Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Ҡар аҫтында ҡала тимәгеҙ…
Ҡар аҫтында ҡала тимәгеҙ… Көҙгө ел ағастарҙан һуңғы япраҡтарҙы өҙә. Көндәр ҙә һыҡтап-һыҡтап ҡуйғандай, күҙ йәше ямғыр булып быҫҡаҡлай, ҡар күҙе күренә. Баҡсалар бушап, һороға мансылып ҡалған, аҡ юрған ябынырға әҙерләнә.

Шулай булыуға ҡарамаҫтан, бында эш тә, көндәлек мәшәҡәт тә етерлек. Ҡышҡы йоҡоға тал­ғансы, сүп-сарҙан, ҡороған ботаҡ­тарҙан арынырға кәрәк. Бынан тыш, ағас, ҡыуаҡ төптәренә органик ашлама – тиреҫ, көл, самалап ҡош-ҡорт тиҙәге индерелә.
Ҡайһы бер баҡсасылар алма, груша һымаҡ ағастарҙың олондарын эзбиз менән ағарта. Был сара бәшмәк ауырыуҙарынан күпмелер һаҡлаһа, иң мөһиме – ҡояшлы көндәрҙә олон йылынып һалҡындарҙа туңған саҡта ҡабыҡҡа ярылырға ирек бирмәй.
Ҡарағат, крыжовник, ҡурай еләге сыбыҡ­саларын бергә тарттырып бәй­ләүселәр бар. Был да белгестәрҙә ике төрлө ҡараш тыуҙыра. Ҡайһыһылыр әйтеүен­сә, уларҙы бәйләһәң, ҡар өҫтөндә ҡалған өлөшө туңа. Икенселәре, киреһенсә, бөтә сыбыҡсалар ҙа ҡар аҫтында ҡалһа, баҫылып һы­ныу ихтималлығын әйтә. Ҡарағат, крыжовник менән шулай булһа ла, ҡар ҡалын ятҡан ерҙә ултыр­тылған ҡурай еләге сыбыҡса­ларын уйҙым-уйҙым бергә йыйыу кәрәктер. Уларҙы ергә ятҡырып, эргәләренә сөй ҡағып та бәйләп ҡуялар.
Ашлама индереүгә килгәндә, баҡсала туп­раҡты дөрөҫ эшкәр­теү ҙур әһәмиәткә эйә. Ағас олоно тирәһендәге бер квадрат метр ергә биш-ете килограмм органик ашлама һалына. Тиреҫ­тән тыш, ҡатнаш ашлама, сереп тупраҡҡа әйләнгән үлән, тарҡалған торф файҙаланыла. Минераль ашламалар (фосфор һәм калий) ағасты уратып, 30-40 сантиметр тәрәнлектә соҡор ҡаҙып та ке­ретелә. Ун йыллыҡ ағастарҙың һәр береһенә 300-400 грамм суперфосфат, 150-200 грамм хлорлы калий индерергә кәрәк. Ныҡ әскелтем тупраҡҡа бер квадрат метрға 300-400 грамм иҫәбенән эзбиз һибергә тәҡдим ителә.
Тәүге ҡар күҙҙәре күренгәс, ҡырҡ көндән һуң ята, тиҙәр. Ҡасан ятыуына ҡарамаҫтан, еләк плантацияларында ҡар тотоу хәстәрен күрергә кәрәк. Ҡайһы бер йылда көҙ ҡоро килә. Һал­ҡындар иһә үҙен көттөрмәй. Дымы булмаған ер туңа, ярыла. Еләктәрҙең, емеш ҡыуаҡтар­ы­ның тамыры өҫтә була, шуға зарарланып, туңып бара. Һынған, нәҙек епсәлек ботаҡтарҙан арыныу ҙа – ҙур эштәрҙең береһе.
Ҡыш етеп килә, барыбер бөтә нәмә ҡар аҫтында ҡала, тип тынысланырға ярамай. Баҡ­сала эш, миҙгеленә ҡарап, йыл буйы дауам итә.


