Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Әҙәбиәт уҡылғанда ғына йәшәй
Әҙәбиәт уҡылғанда ғына йәшәйҺүҙ – һәр заманда ла иң ҡеүәтле ҡорал. Кәрәк сағында ул әҙәм балаһының осор ҡанаттарын һындырыр, шул уҡ ваҡытта бөгөлөп төшкәнгә ҡалҡынырға ҡул һуҙыр көскә эйә. Һүҙҙәр донъяһы булған әҙәбиәтебеҙгә иһә тотош кешелектең рухи донъяһын хәстәрләү бурысы йөкмәтелгән: ул йәшәүгә ынтылыш бирергә, һулар һауалай хеҙмәт итергә, яҡшылыҡҡа, яҡтылыҡҡа әйҙәргә тейеш.

Исламда борон-борондан һүҙ сәнғәтенә ҙур иғтибар бүленгән. Халҡыбыҙҙың ауыҙ-тел ижадынан күреүе­беҙ­сә, мәҫәлән, сәсәндәр араһында ярыштар уҙғарыу мәртәбәле йолаларҙың береһе булған. Һөҙөмтәлә тапҡыр теллеләр тотош йәмғиәттә абруй ҡаҙанған, терәк-таянысҡа әүерелгән. Сәсән һүҙе иң кәрәкле ваҡытта әйтелеп, милләт, өммәт, халыҡ тарихында мөһим ваҡиғаларҙың нигеҙе булып торған. Бындай тел ҡөҙрәте артабан яҙма әҙәбиәттең дә төп нигеҙенә әйләнгән.
Һүҙ көсөнөң иң юғары өлгөһө – “Ҡөрьән Кәрим”. Изге китапта, шу­лай уҡ пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғә­ләй­һис-сәләмдең хәҙистәрендә кешелек өсөн ик­һеҙ-сикһеҙ аҡыл, асылып бөтмәгән хикмәт ята. Уларҙың бөйөк тәрбиәһе киләсәк әллә күпме быуын вәкилдәренә тура юл күрһәтәсәк, яңы асыштарға юлыҡтырасаҡ әле.
“Аллаһ Тәғәлә буш һүҙ менән ваҡыт үткәр­гәнде яратмай”, – тигән пәйғәмбәребеҙ Мөхәм­мәт ғәләйһис-сәләм үҙенең мөбәрәк хәҙисендә. Әйтелгән һәр хәбәр, яҙылған һәр юл, әҫәр әҙәм балаһының йәшәүе өсөн файҙалы, фәһемле булырға тейеш. Шул уҡ ваҡытта, хәҙистәрҙә әйтелгәнсә, мосолманға үҙ фекерен бел­дерерҙән алда башҡаларҙы иғтибар менән тыңлай бе­леү зарур. “Тел берәү, ҡолаҡ икәү” тигән әйтем юҡ­тан ғына барлыҡҡа килмәгән. Был йәһәттән пәйғәм­бәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләмдең “Мосолмандың те­ленән дә, ҡулынан да, ғәмәлдәренән дә һис кем зыян күрергә тейеш түгел” тигән һүҙҙәре – тәрбиәнең мәңгелек өлгөһө.
Һүҙ – тыңланғанда, әҙәбиәт уҡылғанда ғына йәшәй, тамыр нығыта. Әгәр ҙә ки халыҡ уларҙан ситләшә икән, айырымланыу, тарҡалыу башланыуын иҫтә то­топ, балаларыбыҙ күңелендә нәфис әҙәбиәткә, китапҡа һөйөү тәрбиәләү мөһим, тип өйрәтә зыялыларыбыҙ. “Ҡөрьән Кәрим”дәге беренсе аят “Һине юҡтан бар иткән Аллаһ Тәғәләнең исеменән уҡы!” тип башланған, Пәйғәмбәребеҙ мөбәрәк хәҙисендә: “Шиғырҙа сихри көс бар”, – тигән икән, әҙәбиәтебеҙҙең тамыры дөйөм көс менән нығытылырға тейеш. Һөҙөмтәлә ҡәләм оҫталарының тел ҡөҙрәте тағы ла артыр.
Яҙыу, ижад эше менән шөғөлләнгәндәргә олуғ мәғ­рифәтсе Ризаитдин Фәхретдиновтың нәсихәттәре:
* Ишеткән нәмәләрегеҙҙең яҡшыларын яҙығыҙ, на­сарҙарын күңелегеҙҙән юйығыҙ. Аҡҡа төшкәнде иң тәүҙә дошман күҙе менән баһалап тикшерегеҙ.
* Яҙған ваҡытта ҡәләмегеҙгә хужа булығыҙ. Халыҡтың мәртәбәһен, ғәҙәттәрен хөрмәт итегеҙ. Яҙмаларығыҙ фанилыҡта аҡыл эйәләре алдында һәм ахирәттә йөҙ ҡыҙартырлыҡ булмаһын.
* Телегеҙ һәм ҡәләмегеҙ менән һис кемде рәнйет­мәгеҙ, һүкмәгеҙ, әҙәмдәрҙең йәнен ғазаплама­ғыҙ. Башҡаларҙан бигерәк үҙ хаталарығыҙҙы тикшерегеҙ, уларҙы төҙәтергә тырышығыҙ.
* Яҙған ваҡытта булдыра алмағанға тотонмағыҙ, мәртәбәлерәк күренеү өсөн көсәнмәгеҙ. Ошо рәүешле тыуған әҫәрҙәрҙең әһәмиәте юғала, яҙған кешенең дәрәжәһе түбән төшә.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Әрмәнстанда яҡташыбыҙҙы ағыулы йылан саҡҡан

