Сейле-бешле сығыштар ялҡытты25.07.2014
Үҙ ғүмеремдә һигеҙ-туғыҙ йыл самаһы ҡалала йәшәп алдым, ләкин ниңәлер күңелем уны өнәмәне, ауылды яҡын күрҙем. Стәрлетамаҡ ҡалаһында дуҫ-ишем, таныш-тоношом, нәҫел-нәсәбем етерлек, хатта ике балам да ошонда йәшәй.

Быйыл ҡышты ҡалала үткәрҙем. Аралаш­ҡан саҡта таныштарымдың тел­­мәренә иғтибар иттем. Ҡыҙыҡ: бары­һы­ның да тиерлек һөйләшеүе боҙолған, урыҫ һүҙҙәрен күп ҡыҫтыралар. Татар теленең дә йоғонтоһо һиҙелә. Ирҙәр урыҫса һүгенергә әүәҫ, кинәт ҡысҡырып һөйләшә башлайҙар. Телмәр темпы ныҡ үҙгәргән, ҡабаланып аралашалар. Ошондай “винегрет”ты тыңлай торғас, “Ниндәй телдә һөйләшәләр былар?” тип аптырашта ҡалғаным булды. Тормошта “ҡала теле” лә бар икән дә баһа. Беҙҙең күп милләтле республикабыҙҙа йөҙҙән ашыу халыҡ йәшәй. Әллә һәр ҡайһыһынан берәр һүҙ отоп алып, яңы “тел” барлыҡҡа килтерәйекме?
Беҙ — күп ҡаҙаныштарға өлгәшкән халыҡ. Үҙебеҙҙең республика башлығы, гимныбыҙ, гербыбыҙ, флагыбыҙ парла­ментыбыҙ бар. Башҡорт теле дәүләт статусына эйә. Үҙ телебеҙҙә гәзит-журнал, китап уҡый, радио, телевидение тапшы­рыуҙары тыңлай, ҡарай алабыҙ. “Алтын тирмә”, “Телеүҙәк”, “Хазина” һәм башҡа телетапшырыуҙарҙы ҡарап, милләтебеҙ өсөн ғорурланып ултырам. Журналистар­ға ҙур рәхмәт!
Туған телен боҙмай, уның сафлығын, һығылмалылығын, байлығын һаҡлаған кеше илен дә, милләтен дә ҡурсалай тигән һүҙ. Телде ватып-емереп, урыҫ-татар һүҙҙәрен ҡушып, кеше аңламаҫлыҡ итеп һөйләшкәндәр үҙ-үҙҙәрен мыҫҡыл иткәнде аңламаймы икән?
Телевидение һәм радио тапшырыуҙа­рында ҡат­наш­ҡан чиновниктарҙың тел­мәренә лә журналистар иғтибарлы бул­һын ине. Ярты һөйләмен урыҫса әйтеп, яртыһын татарса дауам иткән етәкселәр­ҙе тың­лауы бик күңелһеҙ.
Ҙур вазифа биләгән етәкселәр ике дәүләт телен дә яҡшы белергә бурыслы тип иҫәпләйем. Сейле-бешле сығыштар­ға юл ҡуймағыҙ, тип әйтмәксемен жур­налистарға.

Мөхәмәт РӘШИТОВ,
хеҙмәт ветераны.



Вернуться назад