Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Яҙҙың үҙенсәлекле "бүләге" лә бар...
Көтөп алған матур миҙгелебеҙгә лә аяҡ баҫтыҡ. Шулай ҙа, дуҫтар, яҙҙың ҡояш нурҙарына ғына түгел, сирҙәргә лә бай икәнен оноторға ярамай. Тап ошо ваҡытта, витамин етмәү сәбәпле, төрлө ауырыу киҫкенләшә.
Организмға нимә кәрәклеген ҡайһылайтып белергә һәм сирҙе нисек еңергә?


А витамины етмәй икән, күҙҙәрҙә ҡоролоҡ барлыҡҡа килә, кеше саҡ ҡына ҡараңғыла ла күрмәй башлай, тын юлдары, ашҡаҙан сирҙәре ҡалҡып сыға, тире боҙола, хәл бөтә. Был проблемаларҙы яйға һалыу өсөн кишер, йомортҡа, балыҡ, ҡыҙыл һәм һары төҫтәге йәшелсә менән туҡланыу кәңәш ителә. А витамины шулай уҡ йәшел һуғанда, петрушкала, гөлйемештә, һырғанаҡта күп.

В витаминының организмда тейешле кимәлдә булмауы йоҡлай алмауҙа, тиҙ ярһып китеүҙә, хәлһеҙлектә, баш ауыртыуында, конъюнктивит, дерматит сирҙәре барлыҡҡа килеүендә, ауыҙ иҙелеүҙә, йөрәк тибешенең йышайыуында сағыла. Ҡыш антибиотиктар менән дауаланған кеше уға айырыуса ҙур мохтажлыҡ кисерә. В витамины һөт аҙыҡтарында, ҡыяҡлы үҫемлектәрҙә, әсеткелә күп.

С витамины аҙ икән, кеше хәлһеҙлектән йонсой, күреү һәләтенең насарайыуы, теш ҡаҙнаһының ҡанһырауы, нәҙек ҡан тамырҙарының мөсһөҙләнеүе ихтимал. Был проблемаларҙы бөтөрөүҙә иң ҙур ярҙамсылар – цитрус емештәр, тоҙло кәбеҫтә, туңдырылған еләк-емеш, гөлйемеш.

Д витаминын “ҡояш витамины” тип йөрөтәләр. Ҡышҡы оҙон төндәрҙән, яҡтылыҡ етмәүҙән организмда уның күләме ныҡ кәмей. Һөҙөмтәлә һөйәктәрҙең торошо насарайыуы, муртҡа әйләнеүе, мускулдарҙың көсһөҙләнеүе, ҡан әйләнешенең түбәнәйеүе, матдәләр алмашыныуының боҙолоуы ихтимал. Д витамины балыҡта, аҡ майҙа, сырҙа, һөттә күп. Шул уҡ ваҡытта саф һауала йышыраҡ йөрөргә кәрәк – ыңғай һөҙөмтә оҙаҡ көттөрмәҫ.

Е витамины (токоферол) яҙ миҙгеле менән бигерәк тә ауаздаш, сөнки йәшәртеү, матурайтыу көсөнә эйә. Ул – ҡеүәтле тәбиғи антиоксидант. Организмда был витаминдың тейешле күләмдә булмауы дөйөм сәләмәтлектә, тиренең, сәстең, тырнаҡтарҙың торошонда сағыла.

Токоферол иммунитетты нығыта, мускулдар эшмәкәрлеген көйләй. Үҫемлек майы, сәтләүектәр, йомортҡа һарыһы, гөлйемеш, сей балан Е витаминына айырыуса бай.


Автор: И. ҠОРМАНОВА әҙерләне.
Фото: farmmedik.ru


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Республикала Олокүл – Ҡабаҡ – Һыуыҡ Шишмә юлының ете саҡрымын ремонтлайҙар

Республикала Олокүл – Ҡабаҡ – Һыуыҡ Шишмә юлының ете саҡрымын ремонтлайҙар 16.05.2025 // Йәмғиәт

Республикала Олокүл – Ҡабаҡ – Һыуыҡ Шишмә юлының ете саҡрымын ремонтлайҙар...

Тотош уҡырға 12

2025 йылда Өфөлә математика лицейы төҙөлә башлай

2025 йылда Өфөлә математика лицейы төҙөлә башлай 16.05.2025 // Йәмғиәт

2025 йылда Өфөлә математика лицейы төҙөлә башлай...

Тотош уҡырға 13

Башҡортостанда 133 йәш ғалим торлаҡ шарттарын яҡшыртҡан

Башҡортостанда 133 йәш ғалим торлаҡ шарттарын яҡшыртҡан 16.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда 133 йәш ғалим торлаҡ шарттарын яҡшыртҡан...

Тотош уҡырға 13

Башҡортостанда йәшәүселәрҙең йәйгеһен ҡайҙа ял итергә йыйыныуы билдәле булды

Башҡортостанда йәшәүселәрҙең йәйгеһен ҡайҙа ял итергә йыйыныуы билдәле булды 16.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда йәшәүселәрҙең йәйгеһен ҡайҙа ял итергә йыйыныуы билдәле булды...

Тотош уҡырға 18

Ҡаҙмаштар «Айыҡ ауыл» конкурсында еңгән призға ҡиммәтле техника һатып аласаҡ

Ҡаҙмаштар «Айыҡ ауыл» конкурсында еңгән призға ҡиммәтле техника һатып аласаҡ 16.05.2025 // Йәмғиәт

Ҡаҙмаштар «Айыҡ ауыл» конкурсында еңгән призға ҡиммәтле техника һатып аласаҡ...

Тотош уҡырға 16

Ял көндәрендә республикала йылы һәм яуым-төшөмһөҙ була

Ял көндәрендә республикала йылы һәм яуым-төшөмһөҙ була 16.05.2025 // Йәмғиәт

Ял көндәрендә республикала йылы һәм яуым-төшөмһөҙ була...

Тотош уҡырға 13

Өфөлә сәләмәтлек байрамы ойошторола

Өфөлә сәләмәтлек байрамы ойошторола 15.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә сәләмәтлек байрамы ойошторола...

Тотош уҡырға 16

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы еңеүселәре иғлан ителде

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы еңеүселәре иғлан ителде 15.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы еңеүселәре иғлан ителде...

Тотош уҡырға 19

Дәүләт Думаһы депутаты Эльвира Айытҡолова Дуҫлыҡ орденына лайыҡ булды

Дәүләт Думаһы депутаты Эльвира Айытҡолова Дуҫлыҡ орденына лайыҡ булды 15.05.2025 // Йәмғиәт

Дәүләт Думаһы депутаты Эльвира Айытҡолова Дуҫлыҡ орденына лайыҡ булды...

Тотош уҡырға 23

Баш ҡалала «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде

Баш ҡалала «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде 15.05.2025 // Йәмғиәт

Баш ҡалала «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде...

Тотош уҡырға 19

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде 15.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде...

Тотош уҡырға 18

Июндә республика халҡын өҫтәмә ял көнө көтә

Июндә республика халҡын өҫтәмә ял көнө көтә 15.05.2025 // Йәмғиәт

Июндә республика халҡын өҫтәмә ял көнө көтә...

Тотош уҡырға 18