Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Яҡты нур ҡалдырҙы
Яҡты нур ҡалдырҙыМәктәпте тамамлауға 30 йыл үтеп киткән икән. Һабаҡташтар менән осрашыуға берсә тулҡынланып, берсә шатланып ҡайттым. Бына туған мәктәп… Ул беҙҙе элеккесә ҡолас йәйеп ҡаршы алды. Тирә-яғы сәскәгә күмелгән ике ҡатлы күркәм бина һаман да яҡын, ҡәҙерле. Атайым Винер Үтәгәнов был мәктәпкә бөтә ғүмерен, йәшлек дәртен, көсөн һалған.

Винер Исмәғил улы Сәйетбаба урта мәктәбен 1951 йылда тамамлай. Һәләтле уҡыусы була, тап ошо мәлдәрҙә унда физика фәненә ҡыҙыҡһыныу уяна. Уҡытыусы Хатмулла Ғарифуллин менән Өфөләге радио заводына хат яҙып, уларҙан материалдар алып, детекторлы радиоалғыс эшләүҙәрен дә беләм.
Башҡорт дәүләт педагогия институтының физика-математика факультетында уҡыу йылдарында физик приборҙар конструкторлау, фото төшөрөү, астрономия, физика буйынса түңәрәктәрҙә шөғөлләнә, башҡорт хорында сығыш яһай, комсомол ойошмаһы секретары вазифаһын башҡара.
Дипломлы белгес Сәйетбаба урта мәктәбендә физика һәм астрономия дәрестәрен уҡыта башлай. Үҙенең автобиографик яҙмаларында атайым ошо йылдар тураһында бына нимә ти: “Физика кабинетын байытыуға, уны яңы приборҙар һәм материалдар менән йыһазландырыуға иғтибарҙы көсәйтеү кәрәк ине. Мәктәп директоры Вәхит Бикҡолов, завуч Әхмәт Яҡуповтың ярҙамы менән ярайһы уҡ күп эш атҡарылды. Түңәрәк ағзалары менән “Родина-47” радиоалғысын, бәләкәйерәк ҡеүәтле булһа ла, радиоузел итеп үҙгәртеп алдыҡ. Микрофон тотоп сығыш яһауҙар һәм тәнәфестә патефон уйнатыуҙар мәктәп тормошона ыңғай үҙгәрештәр индерҙе”.
Үҙ һөнәренең оҫтаһы ғына түгел, уҡыусыларҙа ошо ҡатмарлы ла, мауыҡтырғыс та фәнгә һөйөү уята алған тәжрибәле уҡытыусы ла була атайым. Бер төркөм уҡыусылары Мәскәүҙең физик-техник институты ойошторған мәктәптә ситтән тороп шөғөлләнә, уны тамамлап, төрлө олимпиадала ҡатнаша. Уҡыусылар командаһы районда физика буйынса уҙғарылғандарында еңеп сыға. Өфө нефть институты үткәргән олимпиадала Илгиз Үтәгәнов, I урын алып, ял һәм спорт лагерына путевка менән бүләкләнә.
Уҡытыу эшенән башҡа атайым, методик ойошма етәксеһе булараҡ, докладтар менән сығыш яһай, йәштәр өсөн асыҡ дәрестәр үткәрә, техник сараларҙы урынлы ҡулланыу алымдарын аңлата, тәжрибә үткәреү, иҫәпләү һәм фекерләү юлы менән сиселә торған мәсьәләләрҙе дәрестәрҙә уңышлы файҙалана. Йәмәғәт эшендә лә бөтә энергияһын, белемен, дәртен биреп эшләй ул. Комсомол ойошмаһы секретары, ауыл йәштәренең сәйәси уҡыуҙарын алып барыусы, әүҙем лектор, мәктәптең партбюро секретары, ике тиҫтә йыл ауыл Советы депутаты…
1961 йылда мәктәп, колхоздан ҙур ғына ер алып, борсаҡ, сөгөлдөр, кукуруз үҫтерә, умартасылыҡ нигеҙҙәрен өйрәнә. Хеҙмәт уҡытыусыһы Мансур Сираев етәкселегендәге оҫтахана районда иң алдынғыларҙан һанала. Был эштәрҙең барыһы ла директорҙың производство буйынса урынбаҫары В.Үтәгәновтың даими ярҙамында башҡарыла. 1967 йылда райондың мәғариф бүлеге атайымды белем усағы директоры итеп тәғәйенләй. Төп бурыс – мәктәптең матди базаһын нығытыу, уҡыусыларҙың белемен күтәреү. Толпар, Имәндәш, Ташаҫты, Уҫман, Имәнлек, Йөҙимән, Ләмиән, Быяла, Мәндем, Ташлы, Яңы Заһит, Ҡолҡан, Ҡаранйылға кеүек бәләкәй ауылдарҙан килгән балалар интернатта ятып уҡый ул ваҡыттарҙа. Уҡыусылар һаны 1300-гә етә. “Мәктәп урамындағы эреле-ваҡлы ун бер бинала уҡытабыҙ. Техник хеҙмәткәрҙәр утынды бысып, ярып, ташып, таңғы сәғәт дүрттә мейескә ут яға, мәктәпте йылыта. Ифрат ауыр көндәр… – тип яҙа атайым. – Район үҙәге 60 саҡрым алыҫлыҡта. Төрлө эш менән бик йыш сығырға тура килә, ат менән барып ҡунып, иртәгәһен төндә генә ҡайтып етәм. Иртә таңдан – тағы эшкә…” Һаулығы шул арҡала иртә ҡаҡшағандыр ҙа инде.
Төрлө ҡаршылыҡтарҙы үтеп, районда беренселәрҙән булып мөһабәт бина – ике ҡатлы мәктәп – һалдырыуға өлгәшә ул. Белем усағы һәр яҡлап алдынғылар рәтендә булды, уҡытыусылар коллективының тырышлығы арҡаһында унан билдәле шәхестәр, алдынғы хеҙмәт кешеләре үҫеп сыҡты.
Атайыбыҙҙың тырышлығы бик күп грамоталар, “Рәсәйҙең мәғариф алдынғыһы” тигән абруйлы исем менән баһаланды.
Юғары интеллектлы, тәрбиәле, миһырбанлы булды атайым. Бөтә ғүмерен, һаулығын халыҡҡа, тыуған еренә хеҙмәт итеүгә бағышланы. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, арабыҙҙан иртә китте.
Класташтар менән осрашыуҙа яҡты бала саҡ хәтирәләрен, мәктәп йылдарын иҫкә төшөрҙөк, яратҡан уҡытыусыларыбыҙ менән осраштыҡ, бай тарихлы Сәйетбаба урта мәктәбенең музейын ҡараныҡ. Күңелдәр сафланып, йөҙҙәр яҡтырып ҡалғандай булды.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Республикала иң яҡшы комбайнсыны асыҡлайҙар