Автор: Т.Мусин.


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Ҡыш буйына йәшел һуған ашайым тиһәң...

Ҡыш буйына йәшел һуған ашайым тиһәң... 21.11.2024 // Баҡса

Йәшел һуғанды йәй буйына баҡсанан өҙөп ашанығыҙ. Ә хәҙер тәҙрә төбөнән генә алып файҙаланырға...

Тотош уҡырға 19

Гөлгөнә Байегетованан ҡабаҡ һуты

Гөлгөнә Байегетованан ҡабаҡ һуты 31.10.2024 // Баҡса

Ҡабаҡ һуты тәмле генә түгел, файҙалы ла....

Тотош уҡырға 54

Һарымһаҡты нисек һаҡлау яҡшыраҡ?

Һарымһаҡты нисек һаҡлау яҡшыраҡ? 27.10.2024 // Баҡса

Ул ҡыш уртаһында уҡ кипмәһен, серемәһен тиһәгеҙ, ошо ябай кәңәштәр тик файҙаға булыр....

Тотош уҡырға 72

142 килограмлыҡ ҡабаҡ үҫтергән!

142 килограмлыҡ ҡабаҡ үҫтергән! 26.10.2024 // Баҡса

Виктория биш йыл элек ҡаланан ауылға күсеп ҡайтҡан һәм шунда уҡ баҡсасылыҡ эшенә тотонған....

Тотош уҡырға 53

Картуфты тишкән ҡорттан ҡайын дегете һәм һуған ҡабығы ярҙам итә

Картуфты тишкән ҡорттан ҡайын дегете һәм һуған ҡабығы ярҙам итә 24.10.2024 // Баҡса

Беҙ тәҡдим иткән яҙманы уҡып, төркөмөбөҙҙәге дуҫтарыбыҙ һыналған кәңәштәре менән уртаҡлашты....

Тотош уҡырға 56

Орлоҡто үҙебеҙ әҙерләйек

Орлоҡто үҙебеҙ әҙерләйек 21.10.2024 // Баҡса

[thumb][/thumb]Кушнаренко районынан Зилә Иҙрисова үҙ тәжрибәһе менән уртаҡлаша....

Тотош уҡырға 66

Картуфты тишкән ҡорттан нисек ҡотолорға?
Ҡабаҡтан соус эшләп ҡарайыҡ!

Ҡабаҡтан соус эшләп ҡарайыҡ! 16.10.2024 // Баҡса

Соусты помидорҙан ғына эшләйҙәр икән тиһегеҙме, баҡтиһәң ҡабаҡтан да эшләйҙәр икән....

Тотош уҡырға 73

Бал шәкәрләнһә...

Бал шәкәрләнһә... 14.10.2024 // Баҡса

Халыҡ араһында ялған бал һатыусылар осрап тора. Нисек алданмаҫҡа, ысын бал ниндәй була? ...

Тотош уҡырға 83

“Икенсе икмәк” өҫтәлдән өҙөлмәһен

“Икенсе икмәк” өҫтәлдән өҙөлмәһен 09.10.2024 // Баҡса

Белгестәр быйыл картуф орлоғон тулыһынса алмаштырырға кәңәш итә. ...

Тотош уҡырға 106

Көҙ рекорд ҡуя!

Көҙ рекорд ҡуя! 07.10.2024 // Баҡса

 Был гигант ҡабаҡты нисек үҫтерҙеләр икән?...

Тотош уҡырға 91

“Картуф уңманы” тип көймәгеҙ

“Картуф уңманы” тип көймәгеҙ 06.10.2024 // Баҡса

Мин йәшелсәселек менән 35 йылдан ашыу шөғөлләнәм һәм был ваҡыт эсендә картуфтың бик күп сорттарын...

Тотош уҡырға 97