Милли матбуғат баҫмаларының, шул иҫәптән “Башҡортостан” гәзитенең, был тарафтарҙа аҙ таралыуы менән күңел һис кенә лә килешмәй. Ниндәй генә телдә һөйләшһәң дә, ғүмер артылыштарын уҙа-уҙа нәҫел тамырҙары, ата-бабаларыңдың яҙмышы менән ҡыҙыҡһыныу көсәйгәндән-көсәйә, онотолған тарих биттәрен барлау теләге лә арта торғандыр. Шәжәрә ағастарын төҙөүселәрҙең үҙҙәренең биографияһын тулыландырыуҙан, быуаттар хәҡиҡәтен асыуҙан ниндәй ҙур кинәнес, илһам табыуын, ғибрәт алыуын беләбеҙ. Тарих үҙгәртеүгә мохтаж түгел, был тылсымлы хәтер һандығына ҡул һоноуҙан отоласаҡбыҙ ғына. Онотола төшкән хәтер биттәрен яңыртырға ҡасан да һуң түгел, тип уйлап, белем усағына юл алдыҡ.
Мостафа мәктәбенең юғары класс уҡыусылары менән осрашыу күңелдә моңло йыр кеүек ҡалды. 330 йыллыҡ ауыл тарихы менән ғорурланыусы йәш быуын ата-бабаларының традицияларын дауам итә, уҡыуҙа ла, спортта ла алдынғылар рәтендә.
Беҙ алып килгән гәзиттәр “һә” тигәнсә ҡулдан-ҡулға йөрөп уҡылды, күҙгә-күҙ ҡарашып, матбуғат, заманса технологиялар, киләсәккә пландар һәм хыялдар хаҡында әңгәмәләшеүгә ҡыҙ һәм егеттәр әҙер булып сыҡты. Хәҙерге заман балалары сос та, ҡыйыу ҙа шул, “ниңә шымып ҡалдығыҙ, был бит дәрес түгел”, тигәнде ишетеү менән ҡулдар бер-бер артлы күтәрелә башланы. “Был тиклем ҙур гәзитте тултырыу өсөн материалды нисек эҙләп табаһығыҙ?”, “Командировкаға йыш йөрөйһөгөҙмө?”, “Ә ниңә гәзиттәрегеҙҙең береһе ҙур ҙа, икенсеһе бәләкәй?” (“Йома” гәзитенең форматы ла, йөкмәткеһе лә уларға оҡшаны), “Йәштәр өсөн материалдар әҙерләгәндә кемдең фекеренә таянаһығыҙ?”, “Журналист булыу өсөн ниндәй фәндәрҙе яҡшы белеү мотлаҡ?”, “Гәзит бөтмәҫме, нисек уйлайһығыҙ?”
Беҙ ҙә яйлап “һөжүм”гә күстек. “Мәктәп тупһаһын аша атлап, бына-бына осоп сығырға йыйынаһығыҙ, ҡайҙа юл тотмаҡсыһығыҙ, ниндәй һөнәр һайламаҡсыһығыҙ?”, “Кумирҙарығыҙ кем? “Ниндәй шәхестәр һеҙҙең өсөн өлгө?”, “Ҡайһы матбуғат баҫмаларына яҙылдығыҙ? Ни өсөн?”, “Нимә хаҡында уҡырға теләр инегеҙ?”
Осрашыу аҙағында үҙебеҙҙе күптәнге таныштар, фекерҙәштәр итеп тоя инек инде. Уларҙың данлыҡлы яҡташтары, ошо мәктәптә белем алған Советтар Союзы Геройы Талип Нурҡаев, Социалистик Хеҙмәт Геройы Аҡмалетдин Әхмәтгәрәев, фән кандидаттары Әхнәф Ғәлимов, Ғаяз Шиғаев, Клара Ғәлимйәнова, юғары вазифа биләгән күп кенә етәкселәр, алдынғы хеҙмәт эйәләре юлын намыҫлы дауам итәсәге икеләнеү тыуҙырмай. Күҙҙәре ут кеүек янып, дәрттәре ташып, һәр яңылыҡты отоп алырға торған ҡыҙ һәм малайҙар был ҡатмарлы заманда белемле һәм һөнәрле булыуҙың барыһынан да өҫтөн, ҡиммәт икәнен яҡшы аңлағандай.
Ғөмүмән, Мостафа мәктәбе — районда көслө, өлгөлө белем усаҡтарының береһе. Айырыуса Рәйес Фазлыев етәкселек иткән йылдарҙа уңышлы аҙымдар яһауға өлгәшелгән. Ҡырҡ йыл буйына мәктәп етәксеһе вазифаһын башҡарған Рәйес Тимербай улының балалар алдындағы бөгөнгө сығышы фәһемле, күңелдә ҡалырлыҡ булды. Мостафа мәктәбенең ул эшләгән осорҙа районда 11 тапҡыр “Өлгөлө мәктәп” исеменә лайыҡ булыуын, төрлө конкурстарҙа еңеүен иҫәпкә алғанда, белем усағының ниндәй көслө уҡыусылар тәрбиәләп сығарыуын төҫмөрләргә мөмкин. Хаҡлы ялдағы етәксе “дилбегә”не уҡыусыһы Зилә Мөхәмәтйәноваға ышанып тапшырған. Алтын бала саҡ тип йөрөтөлгән иң бәхетле осор тап ошо мәктәп стеналарында, яҡтылыҡ һәм изгелек таратыусы уҡытыусылар эргәһендә үтә. Халыҡ шағиры әйткәнсә: “Донъяға нисек ҡарарға күҙҙе асалыр мәктәп, насарлыҡтан, боҙоҡлоҡтан алып ҡасалыр мәктәп”...
Үткәнен белергә, киләсәген күҙ алдына килтерергә тырышҡан балалар эргәһенән аҡ өмөттәр менән сыҡтыҡ. Йәштәребеҙ беҙ уйлағанға, көйөнгәнгә ҡарағанда күпкә төплөрәк, ҡыҙыҡһыныусаныраҡ, сәмлерәк тә икән. Иң мөһиме – донъяға ҡараштары саф, бер нәмәгә лә битараф түгелдәр. Теләктәре тормошҡа ашыуында ныҡлы терәк тә, юл күрһәтеүсе кәңәшселәре лә булһа, уларҙың илен, тыуған төйәген һөйгән ысын кеше буласағына шик юҡ.