.
Шуныһы асыҡ: булған хәл был. Ошо көнгәсә Германиялағы музейҙа “Башҡорттар Дрезденда” тигән тарихи картинаның һаҡланыуы ла мәғлүм. Ҡыҫҡаһы, кем булған икән был шиғри күңелле башҡорт полковнигы?
Ул көндө Гёте үҙенең имениеһындағы эш бүлмәһендә асыҡ тәҙрәгә һөйәлеп уйланып торған була. Көтмәгәндә ишек асылып китә һәм ҡоралланған ғәжәйеп кейемле, ике метр тирәһе кәүҙәле бер баһадир килеп керә. Ул Гёте янына барып баҫа ла: “Мин шиғырҙарығыҙҙы һоҡланып, яратып уҡыйым. Талантығыҙ алдында баш эйәм. Рөхсәт итегеҙ һеҙгә башҡорт халҡы исеменән ҡоралымды бүләк итергә!” – тип матур йәйә менән уҡтар тултырылған муҡса бирә. Гёте йәйәне ҡулына алып, керешен тартып ҡарай, тик ул тартылмай. Полковник йәйәне ала ла, уҡ ҡуйып, тәҙрә аша атып ебәрә. Ғәжәпләнеүҙән Гёте креслоһына ултыра төшә.
Ошо башҡорт полковнигының кем икәнлеген тарихсылар асыҡланымы икән? Тарихсы, профессор Рим Йәнғужин үҙенең ауылдашы — Стәрлетамаҡ районының Айыусы ауылынан Ҡаһым түрәлер, тип фаразлағайны. Тик Ҡаһым түрә ул тиклем бейек кәүҙәле булмаған. Шулай уҡ Гёте менән немец телендә һөйләшеүе һәм ул осорҙағы немец поэзияһын яҡшы белеүе лә шикле.
Шуныһы асыҡ: булған хәл был. Ошо көнгәсә Германиялағы музейҙа “Башҡорттар Дрезденда” тигән тарихи картинаның һаҡланыуы ла мәғлүм. Ҡыҫҡаһы, кем булған икән был шиғри күңелле башҡорт полковнигы?
Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт
6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...
Тотош уҡырға 3 451
Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт
– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...
Тотош уҡырға 3 987
"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...
Тотош уҡырға 3 895
Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт
Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....
Тотош уҡырға 2 651
Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт
Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...
Тотош уҡырға 3 242
"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....
Тотош уҡырға 3 462
135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт
Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...
Тотош уҡырға 2 964
Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт
Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....
Тотош уҡырға 2 437
Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт
Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...
Тотош уҡырға 2 516
Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт
Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...
Тотош уҡырға 2 339
Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт
2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...
Тотош уҡырға 2 523