Шағирә, йәмәғәт эшмәкәре Гүзәл Ситдиҡова матбуғатта ғына түгел, икһеҙ-сикһеҙ Интернет селтәрендә лә милли әҙәбиәтебеҙҙе, сәнғәтте, дини тәрбиә биреү алымдарын пропагандалау буйынса даими эш алып бара. Күңел талабы буйынса эшләй, хеҙмәт хаҡы түләнмәй уға бер ҡайҙан да. Ҡайһы саҡ рәхмәт һүҙенән бигерәк ризаһыҙлыҡ та ишетергә тура киләлер. Әммә шуныһы мәғлүм: Гүзәл Рамаҙан ҡыҙы маҡсатына һәр ерҙә тоғро. Үҙенең һәр һүҙе, эшмәкәрлеге менән ул “Урал батыр” эпосында әйтелгән төп тәғлимәттән тайпылмай – яманлыҡты тик яҡшылыҡ таратып еңеп була. * * *
Башҡорт булыуым менән ғорурланам, тиҙәр. Был беҙҙән түгел, ә атай-әсәйҙән тора. Халҡың ғорурланырлыҡ эштәр башҡарыу менән ғорурланырға кәрәк, минеңсә.
* * *
Халҡыбыҙҙың әйтеме бар: “Ҡаҙ менән – ҡаҙ, өйрәк менән – өйрәк!”
Улдарыбыҙҙы фәҡәт башҡорт ҡыҙына өйлән тип үҫтерергә тейешбеҙ! Шул саҡ ҡыҙҙарыбыҙ ҙа ишһеҙ ҡалмаҫ, сит милләткә өйләнеп, егеттәр ҙә атаһының милләтенән, диненән оялған балалар ишәйтмәҫ!
* * *
Бына “пробный брак” тиҙәр, йәғни һынамаҡ ҡына берлек. Юҡ инде, ҡыҙҙар, кем “проба” ҡуя, шуның менән ғүмергә бергә булығыҙ! Көнөндә үк законлаштырып ҡуйып! Юҡһа, пробаһы түбән төшөп китәсәк алтынығыҙҙың...
* * *
Бер ҡатын өләсәһенең: “Хәҙер ерҙең беҙ йәш саҡтағы кеүек майы юҡ, нефтте туҡтауһыҙ һурып, тупраҡты йәнһеҙ итеп бөтөрҙөләр”, – тип әйтеүен яҙҙы.
Ер ҙә үлемесле анорексия менән ауырый башламағанмы икән, тип уйлайым ҡайһы саҡ, ысынлап та йәнһеҙгә әйләнә барған төбәктәрҙе күргәс.
* * *
Халҡыбыҙҙың иң ҙур фажиғәһе – бер-береңде ҡыҫтап, баҫышып, ауыҙға ҡойоп эсереү! Шулай итмәһәң, имеш, һин ҡунаҡ һыйлай белмәйһең! Бер-беребеҙгә ҡыҫтап ағыу эсерәбеҙ бит! Милләттең үҙ-үҙен ҡырыуы!
* * *
Милли мәсьәлә бер кешегә ҡайтып ҡалырға тейеш түгел ул, башҡорт булыу, башҡортлоҡто яҡлау, милләт хаҡына ниҙер эшләү, эшләмәй икән, һис юғында, зыян килтермәү һәр башҡорттоң фиғеле булырға тейеш!
* * *
Беҙ, ауылдыҡылар, шул “лайк” ҡуйыуҙан башҡа файҙа килтермәйбеҙ инде милләт өсөн, күпме уйлаһаҡ та, тип яҙҙы бер һылыу Интернетта.
Файҙа – Интернет тултырып БАШҠОРТСА матур-матур фекерҙәр яҙыу, матур кешеләребеҙ, күркәм йолаларыбыҙ, үҙенсәлекле тәрбиә өлгөләребеҙ тураһында яҙыу! Урал батыр әйтмешләй, яманлыҡты яҡшылыҡ менән ҡыҫырыҡлау! Интернеттан тормошҡа ла күсә ул!
