Ваҡыт үтә. Иҫке йыл артынан яңыһы килә. Ваҡыт ағымы менән бергә замана ла үҙгәрә. Ер йөҙөндәге кешеләрҙең йәшәү рәүеше, йәмғиәттә тотҡан урыны, уй-фекерҙәре лә үҙгәреш кисерә.
Беҙҙең өләсәй-олатайҙарыбыҙ йәшәгән заманда туғанлыҡ хисе, бер-береңә һәр ваҡыт ярҙам ҡулы һуҙыу, берҙәмлек, тапҡан малыңды башҡалар менән уртаҡлаша белеү кеүек сифаттар өҫтөнлөк иткән. Ул осорҙа Интернет, планшет, ноутбук, сымһыҙ телефон түгел, хатта күптәрҙең өй телефоны ла булмаған. Шуға ҡарамаҫтан, өләсәй-олатайҙарыбыҙ балаларына дөрөҫ тәрбиә лә, кәрәгенсә белем дә биргән.
Хәҙер уларҙың һөйләүенән шул аңлашыла: ашарҙарына аҙығы, өҫтәренә кейер кейеме етмәһә лә, рухи яҡтан бай булғандар. Милли ғөрөф-ғәҙәттәрҙе, йолаларҙы һаҡлап ҡала алғандар, һабантуй байрамдарында, туйҙарҙа, тыуған көндәрҙә улар магнитофондан музыка тыңлап ултырмаған, ә үҙҙәре бейеп, йырлап, таҡмаҡ әйтешеп, төрлө уйындар уйнап күңелдәрен күтәргән.
Ә бына атай-әсәйҙәребеҙ йәшәгән осорҙа йәштәргә хөкүмәт тарафынан төрлө мөмкинлектәр тыуҙырыла башлаған. Миҫал өсөн, пионер лагерҙары ойошторола. Улар ҡыҙыл галстуктар, значоктар тағып, пилоткалар кейеп йөрөгән. “Бик ҡыҙыҡ, күңелле ине лагерҙа. Пионер кейемдәре кейеп йөрөү үҙе бер ғорурлыҡ бирә ине”, – тип һөйләйҙәр.
Хәҙерге заманса технологияларҙың да яҡшы яҡтары юҡ түгел. Тиҙ генә бәйләнешкә инеү, кәрәкле мәғлүмәт алыу өсөн Интернет селтәрен дә уңышлы ҡулланырға мөмкин. Тик бер рәхәттең бер михнәте тигәндәй, әлеге заманса ҡорамалдарҙың зарарлы яҡтары ла етерлек. Мәҫәлән, күпселеге телефон йәки компьютер аша аралашҡан йәштәрҙең тел байлығы, фекерләү ҡеүәһе көндән-көн кәмей, кешеләр араһындағы мөнәсәбәттәр киҫкенләшә, кешелеклелек сифаттары артҡы планға күсә бара. Аңлашыла: көндәр буйы компьютерҙа атыш уйындары уйнап, төрлө социаль төркөмдәрҙә танылған “йондоҙҙар”ҙың тормошо тураһында уҡып, бер файҙаһыҙға ошо сайттарҙа күп ваҡыттарын бушҡа сарыф итәләр. Йәй көндәре йылғала һыу инеү, ҡомда ҡыҙыныу, балыҡ ҡармаҡлау, ҡышын саф һауала сана, саңғы шыуыу, төрлө уйындар уйнау юҡҡа сығып бара тиһәк тә, яңылыш булмаҫ.
Киләсәктә бындай тормош дауам итһә, балаларыбыҙ, ейәндәребеҙҙе ни көтә һуң?! Улар бит компьютер ҡорбанына, роботтарға әйләнә. Беҙ быға юл ҡуймаҫҡа, үҫеп килгән йәш быуында әҙәбиәткә, мәҙәниәткә, тарихҡа ҡыҙыҡһыныу тыуҙырырға тейешбеҙ. Киләсәгебеҙ яҡты, тыныс, бәхетле булһын өсөн беҙҙән күп көс сарыф итеү көтөлә. Белемле, киң ҡарашлы, һәр яҡтан үҫешкән шәхестәр тәрбиәләү, уларҙа тормоштоң бары матур һәм яҡшы яҡтарын күрә белеү, ниндәй осраҡта ла ысын мәғәнәһендә кеше булып ҡалыу кеүек сифаттарҙы булдырыу – беҙҙең изге бурысыбыҙ.