Красноярскиҙан бер төркөм пенсионер торлаҡ-коммуналь хужалыҡ өсөн түләү буйынса бурыстарға ҡаршы көрәштең үҙенсәлекле алымын уйлап тапҡан. Идарасы компания алмашыныу менән торлаҡ хужаларының барыһы ла бурыслы булып сыҡҡан.“Беҙ ни өсөн бурыслы?”
– Баҡтиһәң, әүәлге идарасы компания башҡарған эштәрҙең береһе лә дөрөҫ түгел икән, – ти баш күтәргән пенсионерҙарҙың лидеры Ирина Борисовна. – Хатта фатирҙарҙың майҙаны ла артып киткән. Илле йыл буйы “сталинка”ла йәшәнек, хәҙер иһә уның документтарҙа күрһәтелгәндән байтаҡҡа ҙурыраҡ булыуы асыҡланды. Яңы идарасы компанияла билдәләүҙәренсә, подвалдар йорт сигенән сыҡҡан һәм уларҙың майҙаны хаҡ түләтелгәндә иҫәпкә алынмаған. Ҡайтанан иҫәп-хисап үткәргәс, барыбыҙ ҙа бурыслы булып ҡалдыҡ.
Фатир хужаларының күбеһе ҡуйылған хаҡты түләгән, ләкин тиҙҙән сираттағы “хеҙмәт” өсөн йәнә түләү квитанцияларын алған. Шул саҡта Ирина Борисовна эштең алдаҡ булыуына төшөнә.
– Башта йорт майҙанын дөрөҫ билдәләмәгән өсөн – 2800 һум, һуңыраҡ I квартал өсөн хаҡты ҡайтанан иҫәпләп, бер айға тағы ла 1500 һум өҫтәнеләр, – тип һүҙен дауам итә ҡатын. – Май айына 1200 һум өҫтәп түләнек. 1 июлдән хаҡтың яҡынса 15 процентҡа артасағы тураһында белдерҙеләр. Подвалға бәйле проблемалар арҡаһында һәр фатирҙан тағы ла 7–10 мең һум аласаҡтарын да әйттеләр.
Илле һигеҙ йәшлек Ирина Борисовна ҙур ҡыйынлыҡ менән йөрөй. Микроинфаркт үткәргәндән һуң хәле тағы ла ауырая төшкән. 14 мең һум пенсия алған ҡатын апрелдә торлаҡ-коммуналь хеҙмәттәр өсөн 5600 һум түләгән. Һаулығы ҡаҡшаған ҡатындың хатта ашарына ла аҡсаһы етмәй башлаған. Өҫтәүенә банкка кредит та түләргә кәрәк. Бер туған ҡустыһы менән һеңлеһе уға ярҙам итеүҙән баш тартҡан.
“Йоҡом тыныс булһын ине...”
– Бөтә инстанцияларға ла мөрәжәғәт итеп ҡараныҡ, файҙаһы булманы, – ти әүҙемселәр төркөмө вәкиле. – Бөтәһе лә законға ярашлы, тиҙәр. Шуға күрә беҙ ҙә закон буйынса эш итергә булдыҡ. Нотариус саҡырҙыҡ та, фатирҙарҙы АҠШ президенты Дональд Трампҡа мираҫҡа ҡалдырыу тураһында васыят ҡағыҙы төҙөнөк. Тағы ла алты танышым минең ошо ғәмәлемде ҡабатларға әҙер. Трамп бындай бүләктән баш тартмай, ә адвокаттары иһә хужаһының мәнфәғәтендә ахырғаса көрәшә, тиҙәр. Йәшебеҙ байтаҡ, һаулыҡ та шәптән түгел, йыл аҙағына тиклем әллә йәшәп була, әллә юҡ. Берҙән-бер торлағыбыҙҙан ҡыуып сығарыу әллә ни ҡыйынлыҡ тыуҙырмаҫ. Фатирҙарыбыҙҙы Трамптан тартып алып ҡараһындар хәҙер.
Пенсионер ҡатын үҙе тураһындағы мәғлүмәтте баҫтырып сығарыуҙан ҡырҡа баш тартты. Әйтеүенсә, ул дан-шөһрәткә мохтаж түгел, әммә ошондай хәлгә тарыған кешеләргә мәсьәләне хәл итеү әмәле тураһында еткермәксе.
– Әйткәндәй, акцияның бер ниндәй ҙә сәйәси ерлеге юҡ, ул торлаҡ-коммуналь хеҙмәт өлкәһендә тарифтарҙың тотороҡһоҙ үҫеүенә ҡаршы йүнәлтелә, – ти Ирина Борисовна.
– Закон буйынса рәсәйҙәр мөлкәтен үҙҙәре теләгәнсә васыят итә ала. Ҡануниәттә билдәләнеүенсә, кеше юридик һәм физик берәмек файҙаһына васыят ҡағыҙы яҙа ала. Гражданлыҡ мөһим түгел. Шулай уҡ сит ил гражданының васыят яҙыусыға сит-ят кеше булыуы ла ихтимал, – тине юрист Анастасия Әсәҙулина.
Идарасы компания белгестәре иһә хәлгә үҙ аңлатмаһын бирергә вәғәҙә итте. Ә Ирина Борисовна телефон аша һөйләшкәндә гуманитар ярҙам, аҡса тәҡдим итеүҙәре, әммә үҙ ниәтенән кире ҡайтмауы хаҡында белдерҙе.
– Миңә ундай ярҙам кәрәкмәй. Өлкәндәрҙең, торлаҡ-эксплуатация контораһынан ебәрелгән квитанцияларҙан ҡурҡмайынса, тыныс йәшәүен теләйем, – ти ул.
“АиФ” гәзитенән.