Гәзит уҡыусыларҙан хоҡуҡи мәсьәләләр буйынса килгән һорауҙар артҡандан-арта. Уларға “Лига-М” юридик компанияһының директор урынбаҫары, хоҡуҡ белгесе Таһир Мансуров яуап бирә. Юрисҡа мөрәжәғәт итеү өсөн һорау@mail.ru электрон адресына хат яҙып ебәрергә йәки телефон аша редакцияның дәүләт һәм хоҡуҡ бүлегенә (272-35-20) шылтыратырға мөмкин.
Бүләк итергә була— Миңә мираҫҡа ауылдағы өйҙөң яртыһы эләкте. Йорт мираҫсылар араһында бүленмәгән. Мин үҙемдең өлөшөмдө башҡа берәүгә бүләк итә аламмы?
Зариф, Ҡалтасы районы.
— Әлбиттә, кемгә теләһәгеҙ, шуға бүләккә бирергә хоҡуғығыҙ бар. Һеҙ — йортҡа дөйөм милекте бүлешеүҙә ҡатнашыусы. Тимәк, үҙ өлөшөгөҙҙө һата, бүләк итә, мираҫҡа ҡалдыра йәки, үҙ ихтыярығыҙға ҡарап, башҡа төрлө файҙалана алаһығыҙ. Был осраҡта йорттоң ысын мәғәнәһендә бүленгәнме-юҡмы икәнлеге мөһим түгел. Әммә үҙ өлөшөгөҙҙө сит кешегә һатҡан йәки алмаштырған осраҡта, Рәсәйҙең Гражданлыҡ кодексындағы 250-се статьяға ярашлы, милектең икенсе яртыһына хужаларҙың башҡалар алдында һатып алыу йәһәтенән өҫтөнлөгө бар. Бүләк итеүгә бәйле бындай ҡағиҙә юҡ.
Айырылышыу күпкә отошлораҡ— Ирем менән биш йыл йәшәгәндән һуң ул мине ике бала менән ташлап китте. Әлегә рәсми айырылышманыҡ. Ун бер айлыҡ кинйә ҡыҙым уның фатирында теркәлгән, ә мин улым менән икенсе урында иҫәптә торам. Ҡыҙым менән бергә ул теркәлгән йортта йәшәй аламмы, элекке ирем мине ҡыуып сығарырға хоҡуҡлымы?
Зилиә, Яңауыл ҡалаһы.
— Һеҙҙең осраҡ өсөн кәңәшем: яҡын арала айырылышыуға документтар тапшырығыҙ. Әгәр никах осоронда бергә алынған милек булһа, уны судта бүлешеү өсөн кәрәк был. Ә инде, айырылышҡас, ирегеҙҙән алимент түләтә аласаҡһығыҙ. Үҙегеҙ теркәлмәгән фатирҙа ирегеҙҙең ризалығынан тыш йәшәй алмайһығыҙ.
Килешеп булмаһа, суд хәл итер— Ҡатыным менән айырылыштыҡ, өс йәшлек улыбыҙ бар. Балам менән уның өйөндә йәки тышта ғына осрашырға рөхсәт итәләр, уны минең өйөмә ебәрмәйҙәр һәм яңы ҡатыным менән аралаштырмайҙар. Улым менән күрешеү буйынса ниндәй хоҡуҡтарым бар, элекке ҡатыным шарттар ҡуя аламы?
Рәмил, Өфө ҡалаһы.
— Рәсәй Ғаилә кодексының 66-сы статьяһына ярашлы, баланан айырым йәшәүсе ата-әсә уның менән аралашырға, тәрбиәләүҙә һәм белем биреүҙә ҡатнашырға хоҡуҡлы. Әгәр аралашыу балаға физик һәм психологик зыян килтермәһә, уның әхлаҡи үҫешен сикләмәһә, бала менән бергә йәшәүсе атай йәки әсәй быға ҡаршы килергә тейеш түгел. Һеҙ элекке ҡатынығыҙ менән бергә яҙма рәүештә бала менән нисек һәм ниндәй ваҡытта осрашыу тураһында килешеү төҙөй алаһығыҙ. Әгәр ике яҡты ла ҡәнәғәтләндерерлек ҡарарға килә алмайһығыҙ икән, бәхәсте судта хәл итергә мөмкин.