Ағас башын ел бора, әҙәм башын һүҙ бора! Күрһендәр – ни тиклем саф күңелле, айыҡ аҡыллы, иманлы халыҡбыҙ!
* * *
Беҙҙең халыҡ наҙлы һүҙгә һараныраҡ ул. Бар хисе – күҙендә.
Беҙҙең ололарҙың элекке хаттарына иғтибар итәйек. Уларҙың аҙағында гел йыр һүҙҙәре булған. Хисен теле менән әйтергә тартынып, йыр-таҡмаҡтан алған да яҙғандар...
* * *
Борон халҡыбыҙҙа эскелектән бик яҡшы “дауалағандар” – халыҡ алдына сығарып, тажылдатып таяҡ менән туҡмағандар. Эскеселәр, ғөмүмән, булмаған – ғәрлеге ни тора! Туғандары ла “йөҙөбөҙгә ҡыҙыллыҡ килтерҙең” тип оялтҡан. Хәҙер ҡайҙа улай тип әйтеү! Эс, мине әҙәмгә һанамайһыңмы! Берҙе генә эс тә... Китте шунан алға йүгереп һандар!
* * *
Балалар, ейәндәр менән байрамдарҙы бергә үткәреү күңелгә рәхәтлек бирә. Ә табында иҫерткес булмауы – үҙе бер бәрәкәт, ҡот.
Бына әле ҡыҙыбыҙҙың ғаиләһендә Яңы йылды ҡаршылап ҡайттыҡ – рәхмәт матур табын, тәмле ризыҡтар, айыҡ баш менән олатай һәм атайҙың мәғәнәле, фәһемле әңгәмәләре өсөн! Атай бит – арҡа һөйәге. Иҫерек арҡа һөйәге кәүҙәне, йәғни ғаиләне, ныҡлы тота аламы ни?!
Рәхмәт һеҙгә, донъябыҙ тотҡалары!
* * *
Ҡыҙымды ҡараған мәрйә әбей үлемдән ҡурҡа ине. Бик ыҙалап ятып хушлашты был донъя менән. “Элек ҡурҡа инем, хәҙер үлемде саҡырам, килмәй”, – тип иланы. Үлем дә ваҡытында килһен икән ул... Ғазаптарҙан ҡотҡарыусы булып...
* * *
Еңә алманым, сигенергә тура килә, тип ҡайғырыу урынһыҙ. Ике быуат элек Мәскәүҙе дошман ҡулына ҡалдырып тороу еңеүгә килтергән бит!
Ҡайһы саҡ шулай итеп тә алырға кәрәк.
Сигендең икән, еңелдең тигән һүҙ түгел.
* * *
Беҙ бәләкәй саҡтарҙа ауылда алма үҫтермәнеләр. Ранетка тигән вағы район үҙәгендә осраштыра ине.
Мәктәпкә биология дәресе өсөн бик матур муляж алма алып ҡайттылар – ҙур, тәбиғи емештән айырып алғыһыҙ булып, алһыуланып, күҙҙе ҡыҙҙырып тора ине ул. Бер мәл йоҙаҡлап ҡуйылған быяла ишеген нисектер асып, шкафтағы шул алманы кемдер тешләп ҡараған. Бәләкәй генә теш эҙҙәре алманың парафиндан яһалған икәнен фаш иткән дә ҡуйған. Шунан һуң шкаф янында күҙе ҡыҙып баҫып торған балалар күренмәне.
...”Старик Хоттабыч” киноһын төшөргәндә ысын банан таба алмай, уны папье-машенан эшләгәндәрен уҡыным...
Шөкөр, хәҙер беҙҙә алма ғына түгел, йөҙөмөнә тиклем үҫә.
Рубриканы Гүзәл СИТДИҠОВА
алып бара.