Республикала иң яҡшы комбайнсыны асыҡлайҙар 20.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда ураҡта иң юғары һөҙөмтәләргә өлгәшкән өсөн сираттағы республика конкурсы ойошторола....

Тотош уҡырға 11

Башҡортостанда Верхоторҙы төҙөкләндереү эштәре тамамланып килә

Башҡортостанда Верхоторҙы төҙөкләндереү эштәре тамамланып килә 20.08.2025 // Йәмғиәт

Ишембай районы хакимиәте башлығы Азат Ишемғолов үҙенең телеграм-каналында ошо турала хәбәр итә....

Тотош уҡырға 10

Республикала 1 сентябрҙән студент ҡатын-ҡыҙҙарға йөклөлөк буйынса пособие түләнә башлай

Республикала 1 сентябрҙән студент ҡатын-ҡыҙҙарға йөклөлөк буйынса пособие түләнә башлай 20.08.2025 // Йәмғиәт

Рәсәй вуздарында һәм колледждарында уҡып йөрөгән ҡатын-ҡыҙҙар йөклөлөк һәм бала табыу буйынса...

Тотош уҡырға 11

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү Байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү Байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе 20.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү Байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе...

Тотош уҡырға 10

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе 20.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе...

Тотош уҡырға 12

Алимент түләмәгән яҡташыбыҙҙы эҙләйҙәр

Алимент түләмәгән яҡташыбыҙҙы эҙләйҙәр 20.08.2025 // Йәмғиәт

Уның 800 мең һумдан ашыу бурысы йыйылған....

Тотош уҡырға 13

Алимент түләмәгән яҡташыбыҙҙы эҙләйҙәр

Алимент түләмәгән яҡташыбыҙҙы эҙләйҙәр 20.08.2025 // Йәмғиәт

Уның 800 мең һумдан ашыу бурысы йыйылған....

Тотош уҡырға 11

Республикабыҙҙа слесарь-ремонтсы лотереяла миллион отҡан

Республикабыҙҙа слесарь-ремонтсы лотереяла миллион отҡан 20.08.2025 // Йәмғиәт

Еңеүсе үҙенең бәхетле билетын дәүләт лотереяһының мобиль ҡушымтаһында һатып алған....

Тотош уҡырға 13

Баймаҡ районында «Башҡорт аты» халыҡ-ара фестивале ойошторола

Баймаҡ районында «Башҡорт аты» халыҡ-ара фестивале ойошторола 20.08.2025 // Йәмғиәт

6 сентябрҙә Баймаҡ районының Граф күле янында дүртенсе тапҡыр «Башҡорт аты» халыҡ-ара фестивале...

Тотош уҡырға 14

Башҡортостандың ике ҡалаһында Ҡала көнө үткәрелмәй

Башҡортостандың ике ҡалаһында Ҡала көнө үткәрелмәй 19.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостандың ике ҡалаһында Ҡала көнө үткәрелмәй...

Тотош уҡырға 17

Баш ҡалала почетлы педагогтарға премия 60 мең һумға тиклем арттырыла

Баш ҡалала почетлы педагогтарға премия 60 мең һумға тиклем арттырыла 19.08.2025 // Йәмғиәт

Бөгөн Өфө уҡтыусыларының август кәңәшмәһендә аҡсалата премия күләмен арттырыу тураһында тәҡдим...

Тотош уҡырға 19

Республикала хәүефле тәбиғәт күренештәре фаразлана

Республикала хәүефле тәбиғәт күренештәре фаразлана 19.08.2025 // Йәмғиәт

Республикала хәүефле тәбиғәт күренештәре фаразлана...

Тотош уҡырға 20