(Гөлсәсәк Ғәбитова, “Ике енес араһында айырма юғала’’, 2014 йыл, 6 сентябрь)
Был яҙманың һығымталары, минеңсә, ашығысыраҡ, сөнки ҡатын-ҡыҙҙы ғәйепле итеү менән генә бер ни ҙә үҙгәрмәй. Ә ошо күңелһеҙ күренешкә килтергән социаль сәбәптәрҙе асыҡлау бик тә кәрәк. Алдан шуны билдәләү зарур: айырма түгел, ә башҡортто башҡорт, мосолмандар вәкиле иткән йолалар юғала.
Хәл иткес сәбәп, әлбиттә, цивилизация үҫешендә, сөнки бынан 20 – 30 йыл элекке башҡорт йәмғиәте менән хәҙергеһе араһында айырма бик ҙур. Ул иң элек социаль ҡоролош алмашыныуға, Интернет селтәренең тормошҡа йылдам үтеп инеүенә бәйле. Яҡшы сифаттарҙы еректереү өсөн күп тырышлыҡ һәм ваҡыт кәрәк булһа, насарҙары үҙенән-үҙе йоғорға тора. Был – бер.
Икенсенән, йәмғиәтебеҙ элекке Советтар Союзында сәсеп ҡалдырылған “орлоҡтар’’ҙың мул уңышын йыя: ҡатын-ҡыҙҙы ирҙәр менән тиң хоҡуҡлы итеүҙә ҡалышмай эсеп-тартҡан, холҡон да уларҙыҡына оҡшатырға тырышҡан “көсһөҙ зат’’ тип ҡабул иттек, ундайҙарҙың бер нисә быуыны үҫеп тә сыҡты.
Әлбиттә, милләттәштәребеҙ араһында ҡайһы берәүҙәрҙең үҙен башҡаларҙан түбәнерәк күреүе, атайһыҙ үҫкән балаларҙың йылдан-йыл күбәйеүе лә аяныслы хәл. Тик быны нисек төҙәтергә, һәм ул ҡулдан килерҙәй сарамы? Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, ғаилә тәрбиәһен көсәйтеү иҫәбенә генә быға өлгәшеп булмаясаҡ, сөнки бала баҡсаға, мәктәпкә йөрөй, тиҫтерҙәренә оҡшарға тырыша һәм насар тәртипте лә үҙләштереүе мөмкин. Мәҡәләлә һүҙ барған кире сифаттар цивилизация үҫеше эҙемтәһе икән, ваҡытты кирегә ебәреү мөмкин түгел. Юҡ, мин бының менән килешергә кәрәк тимәйем, бөтәһен дә ваҡыт хәл итер кеүек.