Психологтар фекеренсә, кешенең йоҡлау рәүеше уның характер үҙенсәлектәрен, психологик халәтен, ҡурҡыу һәм теләктәрен асып бирә.

Йомарланып, сабый кеүек йоҡ­лаған кешеләр яҡлауға мохтаж. Уларға ҡурсалаусы һәм һаҡлаусы кәрәк. Бындайҙарға йыш ҡына йылы һүҙ һәм наҙ етеңкерәмәй.

Арҡала йоҡлаусыларға үҙ-үҙҙәренә ышаныс хисе, иғтибар үҙәгендә булырға тырышыу хас. Улар, уяу ваҡыттағы кеүек, йоҡла­ғанда ла донъяға “ҡурҡмайынса” асыла. Был йоҡлау рәүешен ҡайһы ваҡыт “королдәрсә” тип тә йөрөтәләр. Хатта шундай әйтем дә бар: “Король арҡаһында йоҡлай, аҡыллы кеше ҡабырғаға ятып, ә бай – ҡорһағында”.

Әйткәндәй, ҡорһаҡта серем итеү аҡса һеҙгә йылға кеүек ағыла тигән һүҙ түгел әле. Бындайҙар ты­ныс­һыҙ холоҡло һәм тиҙ үпкә­ләп бара. Уларҙың тормоштағы урындары тотороҡһоҙ, йыш борсолалар. Был йоҡо рәүешен яратҡандар йыш ҡына башын ҡулы менән ҡаплай, гүйә көтөлмәгән хәлдән һәм хә­үеф-хәтәрҙән һаҡланалар. Ошо рәүешле йоҡлаған кешеләр күңел­һеҙ һәм ҡурҡыныс төш күреүсән.

Тормошҡа тиҙ яраҡлашыусан һәм зирәктәр, ғәҙәттә, ҡабырғаға ятып йоҡлай. Был – физиологик яҡтан дөрөҫ тип табылған “арыҫ­лан ҡиәфәте”. Уң яҡ ҡабырғала йоҡлағанда, умыртҡа бағанаһына, йөрәккә ауырлыҡ аҙыраҡ төшә, кәүҙә ял итә. Ғалимдар, ижад кешеләре һул яҡҡа ятып йоҡлай. Ғөмүмән, былай йоҡлаусылар сабыр холоҡло, әйләнә-тирәләгеләр менән тиҙ уртаҡ тел таба. Уларҙың йәмғиәттә урыны ла тотороҡло.

Йоҡлағанда кәүҙә торошон бил­дәләгәндә ҡул-аяҡтарҙың ятҡас ҡайҙа-нисек ҡуйылыуын да ҡа­рарға кәрәк. Мәҫәлән, арҡаһында йоҡла­ған кеше ҡулдарын терһәк­тән бө­гөп баш артына ҡуйған икән, был әлеге шәхестең интеллектуаль эшсәнлеккә әүәҫ булыуы һәм донъяны бары аҡылы менән ҡабул итеүе, анализлауы хаҡында һөй­ләй. Ҡорһаҡ өҫтөнә ҡуйылған ҡулдар королдәрсә йоҡлау рәүе­шенә тоғро килеп бөтмәй, сөнки улар тормош сығанағы, абруй билдәһе булған эсте ҡаплап тора.

Ете йәшлек бала шәхес булып формалаша башлай, уның үҙенә оҡшаған йоҡо рәүеше барлыҡҡа килә, тип иҫәпләйҙәр. Әммә төп йоҡлау ҡиәфәттәре бәлиғ булыу осорона ҡәҙәр күп тапҡыр үҙгәрә әле. Балалар ҡайһы ваҡыт өлкән­дәр һис аңлай алмаҫлыҡ торошта йоҡларға мөмкин.

Ҡайһы бер өлкәндәр ҙә үҙенсәлекле һында ял итә. Әйтәйек, бәғзеләр башын мендәр аҫтына йәшерә. Икенселәр ғибәҙәт ҡылған кеүек, тубыҡланған килеш арҡаны көмөрәйтеп, башты аҫҡа эйеп йоҡлай. Был кәүҙә торошо кеше күңелендә барған кө­рәш хаҡында һөйләй. Мендәр аҫ­тына ҡасыу тирә-йүндәге донъяға әһәмиәт бирмәҫкә тырышыуҙы, ә “намаҙ һыны” уяу тормошҡа ҡайтыр­ға, ниндәйҙер көрәшкә әҙер булыуҙы аңлата.

Кеше төн дауамында кәүҙә торошон яҡынса 20 – 30 тапҡыр үҙ­гәр­тә. Әммә һәр кемдең үҙенә генә хас бер-ике төп йоҡлау формаһы була. Күнегелгән йоҡо рәүешенең үҙгәреүе кешенең психологик халәте һәм йәмғиәттә урынына ҡарата шәхси баһаламаһы үҙгәреү хаҡында һөйләй. Мәҫәлән, отпуск ваҡытында эштән ял итеп тынысланған шаҡтай кешенең йоҡлау рәүеше үҙгәрә.