Хәтере бар08.08.2017
Сит ил белгестәре һыуҙың төҙөлөшөн ныҡлап өйрәнә. Япон ғалимы Эмото Масару уның хәтере булыуын иҫбат итә, бының өсөн лабораторияла бик ҙур эш башҡара. Үҙенең бер тәжрибәһендә ул төрлө һауыттарға һыу һалып, ошондай һүҙҙәр әйтә: “рәхмәт”, “ғәфү ит”, “иҫәр”. Аҙаҡ туңдырып, уларҙың төҙөлөшөн тикшерә.
Яҡшы һүҙҙәр әйтелгән һыу структураһы — алты мөйөшлө йондоҙ, йәғни беҙ күргән ҡар бөртөгө, ә насар һүҙ әйтелгәне аңлашылмаған формала була. Шунан Масару өс һауытҡа дөгө ярмаһы һалып, һыу тултыра ла беренсеһенә – “рәхмәт”, икенсеһенә – “иҫәр”, өсөнсөһөнә бер һүҙ ҙә әйтмәй ултыртып ҡуя. Бер ай үткәс, уларҙы тикшереп ҡарай. Беренсе һауыттағы дөгө матур көйө эреләнгән, икенсеһе ҡап-ҡара булған, ә өсөнсө һауыттағыһы күгәрә башлаған. Ғалим быны бала тәрбиәләү менән сағыштыра, йәғни ата-әсәләр балаларына иғтибарлы булырға, матур һүҙҙәр әйтеп кенә үҫтерергә бурыслы. Шунда ғына һәйбәт һөҙөмтә буласаҡ.
Элек башҡорттар ер-һыу атамаларына, географик урынға ҡарап, бер-береһенең килеп сығышын белгән. Мәҫәлән, Дим буйы, Урал, Эйек башҡорттары. Әгәр ҡунаҡ килһә, иң тәүҙә: “Һеҙ ҡайһы һыу буйынан?” — тип һорағандар.
Ғалимдар өшкөртөлгән һыу составын тикшерә. Ысынлап та, доға уҡылғанының структураһы бик матур йондоҙ формаһында була. Шуға ла ауырыуҙың һаулығына өшкөртөлгән изге ниәтле һыуҙар ыңғай йоғонто яһай. Зәм-зәм һыуы бер ваҡытта ла иҫкермәй. Бына мөғжизә! Шуға күрә һыуға ҡарата иғтибарлы, рәхмәтле була белергә кәрәк.