Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
Алмағас Башҡортостанда йәйге сорттарҙан “терентьевка”, “солнцедар”, “китайка”, “кремовая”, көҙгөнән — “уральское наливное”, “боҙаяҙ”, “Таулы Алтай”, ҡышҡынан — “башкирская красавица”, “сеянец титовки”, “шаропай, “антоновка обыкновенная”, “любимец” сорттары киң таралған. Шулай уҡ Себер, Көнбайыш Урал селекционерҙары сығарған “янтарь”, “уралец”, “малютка” ла тарала бара.

“Башкирская красавица” һалҡынға сыҙам­лылығы уртаса, юғары уңыш бирә. Август аҙаҡтарында, сентябрь баштарында өлгөрә. Алмаһын мартҡа тиклем һаҡлап була. Уртаса 80-90 грамм тарта.
“Сеянец титовки” юғары уңыш бирә, сыҙамлы. Һуңғараҡ өлгөрә, емешен майға тиклем һаҡлап була. Уртаса ҙурлығы 80-90 грамм, цилиндр формаһында.
“Шаропай” — сыҙамлы, мул уңыш бирә. Алма­һы апрель айынаса һаҡлана.
“Любимец” алмаһы ваҡ — 40-45 грамм тарта, ғинуарғаса һаҡлана.
“Антоновка обыкновенная” — алмаһы эре, тик уңышы түбән, бик үк сыҙамлы түгел.
“Боҙаяҙ” юғары уңыш бирә, һалҡынға сыҙам­лылығы түбән, алмаһы эре — 100-150 грамм, мартҡа тиклем һаҡлана.
Йәйге сорттарҙан “терентьевка”ның уңышы юғары, ҡышҡа сыҙамлы, һәр йыл уңыш бирә.
“Солнцедар” — уңдырышлы сорт, алмаһы 80-90 грамм тарта.
“Китайка кремовая” уңышы һәм ҡышҡа сыҙамлылығы юғары; алмаһы вағыраҡ, августа өлгөрә.
Ҡар ҡалын ятҡан, һөрөнтө ҡатламы тәрән булған, уңдырышлы структуралы, дымды еңел үткәргән ҡара тупраҡлы ерҙә алмағас яҡшы үҫә.
Уға урын әҙерләгәндә һәр квадрат метрға эзбизды 500-600 грамм, органик ашламаны — 5-6 кг, комплекслы ашламаны 50-60 грамм индерергә һәм ерҙе һөрөп, ҡаҙып сығырға кәрәк.
Үҙеңә оҡшаған сорттарҙы (дәүләт питомнигынан) алып, 40-50 йыл уңыш бирерлек ерҙе һайларға кәрәк. Ултыртыу өсөн 100 х 80 х 50 сантиметр ҙурлыҡта соҡор ҡаҙыла. Уны ҡаҙығанда тупраҡтың уңдырышлы өҫкө ҡатламы бер яҡҡа, уңдырышһыҙ балсыҡ ҡатламын икенсе яҡҡа өйәләр. Өҫкө ҡатламынан алынған тупраҡҡа 30 - 40 килограмм серегән тиреҫ, 0,8-1 килограмм суперфосфат йәки 1,5-2 килограмм фосфор оно, 0,15-0,2 килограмм хлорлы калий, әсе тупраҡлы ерҙә 0,6-1 килограмм эзбиз ҡушып бутала.
Алмағасты ултыртҡанда таҡта файҙаланыла. Оҙонлоғо — 160-260 сантиметр, киңлеге 15 сантиметр була. Ҡап уртаһында уйып алынған урын ултыртыу нөктәһен билдәләй. Ҡаҙып бөткәс, компостланған тупраҡ соҡорға конус формаһында өйөлә. Соҡор өҫтөнә ултыртыу таҡтаһы һалына, ике яҡ башы сөй менән беркетелә. Унан урталағы таҡта уйымына үҫенте ҡуйыла. Тамырҙары конустың тирә-яғына тигеҙ итеп таратыла. Үҫентенең ялғанған (прививка) урынын ер өҫтөндә ҡалдырыу мотлаҡ. Ул һәр ваҡыт өҫтә булырға тейеш. Ҡайһы бер баҡсасылар бының менән иҫәпләшмәй һәм йылдан-йыл ағас төбөнә тиреҫ өйә бирә. Һөҙөмтәлә ялғанған урын ер аҫтында ҡала, дымлы тупраҡта уның ҡайырыһы серей — алмағас әкренләп ҡорой. Ултыртыу соҡоро байытылған тупраҡ менән тултырыла, тығыҙлана, һыу һибелә.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Ярангөл йоҡоһоҙлоҡтан ярҙам итә

