Ринат КАМАЛ,
яҙыусы, Салауат Юлаев премияһы лауреаты:
– Беҙ кескәйҙән “Башҡортостан пионеры” гәзитен уҡып үҫтек. Иҫемдә, 3-сө класта уҡығанда баҫма өйгә килде. Атай-әсәйем яҙҙырғайны. Әлегеләй күҙ алдымда: өҫтәлгә гәзитте йәйеп һалып ҡуйҙым. Эй, ул матур, эй, унда ҡыҙыҡ әйберҙәр яҙғандар! Матбуғат менән дуҫлығым шунан башланды. Атайым Әлтәф Мәскәүҙә сыҡҡан гәзиттәрҙе уҡый ине. Ул ваҡытта бөтә Дыуан-Мәсетле ауылы гәзит-журналдар алдырҙы, шул да тәьҫир иткәндер. 1968 йылда “Совет Башҡортостаны”нда тәүге мәҡәләм баҫылды. Миңә 14 йәштә була инде. Хәҙер нисәмә йыл төп баҫмабыҙҙан айырылған юҡ. “Башҡортостан”ды ниңә алдырам? Ул көн дә илебеҙҙең тын алышы менән таныштыра, үҙемде уның гражданы йәки бер өлөшө итеп тоям. Хәҙерге Рәсәй гәзиттәрен дә уҡып ҡарайым... Улар барыбер ят, улар әллә нимә яҙа, ә “Башҡортостан”да минең халҡым, уның ул-ҡыҙҙары, уларҙың эштәре, милли кәсептәре, уй-тойғолары сағыла.
“Башҡортостан”да беҙҙең уй-хыялдарыбыҙ, халҡыбыҙҙың киләсәге тураһында фекерҙәр яҙыла. Аҡыллыларҙан берәү, гәзит – ул коллектив ойоштороусы, тигән. Большевиктарҙың “Искра”һы партияны еңеүгә килтергән.
... Әгәр ҙә мин гәзитте уҡымаһам, һуҡыр, һаңғырау кешегә әйләнәсәкмен, бер өйгә бикләнеп, бер ни белмәй, ишетмәй ултырасаҡмын. Илемде, уның кешеләрен, унда минең яҡындарым-туғандарым да бар – уларҙың нимә эшләгәндәрен белмәйәсәкмен. Ә бер кемдең дә һуҡыр, һаңғырау булғыһы килмәй бит.
Ҡәрҙәштәр! Һуҡыр, һаңғырау, тере күҙ көйөгө булмайыҡ...
* * *
Ғәлиә РӘЖӘПОВА, хаҡлы ялда:– Ауылда йәшәп тә район гәзитен алдырмаусыларға аптырайым, унан бигерәк Башҡортостаныбыҙҙың йөрәк тибешен тойоу өсөн республика баҫмаларына яҙылыу ныҡ отошло. Шәхсән миңә ҡалһа, “районка” ла, “Башҡортостан” гәзите һәм тағы бер нисәү йыл да өҫтәлемдә.
Беренсенән, әҙәм балаһы фекер йөрөтөүҙән һәм уҡыуҙан туҡтаһа, йәшәйештең ҡыҙығы ла ҡалмаҫ ине. Әхлаҡилыҡ, тәрбиә мәсьәләләре, ғилемгә ынтылыш, рухи ҡиммәттәр кеүек уйландырырлыҡ аналитик мәҡәләләр әҙерләп баҫтырған хәбәрселәргә маҡтауҙан башҡа ни әйтәһең!? Һәр береһе яҡтылыҡҡа һәм яҡшылыҡҡа саҡыра. Әле шәжәрә байрамдары йыш уҙғарыла – ошо һүрәтләмәләрҙе бик ҡыҙыҡһынып уҡыйым, хатта танышһындар өсөн күршеләремә алып инәм. Әйткәндәй, Хөсәйен Әхмәтов, Рәшиҙә Туйсина, Нәбиулла Мөстәҡимов ише күренекле сәнғәт әһелдәре, Рифҡәт Абдуллин һымаҡ билдәле педагог һәм башҡа танылған шәхестәрҙе донъяға сығарған Сыңғыҙ ауылында ла Туйсиндарҙың шәжәрә байрамы иртәгә көтөлә.
Икенсенән, нәҡ һеҙҙең гәзиттә тыуған яғым Баймаҡ районы тураһында баҫылған мәҡәләләрҙе көтөп алам, шулай уҡ һәр береһе кәштәмдең түрендә урын алған. Ысынлап та, мәғрур Ирәндек тауы, көмөштәй күренгән Талҡаҫ күле, мул һыулы Һаҡмар йылғаһы, мөғжизәгә тиң Ғәҙелша шарлауығы кемдәрҙе генә үҙенә тартмағандыр – ошолар тураһында яҙыусыларға рәхмәт һүҙҙәрен еткерәм. Шул уҡ ваҡытта ауылдар тарихын, ауыл кешеләрен йыш биреү ябай халыҡҡа яҡын икәнлегегеҙҙе күрһәтә. Яратҡан шағирәм Кәтибә Кинйәбулатова шиғырынан бер өҙөк килтермәһәм, фекерем тулы булмаҫ һымаҡ:
Тәбиғәттә барыһы ла ысын,
Тәбиғәттең булмай ялғаны...