Абрикос, әфлисун, персик, слива, нектарин, мандарин... Тиҙҙән Төркиә емештәре йәнә беҙҙең магазин кәштәләрендә пәйҙә буласаҡ. Барыһына ла мәғлүм булыуынса, быйыл 1 ғинуарҙан Рәсәй был илдең продукцияһын индереүҙе сикләгәйне. Шишәмбе көндә Рәсәй Хөкүмәте тейешле ҡарар ҡабул итте, беҙгә индереләсәк емеш-еләктең исемлеген баҫып сығарҙы. Әлбиттә, барыһын да түгел – ул шаҡтай ҡыҫҡарған.
Белгестәр быны ваҡытлы ҡарар тип билдәләй. Сикләү баҙарҙа емеш-еләк тулып ятҡан мәлдә үҙ көсөндә булды. Шулай итеп, үҙебеҙҙекеләргә йәшел юл асылып, үҫтерелгәнде иркенләп һатыу форсаты эләкте. Хәҙер улар Төркиәнән килгән хәлдә лә күп булмаясаҡ, сөнки уңыш миҙгеле бына-бына тамамланырға тора.
Һатып алыусылар иһә был аҙым сауҙала аҙыҡтың хаҡын ауыҙлыҡлар тип өмөтләнә. Мәғлүм булыуынса, цитрус емештәренә ихтыяж яңы башланһа, мандарин менән әфлисунға ноябрь – февраль айҙарына тура килә. Ә цитрус муллығы менән Рәсәй маҡтана алмай. Шуға ла төрөк емештәренә сикләүҙе алыу үҙебеҙҙең етештереүселәргә зарар килтермәйәсәк тип көтөлә.
Әлбиттә, был ҡарар көҙөн беҙгә цитрус емештәре килтергән илдәргә хаҡты арттырыуға юл ҡуймаясаҡ. Әммә төшәсәгенә лә өмөтләнергә ярамай. Эре сауҙа нөктәләре ундай аҙымға бармаясаҡ тип күҙаллана.
Шулай ҙа, алдан әйтеүебеҙсә, бөтә емештәр ҙә Рәсәйгә үтә алмаясаҡ. Әлегә виноград, алма, груша, ер еләге, помидор, ҡыяр һәм һуған “ҡара исемлек”тә ҡала.
Күренеүенсә, был емеш-йәшелсәләр Рәсәйҙең үҙендә лә ярайһы үҫтерелә. Быныһын инде белгестәр яңы эш башлаған теплица хужалыҡтарына ярҙам, үҙ эшен киңерәк йәйелдереп, күберәк табыш алыу форсатын биреү ниәте менән аңлата.
Сикләү индергәнгә ҡәҙәр Рәсәй кәштәләрендә Төркиә емештәре, йәшелсәләре һиҙелерлек өлөш биләне. Халыҡ-ара сауҙа үҙәге эксперты Алла Клюева билдәләүенсә, беҙгә индерелгән томаттың 56, мандариндың – 20, әфлисундың 15 проценты Төркиә иҫәбенә тура килгән.
Әлбиттә, был ваҡытта сикләү индерелмәгән башҡа аҙыҡтарҙың да шаҡтай кәмеүе күҙәтелгән. Мәҫәлән, былтыр беҙҙең баҙарҙағы лимондың 55 проценты Төркиә иҫәбенә тура килһә, быйыл 40-ҡа төшкән. Ә бына беҙгә грейпфрут һатыу буйынса Төркиәгә еткән ил юҡ.
Белгестәр, Төркиәнең Рәсәй баҙарында юғалтҡан өлөшөн ҡайтанан тергеҙә алыу мөмкинлеге бар, әммә бының өсөн шаҡтай ваҡыт кәрәк, ти. Был илдең урынын Әрмәнстан, Азербайжан, Абхазия, Израиль, Мысыр, Сүриә, Ҡытай, Һиндостан, хатта Көньяҡ Америка илдәре биләп өлгөргән. Әммә уларҙың емештәре ҡыйбат тора.