Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Ағастарға сыбыҡсалар ялғау
Һәйбәт сортлы емеш ағастарынан киҫеп алған сыбыҡсаларҙы икенсе емеш ағасының сатырындағы ботаҡтарға, олонона, тамырына, унан шытып сыҡҡан үҫентеләргә ялғарға мөмкин.

Ялғауҙың төрлө ысулы бар.
1. Иртә яҙҙан ағастар һутланғансы (ҡайыры ағасынан айырылмағанда) шына (клин), ботаҡ ялғау (конулировка), төпсөктө ярып ялғау (в расщеп) ысулдары менән ялғайҙар.
2. Ағастар һут ебәргәс, ҡайыр ағасынан айырыла башлағас, сыбыҡсаларҙы уның аҫтына ҡуйып ялғайҙар.
3. Август баштарында бөрөләрҙе ҡайыр аҫтына ҡуйып та ҡалдыралар.
Иң ябайы һәм ышаныслыһы — ботаҡты ботаҡҡа ялғау ысулы. Был эште иртә яҙ, ағастар һут ебәргәнсе башҡаралар. Ялғанмыш йыуанлығында ялғау киҫеп алына. Сыбыҡсала ике-өс һәйбәт үҫешкән бөрө булырға тейеш. Икеһе бер-береһенә тигеҙ йәбешерлек итеп, 3–4 сантиметр оҙонлоҡта, бөрө тураһынан киҫелә. Сыбыҡса менән ялғанмыш, бер-береһенә ҡыя киҫелеп, ҡапланып бәйләнә, баҡса елеме менән һылана.
Әгәр ялғанмыш ялғаулыҡҡа ҡарағанда йыуан булһа, шына ысулы ҡулланыла. Был саҡта ялғанаһын ярып, икенсеһен ослайҙар.
Төпсөк йыуан булһа, ике, өс, хатта дүрт сортлыһын бергә ялғарға мөмкин.
Сыбыҡсаны ҡайыры аҫтына ҡуйып ялғау яҡынса майҙың өсөнсө ун көнлөгөндә башҡарыла. Унда ҡайыр ағасынан еңел айырыла. Ҡайырҙы үткер бысаҡ менән ҡуҙғатып, ҡыя киҫелгән сыбыҡсаны үҙағас ҡуйып бәйләйҙәр.
Бөтә ысулда ла киҫелгән урындар (бәйләнгән урындан ҡалғандары) баҡса елеме йәки майлы буяу менән буяла. Баҡса елеме менән һыламай, ялғанған сыбыҡсаларға полиэтилен ҡапсыҡ кейҙереп тә кибеүҙән һаҡларға мөмкин.
Эште башлар алдынан һалҡын урында һаҡланған сыбыҡсаларҙы ентекләп ҡарап алырға кәрәк. Бер йыллыҡтарының урта өлөшөндәге бөрөләр үҫешкәнерәк була. Ошондай өс бөрөнө ҡалдырып, сыбыҡсаның аҫҡы һәм өҫкө өлөшө өсөнсө бөрө өҫтөнән киҫеп ташлана. Ялғауға әҙерләнгән сыбыҡса икенсе яҡтағы бөрө тураһынан ғына 3–4 сантиметр оҙонлоҡта ҡыя киҫелә. Сыбыҡса әҙер. Ялғанмыш ботағының ҡайыры 3-4 сантиметр оҙонлоҡта була. Шунан ҡайырҙы бер аҙ ғына ҡалҡыталар ҙа тиҙ генә әҙер сыбыҡсаның ҡыя киҫелгән яғын ҡайыр менән ағас араһына ҡуялар һәм өҫтөнән йомшаҡ шпагат менән ҡыҫып бәйләйҙәр. Ялғанған урын баҡса елеме менән һылана.
Ялғанмыштың диаметры 2–3 сантиметр булһа — бер сыбыҡса, 5–7 булғанда — ике, 8–10 сантиметрға өс сыбыҡса ялғайҙар. Һәр береһенә сорты яҙылған этикетка эленә. Ә 15 көн үткәс, ҡыҫып бәйләнгән ер бушатылып, кире урала.
Ялғанған сыбыҡсаның өҫкө ике бөрөһө үҫешә башлай. Әгәр өҫтәге бөрө көслө булһа, аҫтағыһының осон семтеп алалар, ә июль айында төбөнән үк киҫеп ташлайҙар. Аҫтағы бөрө көслөрәк булһа, өҫкөһөн шунда уҡ киҫәләр.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Һуған икенсе йәйгә тиклем серемәйәсәк

Һуған икенсе йәйгә тиклем серемәйәсәк 22.08.2025 // Баҡса

Ҡышын өйҙә һуғанды нисек һаҡларға?...

