Ысыҡ һутлы ҡисса09.01.2018
Ысыҡ һутлы ҡиссаРәшиҙә Шәмсетдинованың быйыл Зәйнәб Биишева исемендәге “Китап” нәшриәтендә донъя күргән “Ысыҡ һутындағы ҡисса” китабы бөгөнгө поэзиябыҙға йәм өҫтәп кенә ҡалманы, ә уның бәҫен, мәртәбәһен күтәргән баҫма булды.


Әҙибәнең шиғ­риәтендә мө­хәб­бәт, ғаилә, әсәлек тойғо­һо тәбиғи, нес­кә һәм тәрән са­ғыл­ды­рыла. Ҡа­тын-ҡыҙ­ға ғына хас нә­зә­кәт­лек һәм ихласлыҡ менән һуғарылған йөрәк һүҙҙәре йөрәккә барып етә.
Дөйөм алғанда, шағи­рәнең лири­ка­һы күңел йылыһы менән нағыш­лан­ған. Шуға ла ул нур­ҙар һибеп бал­ҡыған ҡояш һымаҡ үҙенә тартып, ылыҡ­тырып тора. Китапты ҡул­ға алыу менән бер һыуһында “эсеп” бө­төрә­һең! Шиғриәттең көсө шулай ҡөҙрәтле, илаһи ул!
Рәшиҙә — бөгөн үҙ-үҙен тапҡан, мул емеш бирә торған бай ижадлы әҙибә. Уны­һы үтә лә серле һәм шул уҡ ваҡытта ҡәҙерле лә. Әйҙә хеҙмәт итһен ул халҡы­быҙға! Ысыҡ һутына ҡисса яҙыр дәрәжәгә етә алғас, был донъяға, әҙәбиәткә юҡҡа килмә­гән, тимәк. Ысын әҙәбиәтте һәләтле­ләр генә тыуҙыра. Был ҡанунды белә­беҙ.
Китабында шағирә фани донъя­ның бөт­мәҫ серҙәрен, тормоштоң асы­лын эҙ­ләр­гә тырышыуын – ба­ры­һын да поэтик табыш­тарға, һүҙ сән­ғәте юғарылығына күтәрә. Иң мөһиме — уларҙы хәтерҙә ҡал­ды­­рырлыҡ образлы, тапҡыр итеп әйтә белә. Төрлө ки­мәл­дә поэтик буяу­ҙар, үҙен­сә­лекле метафоралар, шиғ­ри формалар ҡул­ланыуы уның яҙғанын бүтәндәр менән бутарға мөмкинлек бирмәй. Ә теле шундай һутлы! Бешеп өҙөлөп төшкән ҡып-ҡыҙыл ер еләге тәме килә унан.
Шағирә донъя, тормош, изгелек, хаҡ­лыҡ, яманлыҡ тура­һында үҙе генә уйланып ҡал­май, ә баш­ҡаларҙы ла уйлан­дырырға мәжбүр итә. Бына ҡайҙа һүҙҙең ҡөҙрәтле көсө!
ХХI быуаттың әсе проб­лема­һы – эскелек темаһын, ғәҙәттә, проза әҫәр­ҙәрендә генә яҡ­тыр­тып була һы­маҡ. Әммә ша­ғирә ике-өс строфалы ши­ғырҙа ла ошо глобаль проблеманы асып һа­лыуға өлгәш­кән (“Илемде һа­ғынып ҡайттым”, “Тоғро­лоҡҡа мәҙ­хиә”, “Шайтан ту­йы”, “Ҡәҙер” һ.б.).
Ә бына “Аф­­ған” ши­ғыры эскелек тема­һы­на икенсе күҙлектән ҡарай. “Ба­тыр­лыҡ өсөн” миҙалы менән наградлан­ған ҡусты­һы Әҙһәм Дауы­товҡа арнала ул.
“Чечня һалдаты” шиғырын да тыныс күңел менән уҡып булмай. Үҙенең күҙ алдында БТР-ҙа шартлап һәләк булған йәп-йәш кенә дуҫтары ҡустыһы Руслан Шәмсет­диновтың йөрәгендә мәңге уңалмаҫ яра булып һеңеп ҡалған. Ярты йыл контузия касафатынан ишетмәй яфа­лан­­ған ҡустыһы­ның йән тетрәт­кес өҙ­гөләнеүен шағирә шиғырҙа әйтмәй. Был хәл, бәлки, икенсе шиғырға орлоҡ бу­лып ҡалғандыр, ә, бәлки, яраларын яңыртмайым тигән­дер.
Ижади потенциалы бай, тәрән тематикалы, йор һәм һутлы телле, ха­лыҡ­санлығы эрке­леп торған шиғ­риәт­ле әҙибә күптән халыҡ һөйөүен яулаған. Уның менән ос­ра­шыу­ҙарҙы көтөп алалар, ши­ғыр­ҙарын байрам­дарҙа ятҡа һөйләйҙәр. Ха­лыҡ­тың эскерһеҙ һәм ихлас һөйөүе тура­һында күп­тәр хыяллана ғына. Ә шағирә Рәши­ҙә Шәм­­сет­ди­но­ваның ҡис­са­һы был юҫыҡ­­та бә­хет­ле.



Вернуться назад