Һуңғы осор Һаҡмар йылғаһының яҙмышына ҡағылышлы яҙмалар йыш күренә башланы. Уларҙың күбеһе борсолоуға ҡайтып ҡала. Элек Һаҡмарға ҡағылған мәҡәләләргә иғтибар итмәй инем. Бынан өс йыл элек “Йәшлек”тә (2014 йыл, 24 июль) Дамир Шәрәфетдиновтың күләмле юлъяҙмаларын биргәйне. Рейд-сәйәхәт “Йәшлек” гәзите редакцияһының “Таҙа Һаҡмар өсөн” акцияһына арналғайны. Йылғаның яҙмышы, яуаплылыҡҡа ҡағылған әсенеүҙәр һөҙөмтәһеҙ ҡалды. Ә һуңғы осорҙа йылға яҙмышы үтә лә борсоулы булғанын йыш яҙалар.
“Атайсал” (2017 йыл, 4 март), “Киске Өфө” (2017 йыл, 15 апрель) гәзиттәре лә Һаҡмарға арналған акцияларға ҡушылырға саҡырҙы. Ул саҡырыуҙан алда уҡ Сыңғыҙ ауылынан (Баймаҡ районы) Ф. Усманов Һаҡмар һыулаған ауылдарға йылғаның үҙ биләмәләрендәге өлөшөн таҙартырға тәҡдим иткәйне (“Һаҡмар”, 2017 йыл, 3 март).
Һаҡмар яҙмышына ҡағылған сараларҙы хупламай әмәл юҡ. Эш башланғанына ҡыуанып, “Таҙа Һаҡмар сәйәхәткә сыға” тип яҙып сыҡтылар. Эштәр бәрәкәт һәм ҡыуаныс килтерһен. Тик таҙартыу ғына Һаҡмарҙы һаҡламаҫ. Өмәләрҙән һуң сүп-сар яндырылмаһын ине. Әгәр ҡый өйөлә ҡалһа, ул серер, яңы үҫентеләргә нигеҙ булыр. Һаҡмарҙың күп өлөшө “яланғас” ҡала килә. Шуға яр буйына әрһеҙ үҫкән ағас-ҡыуаҡтар ултыртырға кәрәк.
Әйткәндәй, бөгөн тик Һаҡмар ғына мөшкөл хәлдә түгел. Йүрүҙәндә эреле-ваҡлы утрауҙар барлыҡҡа килеүе йә Инйәрҙең ярҙарҙы йыуыуы тураһында борсолоулы хәбәрҙәр булды. Ундай күренеш сәбәптәре лә беҙҙең “эшмәкәрлек” һөҙөмтәһе шул.
Унан ҡала Һаҡмар Башҡортостан йылғаһы ғына түгел, ә Ырымбур далаларын да тулыландыра. Яҙыуым шунан: “Башҡортостан”ды күршеләр ҙә уҡый бит. Улар беҙҙең борсолоуҙы, хәстәрлекте аңлар һәм беҙгә ҡушылыр.
Үҙем инде оло кеше, Һаҡмарҙың инешен, Яйыҡҡа ҡушылған ерен күрҙем. Йылғаның урта өлөшөндә тигәндәй бала саҡтан йәшәйем. Элек ул мул, таҙа һыулы даръя ине. Балығы ла бөтмәҫ-төкәнмәҫтәй тойолдо. Ә бөгөн йәнһеҙ-телһеҙ меҫкен хәлендә шул.