– Аҡ тирәк, күк тирәк, беҙҙән һеҙгә кем кәрәк?
– Беҙгә анау оҙон сәсле ҡыҙ кәрәк!
– Алып ҡарағыҙ, улай булғас, килен итеп!
– Һай, йүгер-йүгер!
…Стәрлетамаҡ дәүләт театр-концерт берләшмәһе бала-сағаның сыр-сыуына күмелгән. Етәкләшкән уйынсылар баҫҡан урынында бейеп тора, иптәштәрен дәртләндерә. Ә үҙҙәре башҡортса һөйләшә! Бар яҡлап та бына шундай матур күренештәргә бай булды әлеге мәҙәни усаҡта үткән “Ҡарға бутҡаһы” тамашаһы. Төрлө милләт балалары ябай күҙәтеүсе генә түгел ине бында, уйындарҙа үҙҙәре лә ихлас ҡатнашты. Хатта теләүселәр күп булып, бер уйынды ике тапҡыр ҡабатларға тура килде әле алып барыусыларға.
Ҡала башҡорттары ҡоролтайының урындағы хакимиәттең мәғариф идаралығы һәм театр менән берлектә әҙерләгән был тамашаһы, һис шикһеҙ, тәрән мәғәнәгә эйә. Балалар күңел асып ҡына ҡалманы, ә йолаларыбыҙҙың “эсенә сумды”, башҡорт һүҙҙәрен өйрәнде. Әлбиттә, артистар үҙебеҙсә һөйләп, үҙҙәре генә уйнап йөрөһә, бәлки, уҡыусыларҙы ылыҡтырып та булмаҫ ине. Был йәһәттән проектты мәктәп кимәлендә башлап ебәргән 1-се лицей уҡытыусыларына һәм тамашаның режиссеры Зиннур Сөләймәновҡа “Афарин!” тип әйтергә кәрәк – уҡыусылар белмәгән һүҙҙәренең урыҫсаға тәржемәһен дә ишетеп торҙо. Теге йәки был аңлатманы алып барыусылар менән бергә ике телдә лә ҡабатланылар, уйындарҙа ҡатнашып, һүҙҙәрҙе һәм йолаларҙы нығытып ҡуйҙылар. Ҡайһы берҙә уҡытыусыларҙың кластан тыш сараларҙы һәм традицион булмаған дәрестәрҙе нисек итеп үткәреү хаҡында баш ватҡанын күргән бар. Ошо дәрес түгелме ни?! Әйткәндәй, был тамашаны ҡаланың бөтә уҡыусылары ла ҡарай алды.
Шуныһын да билдәләргә кәрәк: балаларға тәғәйенләнһә лә, сара ололар өсөн дә бик әһәмиәтле булды. Һәр хәлдә, үҙебеҙҙең бала саҡтағы уйындарҙы һағынып иҫләп ултырҙыҡ. “Йәшерәм, йәшерәм яулығымды…” тип йырлап уйнай инек Кәмәтау битенә “Ҡарға бутҡаһы”на сыҡҡанда.
Әйткәндәй, йоланы йола итеп, тамаша аҙағында уйынсылар ҡарғаны бутҡа менән һыйланы. Уңыш мул булһын өсөн һыйҙы йәлләргә ярамай, күп итеп һалырға кәрәк, тиҙәр халыҡта. Ә балаларыбыҙҙың киләсәктә башҡорт телен белеүе һәм ихтирам итеүе ошондай тамашаларға туранан-тура бәйле. Тимәк, әлегеләй һый-сараларҙы ла йәлләмәһәк ине йәш быуын өсөн.