Мәғлүм булыуынса, Исламда эшҡыуарлыҡҡа ҙур урын бирелгән. Пәйғәмбәрҙәрҙең дә күбеһенең йүнселлек менән шөғөлләнгәнен беләбеҙ.Әл-хәмдү лил-ләһ, замандаштарыбыҙ араһында ла малтабарлыҡты үҙ иткәндәр артҡандан-арта. Әҙәм балалары ошо юл менән ғаиләһен мохтажлыҡта йәшәтмәҫкә ынтыла, ил, төбәк иҡтисадының ныҡлығына ла үҙ өлөшөн индерә. Ләкин, ҡыҙғанысҡа ҡаршы, йүнселдәр араһында шәхси мәнфәғәтен генә ҡайғыртҡандар, еңел-елпе эш алып барып, тиҙ арала бөлгөнлөккә төшкәндәр ҙә осрай. Ошоға бәйле бер хикәйәтте иҫкә төшөрөп уҙайыҡ.
Сөләймән ғәләйһис-сәләм пәйғәмбәр ҙә, батша ла булған. Ошондай ике ҙур вазифаны йөкмәү ниндәй ҙур яуаплылыҡ талап иткәнен төшөнәһегеҙҙер. Пәйғәмбәр булараҡ, Хоҙай Тәғәлә тарафынан ебәрелгән дини ҡанундарҙы өйрәтһә, батшалыҡ уның иңенә халыҡты яҡлау, һаҡлау кеүек бихисап бурыс йөкмәткән. Бер көндө Сөләймән ғәләйһис-сәләм ныҡ өлкән йәштәге, бөкрәйеп бөткән, әммә арҡаһына ауыр утын йөкмәгән бабайға тап булған. “Бына ошолай көн итәм, фәҡирмен”, — тип зарын еткергән ҡарт. Сөләймән ғәләйһис-сәләм уға бер алмас тотторған. “Ошо байлыҡты тотон, ул ғүмереңдең ахырына хәтлем етәсәк, һинән һуң да ҡаласаҡ әле”, — тигән. Күпмелер ваҡыт үткәс, теге ҡартты йәнә осратҡан. Бабай хас теге сағындағы хәлдә йөрөй икән: бөкрәйгән, арҡаһына ауыр утын йөгө аҫып алған... Ифрат ныҡ ғәжәпләнгән Сөләймән ғәләйһис-сәләм: нисек инде шул ҡәҙәр аҡсаһы була тороп, һаман фәҡир ҡиәфәтендә йөрөргә мөмкин? “Эй... Теге саҡ алмас тотоп ҡайтып килә инем, юлбаҫарҙар талап алды”, — тип көрһөнгән ҡарт. Сөләймән ғәләйһис-сәләм уға икенсе тапҡыр алмас һонорға торғанда, Аллаһ Тәғәләнән әмер килгән: “Бирмә һин уға — тормошон барыбер үҙгәртә алмаҫһың: ғүмер буйы әлеге хәлендә ҡаласаҡ”.
Был хикәйәттең нигеҙендә ҙур хикмәт ята: бәғзеләр мөлкәтте күп көс түгеп, тырышып-тырмашып тапһа, икенсе берәүҙәр булғанын да тота белмәй. “Эй, Раббым, байлыҡтың файҙалыһын, хәйерлеһен бир” тигән доға тап ошоға бәйле килеп сыҡҡандыр ҙа.
Аллаһ Тәғәлә әҙәм балаларын төрлөсә һынай. Байлыҡ менән фәҡирлек тә юҡтан бирелмәй: ике юлда ла кеше иманын, ғәҙеллеген һаҡларға тейеш. Йүнселдәр араһында иһә эшселәренә насар мөнәсәбәт күрһәткәндәр, хеҙмәт хаҡын ваҡытында түләмәгәндәр барлығы хаҡында ишетеп торабыҙ. Был йәһәттән “Алған ҡулдан биргәне хәйерлерәк” тигән һүҙҙәрҙе оноторға ярамайҙыр. Исламда ғәҙеллек, бер-береңә иғтибар һәм ихтирам иң юғары урында тора. Был — мосолман өсөн иң ҙур дәрәжә. “Эшсенең тире киберҙән алда уның ризалығын ал, йәғни хаҡын хаҡын бир, – тигән пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм дә. – Ике кеше ғәҙел эш алып барһа, Аллаһ Тәғәлә уларҙың өсөнсөһө булыр”. Башҡаның өлөшөнә керһәң, уны рәнйетһәң, табылған аҡсаның бәрәкәте булмаясаҡ.
Шәхси эш үҫентегә оҡшаш – даими хәстәрлекте, эргә-тирәһендәге мөхиттең таҙалығын, тыныслығын ярата. Әгәр барыһы ла яҡшы икән, мул уңыш бирәсәк.