Ярангөл йоҡоһоҙлоҡтан ярҙам итә 06.05.2025 // Баҡса

Ул шулай уҡ теш һыҙлағанда, юғары ҡан баҫымы ыҙалатҡанда ла килешә. ...

Тотош уҡырға 21

Редисты маринадлап һаҡларға була

Редисты маринадлап һаҡларға була 04.05.2025 // Баҡса

Был йәшелсәне ваҡытында ашамаһаң, тиҙ генә ҡатып, тәмен юғалтып бара. Һеҙҙең иғтибарға редисты еңел...

Тотош уҡырға 33

Емеш-еләк ағастарын ҡырауҙан нисек һаҡларға?
Май айына баҡса эштәре өсөн ай календары

Май айына баҡса эштәре өсөн ай календары 27.04.2025 // Баҡса

Ниндәй көндәрҙә йәшелсә сәсергә, ағас ултыртырға ярамай? ...

Тотош уҡырға 60

Төрлө сәскә һәм йәшелсә өсөн иң шәп ашлама

Төрлө сәскә һәм йәшелсә өсөн иң шәп ашлама 27.04.2025 // Баҡса

Бигерәк тә лилиә сәскәһе, яран гөлө, ҡыяр ошоно ярата...

Тотош уҡырға 67

Бәпембә генә тимәгеҙ...

Бәпембә генә тимәгеҙ... 26.04.2025 // Баҡса

Унан бына тигән ҡайнатма ла әҙерләйҙәр. Яҙып алығыҙ....

Тотош уҡырға 65

Ләләләр сәскә атҡан!

Ләләләр сәскә атҡан! 24.04.2025 // Баҡса

Был матурлыҡ ҡайҙа тип уйлайһығыҙ? ...

Тотош уҡырға 60

Гөлфиназ хризантеманы нисек үҫтерә?

Гөлфиназ хризантеманы нисек үҫтерә? 24.04.2025 // Баҡса

Ултыртҡан урыны ла, ашламаһы ла мөһим икән  ...

Тотош уҡырға 56

Баҡса еләге уңһын тиһәгеҙ

Баҡса еләге уңһын тиһәгеҙ 20.04.2025 // Баҡса

Ошондай ашлама һибеп ҡарағыҙ...

Тотош уҡырға 61

Йәшелсәгә әсетке һәм тоҙ ни өсөн кәрәк?

Йәшелсәгә әсетке һәм тоҙ ни өсөн кәрәк? 19.04.2025 // Баҡса

Мул уңыш алыу өсөн тәжрибәле баҡсасыларҙың бер нисә кәңәшенә күҙ һалайыҡ....

Тотош уҡырға 57

Орхидеялар һарымһаҡ ярата!

Орхидеялар һарымһаҡ ярата! 15.04.2025 // Баҡса

Ике тырнаҡ һарымһаҡ хатта иң хәлһеҙ сәскәләрҙе терелтеп ебәрә ала. ...

Тотош уҡырға 59

Баҡса еләге эре булһын өсөн

Баҡса еләге эре булһын өсөн 14.04.2025 // Баҡса

Күптәр яратҡан еләктән мул уңыш алыу өсөн шәп кенә кәңәш тәҡдим итәбеҙ. ...

Тотош уҡырға 66