Яҙ башында күрше районда йәшәгән әхирәтемә ҡунаҡҡа барырға насип булды. Был яҡтағы халыҡтың йәшәйеш-көнкүреше менән танышыу маҡсатынан урамға сыҡтым. Ауыл урамдарының төҙөклөгө иғтибарымды йәлеп итте. Тимәк, уңған, бөтмөр халыҡ йәшәй икән был яҡтарҙа, тип эстән генә шатланып ҡуйҙым.
Үҙәк урамдарҙың береһендә йоҡа һәм бысраҡ кейем кейгән, батҡаҡҡа батып бөткән дүрт йәштәр тирәһендәге малай ҡар һыуы кисеп йөрөй. Күптән инде йыуынмағанлығы, тәрбиә күрмәгәнлеге шунда уҡ күҙгә ташлана. Бахырҡайҙың ҡулында тишелеп бөткән ҙур бирсәткә, һыу эсендә йөрөүенә ҡарамаҫтан, итеге лә резинанан түгел һәм бер нисә үлсәмгә ҙур… Ата-әсәһе юҡмы икән ни был баланың, ниңә ул ошолай берәҙәк рәүешендә йөрөй һуң? Яуап эҙләгәндәй, әхирәтемә ҡарайым. Ул уйҙарымды аңлағандай:
– Был – Тимур. Күрәһең, әсәләре бөгөн дә иҫерек. Бигерәк ныҡ эсәләр шул... Элгәре атаһы ғына төшөргөләй ине, хәҙер әсәһе лә эскелек һаҙлығына батты. Балаларын бар тип тә белмәй. Улары шулай урам буйлап йөрөй инде. Йыш ҡына комиссия ағзаларының, полиция хеҙмәткәрҙәренең килеп тикшереп тороуына, аңлатыу эше алып барыуына, “балаларыңды тартып алабыҙ” тип янауына ҡарамаҫтан, эскесе ата-әсә бер ҙә генә тормошон яҡшы яҡҡа үҙгәртергә теләмәй, – тип әсенеп һөйләне.
Кескәй баланы йәлләп, күҙҙәремә йәш тығылды. Көндән-көн фажиғәле төҫ ала барған был афәткә ҡаршы торорҙай көс табып булмаҫтыр ул, тигәнерәк төшөнкө уйҙар ҙа килә башҡа. Нимәгә өмөтләнергә һуң хәҙер? Ниңә эскелек һаҙлығына бата әсәләр?
“Һәр сабый яҡты донъяға үҙ ризығы менән тыуа” тиҙәр, әммә уларҙың һәммәһе лә бәхетлеме икән һуң? Юҡ, тиһәм, һис бер яңылышмаҫмын кеүек. Эйе, бала ата-әсә йылыһына, наҙға, һөйөүгә мохтаж. Тик уларҙың һәр ҡайһыһының үҙ яҙмышы. Берәүҙәр әсәйҙәренең һөйөүенә иркәләнеп, атайҙарына арҡаланып үҫһә, икенселәре, Тимур кеүек, донъяға килтергән ғәзиз кешеләренең йылы ҡарашына тилмереп көн итә, өсөнсөләр иһә хатта ата-әсәһе ҡаты бәғерле, йүнһеҙ булыуы арҡаһында яҡлауға, һаҡлауға мохтаж.
Бала – бәғер ите, тиһәләр ҙә, сабыйына битараф булған, балалары өсөн ябай ғына шарттар ҙа тыуҙырмаған, эскелек менән мауыҡҡан, еңел-елпе тормош алып барған атай-әсәйҙәр аҙым һайын осрап тора шул. Балаһын һыуһыҙ йәки аҙыҡһыҙ оҙайлы ваҡытҡа бер үҙен бүлмәлә бикләп ҡалдырған, хатта һуҡҡылып имгәткән йә үлтергәнсе туҡмап, көнө-төнө эсеп йөрөгәндәр ҙә бар, үкенескә ҡаршы.
“Тапҡан түгел, үҫтергән әсә була”, тигән халыҡ. Донъяға балаңды тыуҙырғас, уға йөрәк йылыңды биреп үҫтереү тәбиғәттән һәр бер атай һәм әсәй күңеленә һалынырға тейеш түгелме икән ни? Күҙ йәшеләй саф күңелле балаларҙың һис ҡасан йөрәктәре әрнемәһен, сабыйҙар донъяға моңһоу күҙҙәре менән баҡмаһын, бары тик бәхетле йылмайһын ине. Һәр баланың күңелен аяҙ күк менән сағыштырырға була, ул күкте ҡара болоттар ҡапламаһын өсөн әсәйҙәр яуаплы.