Әлегә беҙ — юлдың башында ғына07.06.2016
Башҡортостан һәм Ҡырғыҙстан... Был ике туғандаш республиканы уртаҡ тарихи тамырҙар, телдәр, мәҙәниәттәр оҡшашлығы ғына түгел, иҡтисади хеҙмәттәшлек ептәре лә, эшлекле мөнәсәбәттәр ҙә бәйләй. Үткән аҙнала Өфөлә үткән V Рәсәй-Ҡырғыҙстан конференцияһы быны йәнә бер тапҡыр дәлилләне. Әйткәндәй, сираттағы конференция баш ҡалабыҙҙа республика Башлығының тәҡдиме буйынса ойошторолдо. Рөстәм Хәмитов был сараны Башҡортостанда үткәрергә былтыр Бешкәк ҡалаһында үткән форумда сығыш яһағанда тәҡдим иткәйне.

Белгестәр билдәләүенсә, Ҡырғыҙстан — Рәсәйҙең ышаныслы партнеры. Статистика мәғлүмәттәренән күренеүенсә, былтыр ике яҡ араһындағы сауҙа әйләнеше 1 миллиард долларҙан артып киткән. Иҡтисади хеҙмәттәшлек Евра­зиялағы интеграция процесында айырыуса ныҡ һиҙелә. Сәбәбе — Ҡырғыҙ­стандың бер йыл элек Евразия иҡтисади союзына ҡушылыуында.
— Бөгөнгә Ҡырғыҙстан менән илдең 70 төбәге үҙ-ара хеҙмәттәшлек итә. Бынан тыш, Урта Азиялағы был дәүләттә 600 берлектәге предприятие эшләй, инвес­тиция күләме лә йылдан-йыл арта ғына, —тине илдең иҡтисади үҫеш министры Александр Цыбульский.
Башҡортостан менән бәйләнештәргә килгәндә, бында ла үҫеш күҙәтелә. 2015 йыл йомғаҡтары буйынса, ике төбәк араһында тауар әйләнеше 48,4 миллион доллар тәшкил иткән, шул иҫәптән экспорт – 48 миллион доллар, импорт – 0,4 миллион доллар. Башҡортостандың тышҡы сауҙа әйләнешенә йоғонто буйынса Ҡырғыҙстан 26 урында килә. Республиканан Ҡырғыҙстанға нефть продукттары, химия, ағас эшкәртеү, металлургия һәм аҙыҡ-түлек сәнәғәте тауарҙары оҙатыла. Башҡортостанға иһә электр лампалары килтерелә. Бөгөн төбәктә ҡырғыҙ капиталы ҡатнашлығында дүрт предприятие ойошторолған. Улар күмәртәләп һатыу, йөк ташыу менән мәшғүл.
— Былтыр доллар менән иҫәпләгәндә беҙҙең тауар әйләнеше кәмене, һумдарҙа иһә ул шул уҡ кимәлдә тиерлек һаҡланды һәм хатта бер аҙ артты. Шуға ҡарамаҫтан, беҙгә әүҙемерәк эшләргә кәрәк тип иҫәпләйем. Әлегә беҙ юлдың башында ғына, — тине республика Башлығы Рөстәм Хәмитов. — Төп эш алда. Яңы йүнәлештәрҙе файҙаланырға, партнер­лыҡты әүҙемерәк үҫтерергә кәрәк. Был тәү сиратта ауыл хужалығына, химия сәнәғәтенә, машиналар эшләүгә ҡағыла.
Республика Башлығы Ҡырғыҙстан баҙарын уңышлы үҙләштергән “БашИнком” фәнни-үҙләштереү предприятиеһын айырыуса билдәләне. “БашИнком” үҫемлекселек һәм малсылыҡ өсөн инновациялы, экологик яҡтан таҙа препараттар етештерә. Рөстәм Хәмитов Башҡортостандан Ҡырғыҙстанға гидроэлектростанциялар өсөн ҡоролмалар оҙатыу, тоҡомсолоҡ йүнәлешендә бергәләп эшләү мөмкинлеген дә һыҙыҡ өҫтөнә алды. Беҙҙең республиканың “Газпром” проекттарын ғәмәлгә ашырыуҙа ҡатнашыу мөмкинлеге лә бар.
Тағы бер хеҙмәттәшлек йүнәлеше — туризм. Әйткәндәй, конференция барышында туризм темаһы иғтибар үҙәгендә булды. Ҡырғыҙстан Республикаһының мәҙәниәт, мәғлүмәт һәм туризм министры урынбаҫары Азамат Жаманкуловтың фекеренсә, Рәсәйҙә, шул иҫәптән Баш­ҡорт­останда, был йәһәттән хеҙмәттәшлек итергә мөмкинлек ҙур. Киләсәктә туризм тармағы буйынса ике яҡлы килешеүҙәр төҙөлөр тип күҙаллана.
— Әле Өфөнөң “БашИнком” пред­приятиеһы Ҡырғыҙстан баҙарын яулай, шулай уҡ Ҡырғыҙстан-Башҡортостан сауҙа йорто асылған, ҡырғыҙ-башҡорт бизнес форумы үткән. Бөгөн иһә тағы бер хеҙмәттәшлек килешеүенә ҡул ҡуйылды. Ғөмүмән, Башҡортостан менән Ҡырғыҙстанды берләштергән проекттар бик күп. Ике халыҡтың хатта милли уйындары ла оҡшаш. Әле беҙҙең команда сентябрь башында Ысыҡкүл буйында үтәсәк бөтә донъя күсмә халыҡтар уйынына әҙерләнә. Шуға күрә киләсәктә ике яҡ араһындағы тарихи бәйләнештәрҙең тағы нығынырына өмөт ҙур, — тине Рөстәм Хәмитов.
Рәсәй-Ҡырғыҙстан конференцияһы сиктәрендә бик күп эшлекле осрашыуҙар, төрлө темаларға арналған “түңәрәк өҫтәл”дәр ойошторолдо. Ҡунаҡтарҙы үҙ-ара иҡтисади үҫеш мөмкинлектәре, айырыуса ауыл хужалығы тармағы ҡыҙыҡ­һындырҙы. Импортты алмаштырыуға ҡағылышлы ҡыҙыҡлы тәҡдимдәр яңғыраны. Ҡырғыҙстан Республикаһынан килгән делегация ағзалары шулай уҡ Археология һәм этнография музейында булды, “Алексеевка” совхозының эшмәкәрлеге менән яҡындан танышты.




Вернуться назад