Был хаҡта иң тәүҙә махсус үҙәк хеҙмәткәрҙәре белә.
23 март – Гидрометеорология хеҙмәткәрҙәре көнө
Киләһе көнгә һауа торошо, ҡыштың йәки яҙҙың нисек килеүе хаҡында күҙаллауҙар һәр заманда ла көнүҙәк булған. Борон-борондан кешеләр был хаҡта күҙәтеүҙәр алып барған, сағыштырған, һығымта яһаған. Ә бөгөн һауа торошона бәйле күҙаллауҙар менән айырым хеҙмәттәр шөғөлләнә. Заман менән бергә был тармаҡ та үҙгәрештәр кисерә һәм үҫешә.
Гидрометеорология һәм тирә-яҡ мөхитте күҙәтеү буйынса Башҡортостан идаралығы айырым хеҙмәт булараҡ 1986 йылда ойошторола, уға тиклем Өфө синоптиктары Урал территориаль идаралығына ҡараған була. Үҙәк хеҙмәткәрҙәре тирә-яҡ мөхиттең торошон, төрлө хәүефле тәбиғи күренештәр ихтималлығын күҙәтеү аҫтында тота. Улар был хаҡта республиканың дәүләт власы органдарын һәм халыҡты ваҡытында иҫкәртергә бурыслы. Шулай уҡ Башҡортостандың ҡала һәм райондары буйынса һауа торошоноң бер-өс тәүлек, аҙналыҡ һәм айлыҡ күҙаллауҙарын яһау, яҙғы ташҡын мәлендә йылғаларҙың һәм һыу һаҡлағыстарҙың кимәлен контролдә тотоу, ҡарҙың ҡалынлығы, тупраҡтың дымлылығы һәм башҡалар хаҡында мәғлүмәт еткереп барыу ҙа – тап ошо хеҙмәт иңендә.
Республикалағы һауа торошо тураһында иң беренсел мәғлүмәт идаралыҡтың метеорологик күҙаллауҙар бүлегендә туплана. Бүлек хеҙмәткәрҙәре төбәгебеҙҙәге йонсоу көндәрҙең ҡасан аяҙға алмашыныуын, күпме миҡдарҙа яуым-төшөм көтөлөүен, миҙгелдәрҙең нисек килеүен иң тәүгеләрҙән белергә бурыслы.
– Алдағы өс тәүлектә көтөлгән һауа торошо тураһындағы мәғлүмәттең дөрөҫлөккә тап килеүе 95 – 97 процент тәшкил итә. Аҙналыҡ һауа торошонда был күрһәткес – 90, ә оҙайлы күҙаллауҙарҙа 60 – 80 процентҡа тиң, – ти бүлек етәксеһе Гөлназ Заһитова.
Синоптиктар быйылғы ҡыштың сағыштырмаса йылы, февралдә яуым-төшөм миҡдарының норманан – бер ярымға, ә мартта ике тапҡырға күберәк булыуын билдәләне. Яҙ ғәҙәттәгенән иртәрәк килһә лә, көндәр ҡапыл йылытманы, өҫтәүенә ер ҡышҡы миҙгелгә ҡоро инде, шуға күрә ташҡын хәүефе артыҡ ҙур түгел, ти белгестәр.
Әйткәндәй, бында хеҙмәтен яратҡан, уны күңел биреп башҡарған кешеләр эшләй. Бүлек етәксеһе Гөлназ Әхәт ҡыҙы Санкт-Петербургтағы Рәсәй дәүләт гидрометеорология университетын тамамлаған, был тармаҡҡа 25 йыл ғүмерен бағышлаған. Техник-синоптик Галина Шалганованың идаралыҡҡа эшкә килеүенә тиҙҙән дүрт тиҫтә йыл тула. Ул көн һайын уртаса һауа температураһын, яуым-төшөм миҡдарын билдәләп, теркәп бара. Ә инженер-синоптик Галина Данукалованың бурысы – донъя, ил күләмендәге һауа торошон күҙәтеп, тейешле мәғлүмәттәр алып, шуларға ярашлы, төбәгебеҙ өсөн күҙаллауҙар яһау. Ҡайһы тарафтан ниндәй циклон килеүен, уны ҡасан антициклон алмаштырыуын да иң тәүҙә ул белә.
Гидрометеорология хеҙмәткәрҙәре ябай ғына эш башҡара, йәғни һауа торошо хаҡында мәғлүмәт биреп бара, тип уйлаусылар ныҡ яңылыша. Ысынбарлыҡта улар иңенә тирә-яҡ мөхиттең, йәмғиәттең, дөйөмләштереп әйткәндә, тотош кешелектең именлеген тәьмин итеү хәстәрлеге һалынған.