– Хәйер биреү Исламда ҙур урынға ҡуйылған. Ә быға матди хәле мөмкинлек бирмәгән кешегә ни эшләргә, Нурмөхәмәт хәҙрәт?
Зөһрә ХӘСӘНОВА.
Балаҡатай районы.
– Хәйер тигәндә күптәр аҡсалата ярҙамды ғына күҙ уңында тота. Дөрөҫ түгел. Был ғәмәлдең эсенә бөтөн изгелек тупланған: матди булышлыҡ, тел, ҡул көсө аша күңелде үҫтереү, кәңәш-фекер биреү... Хатта ки кемдер атҡа менә алмай тора икән, уға ярҙам итеп ебәреү ҙә хәйергә һанала.
Шул уҡ ваҡытта барлыҡ изге эштәрҙе Аллаһ Тәғәләнең ризалығы өсөн башҡарырға тейешбеҙ. Был хаҡта үҙенең мөбәрәк хәҙисендә Рәсүл Әкрам ғәләйһис-сәләм дә әйткән. “Изгелекте башҡалар күрһен өсөн эшләүҙе, маҡтаныуҙы Раббыбыҙ ҡабул ҡылмай”, – тигән ул. Ошоға бәйле хикәйәт тә һөйләп уҙайым. Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм бер саҡ ниндәйҙер сәйәхәт ойоштороу өсөн халыҡтан ярҙам йыйырға булған. Ғәли хәҙрәт булғанын ҙур ихласлыҡ менән бүлешкән. Пәйғәмбәребеҙ уға тиҙ генә доға ҡылған да юлын дауам иткән. Ғосман хәҙрәткә ингән. Уныһы, хәлле кеше булараҡ, бик ҙур ярҙам күрһәткән, Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм уға оҙаҡ итеп доға ҡылған. Быны күргән Ғәли хәҙрәт баҙап ҡалған. “Йә, Рүсүлуллаһ, ярҙамды аҙ күрһәткән өсөн миңә ҡыҫҡа ғына доға ҡылдыңмы?” – тип һораған. “Һин барыһын да ысын күңелдән, ихласлыҡ менән башҡарҙың, – тип яуап биргән Пәйғәмбәребеҙ. – Аллаһ Тәғәлә уны ҡабул итте, шуға оҙаҡ доға ҡылыу ихтыяжы булманы. Ә Ғосман хәҙрәттең күңеленә “Иң күп ярҙамды мин күрһәттем, ахырыһы” тигән бәләкәй генә уй ингәйне. Шуның өсөн “Эй, Раббым, ҡәрҙәшебеҙҙең ярҙамын ҡабул итһәңсе”, тип оҙаҡ ҡына доға ҡылырға тура килде”.
Миҫалда күренеүенсә, хәйерҙе Аллаһ Тәғәләнең ризалығы өсөн биреү зарур. Был хаҡта “Ҡөрьән Кәрим”дә лә әйтелгән. “Бисмилләһир-рахмәнир-рахим! Аллаһ Тәғәләнең юлында ярҙам күрһәтеүселәр, хәйер биреүселәр гүйә ки орлоҡ кеүек, – тиелгән “Бәҡара” сүрәһендә. – Ул, үҫеп етеп, ете башаҡҡа әйләнер. Һәр береһендә йөҙ орлоҡ булыр...” Шуның шикелле, әҙәм балаһының ихласлығына, йомартлығына, хәрәкәтенә, һалған көсөнә Аллаһ Тәғәлә сауабын арттырып бирә.
Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, арабыҙҙа киң күңеллеләр аҙая барған кеүек. Элек, мәҫәлән, берәй йәш ғаилә барлыҡҡа килде икән, туғандары йә ауылдаш ир-ат йыйылышып, уларға йорт һалып бирер булған. Хәҙер иһә ундай күренеш йәмғиәткә ят була бара. Күп балалы ғаиләләр ҙә аҙая. Ә бит ишлелек – үҙе үк ҙур тәрбиә. Әйтәйек, ғаиләлә бер бала икән, уның күңеленә “барыһы ла миңә булырға тейеш” тигән фекер һалына. Әгәр ҙә ки икәү үҫһәләр, өлкәне бәләкәйенә аҙыраҡ өлөш ҡалдырып булһа ла, бүлеп бирә. Шулай балалар күбәйгән һайын бүлешеү, тимәк, бер-береңә ихтирам, хөрмәт, һөйөү арта бара.
Йәштәрҙең күңелен үҫтереү, уларҙы изгелек ҡылырға өйрәтеү маҡсатында мәхәлләләрҙең мәктәптәргә, I класҡа килгәндәргә, сығарылыш класс уҡыусыларына ниндәйҙер ярҙам күрһәтеүе һәйбәт булыр ине. Мәҫәлән, кескәйҙәргә ун дәфтәр, буяу ҡәләмдәре бүләк итһәң дә, күпме ҡыуаныс буласаҡ! Һөҙөмтәлә, йәш быуындың күңелендә Исламға һөйөү тәрбиәләнер, уға киләсәктә яҡшылыҡ, изгелек ҡылып йәшәргә этәргес бирелер ине.
Хөрмәтле ҡәрҙәштәр, мәрхәмәтте, шәфҡәтте фәҡәт Аллаһ Тәғәләнең ризалығы өсөн ҡылайыҡ, мохтаждарға, етемдәргә хәлебеҙҙән килгәнсә матди йәһәттән булышлыҡ итәйек, ҡул-тел ярҙамы күрһәтәйек. Быларҙың барыһы ла – ҙур сауап, хәйер. Аллаһ Тәғәлә, иншаллаһ, күңелебеҙҙе киң ҡылып, мәрхәмәтле, шәфҡәтле булырға насип ҡылһын. Әс-сәләмү-ғәләйкүм үә рәхмәтул-лаһи үә бәрәкәтүһ! Амин.