Әрмәнстанда яҡташыбыҙҙы ағыулы йылан саҡҡан 27.06.2025 // Йәмғиәт

Әрмәнстанда яҡташыбыҙ экскурсиянан һуң ауыр хәлдә реанимацияға оҙатылған. Турист әйтеүенсә, уны...

Тотош уҡырға 14

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы 27.06.2025 // Йәмғиәт

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы...

Тотош уҡырға 10

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы һыу баҫыу ихтималлығы хаҡында иҫкәртте

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы һыу баҫыу ихтималлығы хаҡында иҫкәртте 27.06.2025 // Йәмғиәт

Тау һәм бәләкәй йылғаларҙа һыу кимәленең күтәрелеүе көтөлә....

Тотош уҡырға 13

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә 27.06.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә...

Тотош уҡырға 15

Марфа инәйгә – 100 йәш

Марфа инәйгә – 100 йәш 26.06.2025 // Йәмғиәт

Салауат ҡалаһынан Марфа Рябова 100 йәшен тултырҙы. Ҡала мэры Марат Заһиҙуллин социаль селтәрҙәге...

Тотош уҡырға 14

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән 26.06.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән...

Тотош уҡырға 26

Бөгөн республика урмандарында уртаса класлы янғын хәүефе фаразлана

Бөгөн республика урмандарында уртаса класлы янғын хәүефе фаразлана 26.06.2025 // Йәмғиәт

Бөгөн дәүләт урман фонды биләмәһендә икенсе-өсөнсө класлы янғын хәүефе фаразлана. 26 июнгә ут...

Тотош уҡырға 23

Республикала ямғырлы һауа торошо фаразлана
Республикала сығарылыш кисәләре көнө билдәле булды

Республикала сығарылыш кисәләре көнө билдәле булды 25.06.2025 // Йәмғиәт

Республикала сығарылыш кисәләре көнө билдәле булды...

Тотош уҡырға 22

Өфөлә Рәшит Шәкүр һәм табип Мәстүрә Саҡаева урамдары барлыҡҡа килде

Өфөлә Рәшит Шәкүр һәм табип Мәстүрә Саҡаева урамдары барлыҡҡа килде 25.06.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә Рәшит Шәкүр һәм табип Мәстүрә Саҡаева урамдары барлыҡҡа килде...

Тотош уҡырға 23

Табип-фониатр Наил Ғабдуллин Өфөнөң почетлы граждандары исемлеген тулыландырҙы

Табип-фониатр Наил Ғабдуллин Өфөнөң почетлы граждандары исемлеген тулыландырҙы 25.06.2025 // Йәмғиәт

Табип-фониатр Наил Ғабдуллин Өфөнөң почетлы граждандары исемлеген тулыландырҙы...

Тотош уҡырға 28

Башҡортостанда Бүздәк − Саҡмағош-Дүртөйлө юлының 14 саҡрымы яңыртылды

Башҡортостанда Бүздәк − Саҡмағош-Дүртөйлө юлының 14 саҡрымы яңыртылды 25.06.2025 // Йәмғиәт

Быйыл 19 саҡрым оҙонлоҡтағы һигеҙ участканы ремонтлау планлаштырыла....

Тотош уҡырға 21