Йәшерәк саҡта яҡташтарыбыҙ, һабаҡташтарыбыҙ, дуҫ-иштәребеҙ менән аралашып йәшәнек. Үкенескә ҡаршы, шуларҙың береһе — Илйәс Йәмлих улы күптән түгел арабыҙҙан мәңгелеккә китте һәм Назар Нәжмиҙең “Бер күҙ асып йомған ара ғына беҙҙең бергә үткән был ғүмер” тигән шиғри юлдары иҫкә төштө. Ысынлап та, кеше ғүмере күҙ асып йомған ара ғына икән шул...
“Ир-егеттең аҫылы ил эшендә танылыр”, тигән халҡыбыҙ. Был һүҙҙәр, һис шикһеҙ, эшһөйәр, ғаиләһенә һәм туғандарына ҡарата хәстәрлекле, шәфҡәтле, асыҡ йөҙлө, тыныс холоҡло Илйәс ағайыбыҙ кеүектәргә ҡарата әйтелгәндер.
Ғүмер юлы, атҡарған эштәре хаҡында ҡыҫҡаса шуларҙы әйтергә була: ул 1928 йылдың 9 февралендә Хәйбулла районының Аҡъяр ауылында тыуған. Ете йәшендә атаһынан ҡала, һәм уны әсәһе Латифа тәрбиәләп үҫтерә, Аҡъяр урта мәктәбендә белем ала.
Армия хеҙмәтенән ҡайтҡас, Өфө дәүләт авиация техник институтын тамамлай һәм хеҙмәт юлын Өфө моторҙар эшләү заводында башлай. Яҡташыбыҙҙы район етәкселәре 1960 йылда Хәйбулла районының “Маҡан” совхозына баш инженер вазифаһына саҡыра. Совхозда игенселек һәм малсылыҡ менән шөғөлләнәләр, күптәр хеҙмәттә ҙур ҡаҙаныштар яулай. Араларында Ленин орденлы механизаторҙар Рафиҡ Ҡарабаев менән Миҙхәт Рәхмәтуллин, Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ һәм “Почет Билдәһе” ордендары менән наградланған һауынсы Таңһылыу Мәмбәтова, атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәрҙәре Зариф Аралбаев, Тәлғәт Әмәмов, Рәфҡәт Мәмбәтов һәм башҡалар бар ине.
Илйәс Баҡтыбаев совхозда ике йыл эшләй һәм, уның булдыҡлылығын күреп, райондың партия комитеты секретары урынбаҫары итеп тәғәйенләйҙәр. Мәскәүҙә КПСС Үҙәк Комитеты эргәһендәге Юғары партия мәктәбендә уҡып ҡайтҡандан һуң, КПСС Өлкә Комитетының ойоштороу бүлеге инструкторы вазифаһын йөкмәтәләр.
“Эш менән үткән ғүмер — алтын ғүмер”, ти халыҡ. Илйәс Йәмлих улы 1969 йылдан алып хаҡлы ялға сыҡҡанға ҡәҙәр авиация сәнәғәте эшсәндәренең профсоюз рәйесе булды.
Күренекле шағирыбыҙ Рәми Ғариповтың “Ғүмер” тигән шиғырындағы ошо юлдар ҙа үрҙә әйтелгәндәргә тап килә.
...Япраҡтарҙы һары алды инде,
Ел шаулатып түкмәҫ, тимәгеҙ, —
Ут-йәшендәй йәшлек ғүмерҙәрҙе
Йәшнәп-күкрәп үтмәҫ, тимәгеҙ...
Илйәс ағай һул күҙенә операция яһатҡайны ла, уңышһыҙ булды. Тора-бара күҙе аяҡ-юллыҡ та күрмәй башланы.
“Ир ҡәҙерен ил белер”, тиҙәр бит. Октябрҙең тәүге көнөндә Илйәс ағай вафат булғас, үҙе оҙаҡ йылдар эшләгән Башҡортостан Профсоюздар федерацияһы коллективы, хөрмәт күрһәтеп, һуңғы юлға оҙатыуҙы үҙ өҫтөнә алды һәм хәтер кисәһен дә шул бинала матур итеп ойошторҙо.
Илйәс ағайҙың вафатына ҡырҡ көн тулыуҙы Зәки Вәлиди урамындағы йортонда үткәрҙек. Йолаһын ҡылып, рухына арнап аяттар уҡыным. Ҡатыны Фирәзәнә еңгә: “Кешенең үҙ ғүмерендә өс туйы була: тыуғас — бәпәй туйы, өйләнешкәс — никах туйы, вафат булғас, ошо мәжлес үткәрелә. Бик татыу йәшәнек, ҡыҙыбыҙ Светлананы, улдарыбыҙ Фәрит менән Илгизде тәрбиәләнек”, — тип йылылыҡ менән иҫкә алды. Светлана Себер яҡтарында эшләй, уҡытыусы.
Беҙ, яҡташтары, Илйәс Йәмлих улының ауыр тупрағы еңел булһын, ҡәбере нурлы булһын, тип теләйбеҙ. Аллаһы Тәғәлә ҡалғандарға сабырлыҡ бирһен.
Азат БАЙСУРИН,
матбуғат ветераны.