“Бер-береһе менән танышһын тип...”14.12.2018

Бөгөн – Башҡорт теле көнө. Ошо уңайҙан динебеҙҙә халыҡтарҙың рухи ҡиммәтенә ҡарата ниҙәр әйтелгәнен иҫкә төшөрәйек.

“Мин һеҙҙе бер атанан, бер әсәнән яралттым” тиелгән изге Ҡөрьәндә. Быны бөгөн генетика ғилеме менән шөғөлләнгән ғалимдар ҙа раҫ­лай. Шулай булғас, барыбыҙ ҙа бер телдә һөйләшергә тейеш инек, ләкин аяттың дауамында “Бер-береһе менән танышһын тип, һеҙҙе төрлө ҡәүем иттек” тигән һүҙҙәр бар. Тимәк, бындай бүленеш – Аллаһ Тә­ғәләнең хикмәте, Уның бар­лығына һәм берлегенә дәлил.

Һәр милләткә Раббыбыҙ тарафынан тел бирелгән. Был рухи хазинаны һаҡлау, уның ҡәҙерен белеү, тимәк, Аллаһ Тәғәләнең ниғмәтенә рәхмәтле булыу, ҡушҡанын үтәү. Кире осраҡта иһә – һәләкәткә бер аҙым. Динебеҙ өйрәткәнсә, Раббы­быҙға иң яҡыны – тәҡүәле халыҡ. Ә был сифаттың нигеҙендә, мәғлүм ки, иң беренсе иман, телһөйәрлек, илһөйәрлек төшөнсәләре ята.

Алда әйтелгәнсә, Аллаһ Тәғәлә ҡәүемдәрҙе бер-бе­реһе менән танышһын өсөн яралтҡан. Тимәк, халыҡтар төрлө телдәрҙе өй­рәнеп, ғилем уртаҡлашып, дуҫ, татыу йәшәргә тейеш. Белемде арттырыу, даими камиллаштырыу тормошҡа ҙур бәрәкәт бирә. Күпме тел өйрәнһәң, донъяға ҡараш та шул ҡәҙәр киң була. Әммә әҙәм балаһы иң тәүҙә үҙенең туған телен яҡшы белергә, уны ҡәҙерләргә тейеш. Шул саҡта ғына башҡа ғилемдәргә юл асылыр, ти дин әһелдәре.

Мәғлүм булыуынса, Аллаһ Тәғәләне лә һәр халыҡ үҙ һүҙе менән бөйөкләй. Был, әлбиттә, телдәрҙең байлығын, киң­леген, илаһи матурлығын күр­һәтә. Раббыбыҙға теләктәребеҙҙе үҙе­беҙсә, туған телебеҙ аша еткерә алыуыбыҙ – оло хикмәт, Аллаһтың барлығына һәм берлегенә дәлил.

Туған телебеҙҙең тормошта әһәмиәте баһалап бөткөһөҙ. Пәйғәмбәребеҙҙең “Мосолман башҡаларға ҡулы менән дә, теле аша ла зарар кил­термәҫ” тигән һүҙҙәрендә лә бөйөк аҡыл ята. Телдең төптәрәк тороуы, тимәк, уйламайынса әйтелгән һүҙҙәрҙән һаҡ булыу зарурлығы хаҡында ла оноторға ярамай. Алдан һәр саҡ аҡыл йөрөргә тейеш. Шул саҡта туған телебеҙҙең бәҫе артҡандан-артыр, тамыры нығынғандан-нығыныр, иншаллаһ.


Вернуться назад