Ер еләге үҫтереү тәртибе21.05.2023
Беҙҙәге һауа шарттарында ер еләгенең вегетация осоро ҡар иреп бөткәс тә башлана. Май аҙаҡтарында сәскә ата, мыйыҡ ебәрә башлай. Июнь ахырында еләк өлгөрә. Август аҙағында мыйыҡтар күпләп үҫә, ергә тамыр ебәреп, тупраҡтан дымды, туҡлыҡлы матдәләрҙе күпләп һура башлай, киләһе йылдың уңышына ифрат ҙур зыян килтерә, шуға күрә мыйыҡтарҙы даими рәүештә ҡырҡып торорға кәрәк.

Ер еләге үҫентеләрен үрсетеүгә тәме, эрелеге, уңдырышлылығы менән айырылып торған сорттар һайлап алына. Улар уңдырышлы, ашланған ергә 30-40 сантиметр аралыҡта ултыртыла. Беҙҙең климат шарттарында августың икенсе ун көнлөгөндә еләк үҫентеләре күсереп ултыртыуға өлгөрә. Ултыртыуға тамырҙарының оҙонлоғо биш сантиметр булған, өс-дүрт япраҡлы мыйыҡтар иң яҡшы үҫенте һанала. Улар һәйбәт ашланған, еңелсә дымлы тупраҡлы ерҙә тамыр йәйеп тиҙ үҫеп китә һәм мыйыҡ ебәрә башлай.

Тәүге йылда мыйыҡтан барлыҡҡа килгән үҫентеләр ултыртыуға яраҡлы булмай. Плантацияһын даими туҡландырып, һыу һибеп торорға кәрәк. Уны нормаль дымлылыҡта тотоу бигерәк тә мөһим. Мыйыҡтағы розеткалар ергә йәбешеп тамыр ебәрһен өсөн тупраҡты йомшартып торорға кәрәк. Икенсе йылында аналыҡ плантацияһында юғары сифатлы үҫентеләр өлгөрә. Тамырының оҙонлоғо биш-алты сантиметр булған өс-дүрт япраҡлы үҫентеләр тәғәйенләнгән ергә ултыртыла. Еләк ултыртылаһы урындың һәр квадрат метрына ике килограмм органик ашлама, 80 грамм комплекслы минераль ашлама индереп, ер тәрән итеп ҡаҙыла, өҫтө тигеҙләнә.

Тәжрибәләрҙән күренеүенсә, еләкте тәрән оялар йәки бураҙналар яһап ултыртыу иң яҡшы ысул һанала. Уның өҫтөнлөгө шунда: йыл һайын еләктең үҙәк тамыры өҫкә сығыусан, тәрән ояларҙа иһә өҫкә сыҡҡан тамыр күмелә. Икенсенән, ояларҙа дым оҙаҡ һаҡлана, өсөнсөнән, көҙ ҡар яуыу менән ояларға ҡар тула һәм көҙгө һалҡындарҙа үҫентене туңыуҙан һаҡлай.

Ултыртыр алдынан мул итеп һыу һибелә, шунан тамыр системаһын тирә-яҡҡа йәйеп, үҫентеләр ултыртыла (үҙәген тупраҡ менән ҡапларға ярамай).

Һуңғы йылдарҙа һәүәҫкәр баҡса­сылар еләкте түтәлдәр өҫтөнә ҡара толь йәйеп ултыртыу ысулын файҙа­лана башланы. Түтәл өҫтөнә ябылған толдәргә 30-40 сантиметр аралыҡта тишектәр яһап ултыртҡанда дым яҡ­шы һаҡлана, мыйыҡтар ергә йәбешеп тамыр йәймәй, толь өҫтөнә таратыла, уларҙы ҡырҡып алыуы еңел була.

Ҡайһы бер баҡсасылар еләк түтәлдәре өҫтөнә 45-50 сантиметр бейеклектә каркастар эшләп, ҡар иреп бөтөр алдынан пленкалар ябып ҡуя. һөҙөмтәлә ҡар тиҙ иреп бөтә, пленка аҫтында еләк 10-15 көнгә иртәрәк өлгөрә.


Вернуться назад