Иң гүзәл йылғаларыбыҙҙың береһе булған Дим буйында урынлашҡан был шифахана – Башҡортостанда йыл әйләнәһенә ҡымыҙ менән дауалаусы берҙән-бер һаулыҡ үҙәге. Күптән түгел уның биләмәһендә 80 йыллыҡ юбилейға арнап яңы аллея ултыртылды.
Шифахана 1934 йылда эшләй башлаған һәм данлыҡлы башҡорт ҡымыҙы арҡаһында Башҡортостанда ғына түгел, унан ситтә лә бик тиҙ танылыу алған. Ҙур ҡалаға яҡын урынлашыуы ла уның абруйын һәм уңайлылығын арттырғандыр – Өфөгә тиклем бынан 30 саҡрым ғына.
Йәшәү, ял итеү, дауаланыу биналары иҫ киткес матур ҡайынлыҡ һәм ылыҫлы урман эсендә урынлашҡан. Шулай ҙа ҡойма буйлап һуҙылған һәм плитә түшәлгән һуҡмаҡ буйлап та ағас ултыртырға мөмкинлек бар икән – шифахана коллективы шунда яңы аллеяға нигеҙ һалды. Директор Илшат Сәлихов етәкселегендә әле эшләүсе хеҙмәткәрҙәр генә түгел, күптән пенсияла булған белгестәр ҙә ихлас теләк менән эшкә тотондо.
Юбилей – үткәндәрҙе хәтерләүгә лә сәбәп. Тап шуның өсөн тәүҙә митинг булды, бынан байтаҡ йыл элек эшләгән ветерандарҙың санаторийҙың ул саҡтағы тормошо тураһында хәтирәләре йәштәргә лә фәһемле булғандыр, моғайын. Һәр хәлдә шифахананың бөгөнгө матди базаһын, дауалау мөмкинлектәрен шул замандар менән сағыштырырлыҡ та түгел бит.
Тап Дим буйҙарына Лев Толстой, Антон Чехов, Марина Цветаева, Муса Йәлил кеүек әҙиптәрҙең дауаланырға килеүе тураһында беҙ төрлө иҫтәлектәрҙән яҡшы беләбеҙ. Ҡымыҙҙың ғәжәп дауалау үҙенсәлектәре элек-электән билдәле булғас, республикалағы тәүге санаторийҙарҙың береһе тап ҡымыҙға махсуслашыуы аңлашыла. Шул дәүерҙән алып һигеҙ тиҫтә йыл ул тын юлдарын, ашҡаҙан-эсәк, нервы системаларын дауалау буйынса ғәйәт ҙур тәжрибә туплаған. Йоматау ҡымыҙының һәм “Йоматау” минераль һыуының Рәсәй, донъя әһәмиәтендәге конкурстарҙа юғары наградаларға лайыҡ булыуы үҙе үк күп нәмә тураһында һөйләй.
– “Йоматау”ҙа онкология буйынса сирлеләргә реабилитация үткәреү өсөн бөтөн шарттар ҙа тыуҙырылған. Шифаханала заманса уңайлыҡтары булған номерҙар, тәжрибәле персонал һәм, иң мөһиме, ҡымыҙ бар! – Был һүҙҙәрҙе күптән түгел Йоматауҙа булып киткән япон профессоры Кадзу Умэдзава әйтте. Ул Башҡортостанға яңы онкологик препараттар тураһында һөйләү, яман шештән дауалау һәм реабилитация үткәреү шарттары менән танышыу өсөн килгәйне.
Ял итеүселәрҙе дауалау өсөн шифаханала ҡымыҙ ғына түгел, ә һыу процедураларын – диңгеҙ, йод-бром, скипидар һәм башҡа ванналарҙы ла файҙаланалар. Йөрәк-ҡан тамырҙары сиренән яфаланыусыларға ҡоро күмер һелтеһе ваннаһы тәғәйенләнә. Электр менән дауалау, ингаляторий, галокамера, парафинлы һәм лазерлы терапия, кислород коктейле, психологик ярҙам, аэрофитотерапия, косметик массаж кабинеттары, биохимия лабораторияһы, тренажер һәм дауалау физкультураһы залдары заманса йыһазландырылған.
Йөҙ ҡат ишеткәнсе, бер ҡат күр, тиҙәр. Шуға күрә шифахана тураһында унда ял итеүселәрҙән дә яҡшыраҡ баһа биреүселәр булмаҫ, моғайын. Быға ышаныу өсөн уларҙың быйыл ҡалдырған бер нисә яҙмаһына ғына күҙ һалыу ҙа етә.
“Был санаторийҙа беренсе тапҡыр ғына түгелмен, ҡайтҡан һайын унда үткәргән көндәремде рәхмәт тойғоһо менән иҫкә алам, дауалау ыңғай һөҙөмтә бирә, хеҙмәткәрҙәр бик яғымлы, шарттар ифрат уңайлы”, – тигән Өфөнән Рәмил Вахитов.
“Ял итеү һәм реабилитация осоронда дауа ла бик шәп булды, рухи яҡтан да ыңғай тәьҫорат бик ҙур. Табип Рим Хөснулхаҡ улы Байғужин менән шәфҡәт туташы Әлиә Венер ҡыҙы Зиннәтуллинаға айырыуса рәхмәтлемен”, – тип яҙған Наил Ғәзизов.
Ә Роза Ғәббәсова маҡтау һүҙен шиғыр юлдары аша бирергә булған:
Йоматауҙа ялдар иттем –
Йылы һүҙҙәр, яҡты йөҙ.
Барыһы ла иғтибарлы,
Ҡалдырам тик яҡшы һүҙ.
...Шау-шыулы һәм ҡиммәтле тамашалар үткәреүгә ҡарағанда, ағас ултыртыу – юбилей билдәләү өсөн яҡшыраҡ йола. Ҡарт урманға алмашҡа тиҙҙән йәш үҫентеләрҙән торған ошо яңы аллея күкрәп үҫеп китер. Санаторийҙың киләсәге бар, ул даими яңырасаҡ һәм йәшәрәсәк тигәнгә ишара был.