– Тиҙҙән изге Ураҙа айына аяҡ баҫабыҙ, унан, иншаллаһ, Ҡорбан ғәйете етер. Һуңғыһында мосолман ҡәрҙәштәребеҙ ҡорбан саласаҡ. Ошо изге ғәмәлгә бәйле һорауым бар. Ҡайһы берәүҙәрҙең әйтеүенсә, ҡорбандың һөйәктәрен эткә ашатырға ярамай, ергә күмергә кәрәк. Был дөрөҫмө, Нурмөхәмәт хәҙрәт?
Фәрит ӘХМӘТШИН.
Белорет ҡалаһы.
Башҡортостан мосолмандарының Диниә назараты рәйесе мөфтөй Нурмөхәмәт хәҙрәт НИҒМӘТУЛЛИН:– Бисмилләһир-рахмәнир-рахим!
Хөрмәтле ҡәрҙәштәр, әс-сәләмү ғәләйкүм үә бәрәкәтүһ! “Ҡөрьән Кәрим”дә ҡорбан салған әҙәм балаһына Аллаһтың изгелеге насип булыуы хаҡында әйтелә. Нимә һуң ул ҡорбан? Ул – Хаҡ Тәғәләнең рәхмәтен өмөт итеп ҡылынған изге ғибәҙәт һәм Уға яҡын булыу. Бындай тәүге ғәмәлде Әҙәм ғәләйһис-сәләм заманында Ҡабил менән Һабил үтәгән.
“Ҡөрьән”дәге “Кәүҫәр” сүрәһендә: “Аллаһ Тәғәләнең рәхмәтен өмөт итеп намаҙ ҡыл да ҡорбан сал”, – тип әйтелгән. Мәғлүм булыуынса, төп изге ғибәҙәт мөбәрәк Зөлхизә айының 10, 11, 12-се көндәрендә ҡылына. Был мәлдә пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм ике ҡуй салған. “Тәүгеһе – үҙемдән һәм ғаиләмдән, икенсеһе өммәтемдән”, – тигән.
Ҡорбан малы уртаса һимеҙлектә, етешһеҙлектәрҙән азат, ағзалары теүәл булырға тейеш. Сауап өмөт итеп ҡылынған ғәмәл алдынан доға ҡылына, ҡуйҙы аҙапламаҫ өсөн үткер бысаҡ алына. Салынған мал матур итеп тунала. Тиреһен кемгәлер хәйер итеп биреү зарур. Ә инде ит, өс өлөшкә бүленеп, тәүгеһе үҙең һәм ғаиләң өсөн, икенсеһе туғандар, ҡәрҙәштәр менән ризыҡланыуға ҡалдырыла, өсөнсөһө ҡорбан сала алмағандарға, өлкән йәштәгеләргә, мохтаждарға таратып бирелә. Шул саҡта ҡылынған ғәмәл хәйерле булыр, иншаллаһ.
Өй алдында эт бар икән, ҡорбан малының һөйәген уға бирергә мөмкин. Һиҙеү һәләте үтә көслө хайуан барыһын да белеп, үҙенә өлөш сығырын көтөп тора бит. Уға бирергә ярамай тип һөйәкте ҡайҙалыр илтеү килешмәҫ. Йортобоҙ һаҡсыһына бирәйек тә ҡалғанын матур итеп күмеп ҡуяйыҡ.
Борон ишек алдында мал сала торған айырым урын булған. Ҡалған һөйәктәр ҙә шунда күмелгән. Бөгөн дә, әл-хәмдү лил-ләһ, ҡорбан салғандар артҡандан-арта. Күптәр был ғибәҙәтте мәсеттә башҡара. Тимәк, иман йорттары биләмәһендә ҡорбан сала торған урын булдырыу – көн талабы. Имамдарыбыҙ был йәһәттән иғтибарлы булырға тейеш.
Барыһына ла шөкөр итеп, шулай уҡ яңы нигеҙ һалғанда, сабый донъяға килгәндә, әйтелгән нәҙер буйынса ҡорбан салыу бар. Һуңғыһында салдырған кешенең итте ашамауы хәйерле, әгәр ҙә ҡапты икән, күләменә ҡарап хәйер бирергә тейеш.
Әйтеп үткәнемсә, ҡорбан салыусылар йылдан-йыл арта. Шулай уҡ ошондай ғәмәлгә тәғәйенләп ҡуй үрсетеүселәр ҙә күбәйә. Бынан 15 – 20 йыл элек ундай һарыҡты табыуы еңел түгел ине. Хәҙер иһә ҡуйҙар махсус әҙерләнә икән, бының менән шөғөлләнгәндәрҙең эшендә, тормошонда бәрәкәт насип булһын, тип теләйек.
Хөрмәтле ҡәрҙәштәр, Аллаһ Тәғәлә хәленән килгән һәр кемгә ҡорбан салырға насип итһен. Илебеҙ, ғаиләбеҙ имен, күңелебеҙ тыныс булһын, иншаллаһ. Әссәләмүғәләйкүм үә рәхмәтуллаһи үә бәрәкәтүһ! Амин.