Ауылдарҙы йәмләгән аҡ йөҙлө, йор һүҙле инәйҙәрҙең булыуы – оло бәхет. Улар йәштәргә әйтер һүҙе, аҡыллы кәңәше менән генә түгел, ауыр бала саҡ, йәмле йәшлек йылдарындағы хәтирәләре менән фәһем, өлгө бирә, ихтирам уята.Әбйәлил районының Айыуһаҙы ауылында бындай ағинәйҙәр бихисап. Һәммәһе хаҡында ла сәғәттәр буйына һөйләргә, байтаҡ яҙырға булыр ине. Оҙаҡ йылдар мәктәптә уҡытҡан, әле хаҡлы ялда булған Хәлиҙә Хөснөтдинова әйтеүенсә, ауылдың оло йәштәге инәйҙәре – Нәҡиә Ғайсина, Мәрзиә Килдейәрова, Шәмсинур Латипова, Асия Нәҙерғолова, Рәсимә Арғынбаева кеүектәрҙең матур тормош юлы үтеп, балалар үҫтереп, колхоз эштәрендә әүҙем ҡатнашып, дәртләнеп донъя көтөүҙәре маҡтауға лайыҡ. Ҡасан барһаң да, ихаталары йыйыштырылған, йорттары таҙа, күңелдәре көр. Оло булыуҙарына ҡарамай, ауылда үткәрелгән һәр мәҙәни сарала әүҙем ҡатнаша, етмеш-һикһәндә лә сәхнәне дер һелкетеп бейеп, үҙәктәрҙе өҙгәнсе йырлап йәшәй улар.
Айыуһаҙыға бер осорҙа килен булып төшкән, әлеге көндә ауылдың иң ихтирамлы һәм хөрмәтле ағинәйҙәре Бәширә Әхмәткирәева, Әнисә Нәҙерғолова менән яҡындан танышыу бәхете тейҙе.
Бәширә Әхмәҙи ҡыҙы Ташбулат ауылында тыуып үҫә. Бала саҡ һәм үҫмер сағы ауыр һуғыш йылдарының бөтмәҫ-төкәнмәҫ эше менән сыбарланһа, хаҡлы ялға сығыр алдынан ауыл клубында йыйыштырыусы вазифаһын башҡара. 1946 – 1948 йылдарҙа Ташбулат балалар йортонда эшләгән саҡтарын күҙ йәштәре аша хәтерләй ул:
– Һуғыштан һуңғы осор бигерәк ауырға тура килде. Ашарға ла, кейергә лә юҡ. Ата-әсә наҙынан мәхрүм ҡалған балалар һуғыштан ҡайтҡан һалдаттарҙы үҙҙәренең аталарылай ҡыуанып ҡаршылар ине. Кескәйҙәрҙең уларҙан: “Яҡындарыбыҙҙы күрмәнегеҙме?” — тип һорауы йөрәктәрҙе телгеләй торғайны.
Артабан Бәширә Әхмәҙи ҡыҙы Ниязғол ауылы янындағы рудникта эшләй. Буласаҡ тормош иптәше Моратшаны осратып, йәштәр Айыуһаҙы ауылында төпләнә. Күптәр уның колхозсылар өсөн тел йоторлоҡ аштар бешереүен, бигерәк тә йылы икмәгенең тәмен әле лә онотмай.
Бәширә Әхмәткирәева туғыҙ балаға ғүмер бүләк итә, ҡыҙғанысҡа ҡаршы, дүртәүһе баҡыйлыҡҡа күскән. Ауыр ҡайғылар кисереп, әммә барыбер йәшәүҙән йәм һәм көс тапҡан сабыр инәйгә Хоҙай тағы оло һынау ебәрә. Был юлы ул өс ейәнен тәрбиәләүҙе үҙ өҫтөнә ала.
— Ғүмерҙең һәр аҙымын атлар өсөн сабырлыҡ, сәбәләнмәй донъя көтөү ярҙам итә, — ти ул. – Ҡартым да үлеп китте, арҡаланыр кеше булмағас, ҡайҙа бараһың? Барыһына ҡәнәғәт булып, юғына сабыр итеп йәшәнем. Мин бит йырларға яратам, ауыр саҡта оҙон көйҙәр һуҙып, моңайып алған ваҡыттарым да күп булды.
Ауылдаштары Бәширә Әхмәткирәеваның “Сәлимәкәй”ҙе башҡарыуын бигерәк ярата. 85 йәште уҙыуына ҡарамаҫтан, инәйҙең тыны оҙон, моңо киң.
Әнисә Нәҙерғолованың да яҙмышы әхирәтенекенә оҡшаш: Әүмеш (Алсынбай) ауылынан килен булып төшөп, Айыуһаҙыны үҙ итә. Колхозда күп эш башҡара, ауылдаштары араһында иң оҫта һарыҡ ҡырҡыусы булараҡ танылған. Йыл да уға тиңләшеүсе табылмай, район һабантуйҙарында ҡиммәтле бүләк, аҡсалата премия менән тәбрикләнә. Ире Шәкирйән Нәҙерғолов та колхоздың алдынғы эшсәндәренең береһе була. Ғаиләлә биш бала үҫтерәләр. 1981 йылда ире вафат булғас, Әнисә апай донъяны яңғыҙ көтә башлай. Бөгөн ул ҡыҙы Зифа менән бергә йәшәй, улдары Мөхәммәт, Әсҡәт тә тыуған ауылын ташламай, ошонда төпләнгән. Көн дә тиерлек килеп, әсәләренең хәлен белеп, ярҙамлашып торалар. Бер минут та буш ултырырға яратмаған Әнисә инәй йә бәйләмен ҡулына ала, йә йөн тетә, уны иләп, ейән-ейәнсәрҙәренә йылы ойоҡбаш-бейәләйҙәр бәйләй. “Эш эшләмәһәм, эсем боша”, – ти ул.
Бына шундай көслө рухлы, тормошобоҙ биҙәге булған инәйҙәргә сәләмәтлек юлдаш булһын, аяҡ-ҡулдары һыҙлау күрмәһен!