Тотош уҡырға 3

Неля ханым йортонда хатта лимон үҫтерә

Неля ханым йортонда хатта лимон үҫтерә 19.08.2025 // Баҡса

Ҙур хужалыҡты етәкләгән ҡатын барыһына өлгөрә.    ...

Тотош уҡырға 18

Был йәшелсә һәм емеш-еләкте туңдырырға ярамай

Был йәшелсә һәм емеш-еләкте туңдырырға ярамай 18.08.2025 // Баҡса

Бөтә нәмәне лә туңдырғысҡа ташлап, ҡышын ашағы килә лә бит. Тик, булмай! ...

Тотош уҡырға 24

Ныҡ тәмле!

Ныҡ тәмле! 16.08.2025 // Баҡса

Грушалар уңды быйыл. Унан лимон сиробындағы грушалар әҙерләйек....

Тотош уҡырға 28

Ташҡабаҡтан - кәтлиттәр

Ташҡабаҡтан - кәтлиттәр 16.08.2025 // Баҡса

Ташҡабаҡ йәш булырға тейеш. Уларҙы таҙартып эре ҡырғыстан сығарабыҙ. Уға шулай уҡ ҡырғыстан...

Тотош уҡырға 44

Еләк ваҡыты бер генә, үтә ул мәл тиҙ генә...

Еләк ваҡыты бер генә, үтә ул мәл тиҙ генә... 14.08.2025 // Баҡса

Шатланырға ла өлгөрмәнек, күршенең кәзәләре инеп, түтәлдәрҙе эшлектән сығарған. Ул ғына етмәгәйне,...

Тотош уҡырға 43

15 йыл ошо рецепт буйынса ҡыяр тоҙлай

15 йыл ошо рецепт буйынса ҡыяр тоҙлай 14.08.2025 // Баҡса

“Ныҡ еңел ысул. Һыу ҡайнатып, банкаларға бер ҡойоп, бер кире түгеп, тағы ҡайнатып ыҙаларға түгел”,...

Тотош уҡырға 41

Ҡыярҙы ҡышҡылыҡҡа томат һыуында әҙерләһәгеҙ, телеңде йоторлоҡ була!

Ҡыярҙы ҡышҡылыҡҡа томат һыуында әҙерләһәгеҙ, телеңде йоторлоҡ була! 13.08.2025 // Баҡса

Был рецепт менән ябылған ҡыярҙы барыһы ла бик оҡшата һәм яратып ашай....

Тотош уҡырға 43

“Ауылға ҡайтыуыбыҙға һөйөнөп бөтә алмайбыҙ”

“Ауылға ҡайтыуыбыҙға һөйөнөп бөтә алмайбыҙ” 12.08.2025 // Баҡса

Был ҡәҙәре матурлыҡты тыуҙырыу өсөн көн-төн эшләргә кәрәктер инде, моғайын, тип уйлап ҡуяһың....

Тотош уҡырға 44

Серәкәйҙән нисек һаҡланырға?

Серәкәйҙән нисек һаҡланырға? 11.08.2025 // Баҡса

Баҡтиһәң, был бөжәктәр лимон менән ҡәнәфер еҫен яратмай. Ә бына тешләнгән урын ҡысымаһын өсөн йылы...

Тотош уҡырға 47

Ҡаҡты ошолай эшләп ҡарағыҙ

Ҡаҡты ошолай эшләп ҡарағыҙ 11.08.2025 // Баҡса

Пюреға шәкәр ҡушһаң, ул  әсеп бармай, ти аш-һыу уңғаны...

Тотош уҡырға 48

Тиҙҙән ҡомалаҡ өлгөрә!

Тиҙҙән ҡомалаҡ өлгөрә! 11.08.2025 // Баҡса

Һуңғы йылдарҙа ҡомалаҡтан әсетеп бешерелгән икмәккә иғтибар артты. Һеҙҙең иғтибарға әсетке яһау...

Тотош уҡырға 38