Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Беҙҙең ғалимдар — лауреат
Башҡортостандан ике ғалим — Самат менән Ғайсар Мөхәмәтйәновтар — Бөтә Рәсәй иң яҡшы ғилми китап конкурсы лауреаттары булды.

Бындай юғары баһаға улар "Мейенең төҙөлөшө һәм текст өҫтөндә эшләү алымдары" тигән тикшеренеү өсөн лайыҡ тип баһаланды. Лауреаттар сентябрҙә Сочиҙа уҙғарыласаҡ "Вуз фәне аҙналығы" халыҡ-ара фәнни форумына саҡырылды. Унда бәйгелә еңеүселәргә һәм лауреаттарға наградалар тапшырыласаҡ, шулай уҡ "Хәҙерге донъяла юғары белем биреүҙең торошо һәм үҫеш мөмкинлектәре" халыҡ-ара фәнни-ғәмәли конференцияһы ойошторола.
Иң яҡшы фәнни китап конкурсы Ватан мәғарифын үҫтереү фонды тарафынан ун беренсе тапҡыр уҙғарыла. Эксперт комиссиялары, 1 267 юғары уҡыу йортонан һәм ғилми-тикшеренеү учреждениеһынан биш мең ғалимдың ғаризаһын ҡарағандан һуң, дүрт номинацияла иң яҡшыларҙы билдәләне. Еңеүселәр һәм лауреаттар араһында ғәмәли, фундаменталь фәндәр өлкәһендәге төп белгестәр бар.
Ҡулланма авторҙары — философия фәндәре докторы, профессор, М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университетының Педагогика институты директоры урынбаҫары Самат Мөхәмәтйәнов һәм доцент, медицина фәндәре кандидаты, йөрәк-ҡан тамырҙары хирургы, БДМУ клиникаһы табибы Ғайсар Мөхәмәтйәнов 2000 йылда уҡ билдәле башҡорт психологы, профессор Вадим Сафин етәкселегендә текстарҙы үҙгәртеп төҙөүгә бәйле мәсьәләләр менән шөғөлләнә башлай. Уҡыу-методик ҡулланмала уҡыусыларҙың шәхси сифаттары юҫығында текст өҫтөндә эшләүҙең асылы, уҡыу материалын ҡабул итеү үҙенсәлеге ҡарала. Бында текст менән эшләү оҫталығына айырым иғтибар бирелә.
Ғалимдар билдәләүенсә, беҙ текст өҫтөндә эшләү концепцияһын төҙөү, ошондай уҡыу эшмәкәрлеген ойоштороу, ғәмәлгә ашырыу алымдарын булдырыу йәһәтенән дә Европа илдәренән байтаҡҡа артта ҡалғанбыҙ. Шуныһы мөһим: текст өҫтөндә эшләү алымы мейенең мөмкинлеген арттырыу йәһәтенән даими күнекмәләр үткәреү менән бергә бара. Алымдарҙың береһе сифатында һул ҡул менән яҙыу һайлана. Ғалимдар бындай идеяны ике ҡулы менән яҙа белгән Махатма Гандиҙан үҙләштергән. Әйткәндәй, Японияла балаларҙы беренсе кластан уҡ ике ҡул менән яҙырға өйрәтәләр икән. Шулай уҡ бармаҡтарҙың эшмәкәрлеген үҫтереү өсөн был илдә мәктәп йәшенән скрипкала уйнау практикаға индерелгән.
Ғалимдар аңлатыуынса, бала уң ҡулын күберәк файҙалана икән, мейеһенең уң яҡ ярымшары асылда эшкә йәлеп ителмәй. Әммә тап ошо ярымшар шиғыр, нәфис текст яҙыу, ритм, рифма, музыка һәм картиналарҙы үҙләштереү, йәғни ижади һәләттәр өсөн яуап бирә. Күҙаллауҙар, хыялдар, яҡшы тойғолар ҙа тәү сиратта мейенең уң яҡ яртыһына бәйле. Һул ҡул менән яҙыу мейенең эшмәкәрлегенә генә түгел, кешенең шәхес структураһына йоғонто яһай. Ошо йүнәлештәге даими һәм ныҡышмалы эш индивидтың холоҡ-фиғелен үҙгәртә, әлегә тиклем асылмаған һәләттәрҙе үҫтерә.


Автор: А. ХӘЛИЛОВ.


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 125

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 476

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 113

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 3 920

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 2 686

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 266

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 3 587

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 2 970

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 451

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 526

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 349

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 536