Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Сәләм, мин – робот!
Үҙ ғүмеремдә “тере” робот күрмәгән кеше булараҡ, Башҡорт дәүләт университетының Стәрлетамаҡ филиалына барып еткәс, шып туҡтап ҡалдым. Ҡаршымда өс метрҙан да кәм булмаған “тимер батыр” тора ине. Был 300 килограмм тирәһе ауырлыҡтағы роботтың янып торған күҙҙәре һәм ҡиәфәте юғалып ҡалырға мәжбүр итте. Ни ҡылырға, ни әйтергә белмәй торғанда, тимер әфәнде үҙе һүҙ ҡушты:
Сәләм, мин – робот! – Сәләм, мин – робот!..
Бына шундай әһәмиәтле күренеш менән башланып китте “Робофест-Стәрлетамаҡ” сараһы. Хәйер, биналағы күргәҙмә лә тыш­тағы күренештән ҡайтыш түгел ине. Бер урында һыуҙа батмай, утта янмай торған машинаны ҡутарып йыялар, икенсе өҫтәлдә бәләкәй генә робот үҙ эше менән мәшғүл – Рубик шаҡмағының төҫтәрен барлай! Оборона роботтары сағылышы, ҡотҡарыусы­ларҙың алыштырғыһыҙ ярҙамсылары булған машиналар… – бихисап заманса техниканы күрергә була ине әлеге фестивалдә. Иң мө­һиме – уларҙы республиканың төрлө төбә­генән килгән йәш кенә егеттәр, хатта унан да кесерәк малай һәм ҡыҙҙар күрһәтте. Йәмғеһе 100-ҙән ашыу команда ҡатнашты, шуға күрә жюри ағзаларына еңел булма­ғандыр – һәммә эш иғтибарға һәм ихтирамға лайыҡ бит. Йәш ғалимдарҙың хеҙмәтен баһалау айырыуса яуаплылыҡ талап итә.
– Технологияларҙың үҫешен, был йәһәт­тәге продукцияларҙы инде көндәлек тормо­шобоҙҙоң айырылмаҫлыҡ бер күренеше булараҡ ҡабул итәбеҙ, – тип һүҙен йыраҡтан башланы фестивалде асыу тантанаһында Стәрлетамаҡ ҡалаһы хакимиәте башлығы Владимир Куликов. – Мәҫәлән, үҙе йыуған, үҙе һыҡҡан кер машинаһын ғына алайыҡ. Хәҙер уны оло йәштәге инәй-бабайҙар ҙа бер ҡыйынлыҡһыҙ ҡуллана. Ә бит ошо машина ла үҙенә күрә робот. Ғөмүмән, өлгә­шелгән һөҙөмтәләр тураһында түгел, яңы еңеүҙәр-асыштар хаҡында һүҙ йөрөтөргә кәрәк. Үҙем иһә һәр ваҡыт үҫмер йәштәге улым менән ошо темаға һөйләшергә яратам, нәҡ йәштәрҙең ихтыяжында, идеяларында был йәһәттән байтаҡ нигеҙ юлларға була, – Владимир Иванович сараның мәғәнәһен ошондай сүрәттә күҙ алдына баҫтырҙы.
Ысынлап та, ҡул араһына ингән аҡыллы көнкүреш техникаһы тураһында яҡшы хәбәр­ҙарбыҙ, уларҙы үҙебеҙ ҙә ҡулланабыҙ. Миҫал эҙләп ҡалаға туҡталмай, ауыл еренә барып әйләнһәк тә, күпте күрергә мөмкин. Мәҫәлән, ҙур ауыл хужалығында хәҙер фермаларҙа эштәрҙе башлыса робот-техника башҡара. Тейешле миҡдарҙы ҡушып, тейешле күләмдә аҙыҡ тарата, һыйыр һауа, продукцияны йыя һәм башҡалар, һәүкәшкәйҙәр ҙә заманса – Бетховен тыңлап ҡына һөт бирә.
Сараға әйләнеп ҡайтҡанда, фестивалдә йәштәрҙе бихисап мәртәбәле ҡунаҡтар дәрт­ләндерҙе. Ниндәй быуын вәкилдәре булыуы­быҙға ҡарамаҫтан, бер төптән эшләү, теләк­тәшлекте киңәйтеүҙе кәрәклеген белдерҙе улар. Күберәк идеялар яңғырауын, асыштар булыуын теләп ҡалдылар. Нәҡ ошондай са­раларҙа, башланғыстарҙа ҙур ғилми хеҙмәт­тәргә, технологиялар үҫешенә нигеҙ һалына ла инде.
– Кескәй генә саҡтан конструкторҙар ҡута­рып йыйырға яраттым, аҙаҡ роботтар менән шөғөлләнә башланым, киләсәктә теүәл фән­дәр буйынса үҫешергә теләйем, – тип пландары менән уртаҡлашты, мәҫәлән, өҫтәрәк телгә алып үткән Рубик шаҡмағын йыйыусы роботты контролдә тотҡан Самат Ямалов. Тағы ниндәй дәлилдәр кәрәк?! Һәр хәлдә:
– Статистика күрһәтеүенсә, йәш быуын интернет селтәренә хәҙер башлыса гаджеттар ярҙамында инә. Тимәк, был технологиялар үҫешенең яңы этабы тигән һүҙ. Иманым камил: ошондай дәртле йәштәр булғанда, тағы бихисап этаптарын күрербеҙ, – тигән өмөттәр еткерҙе РФ Дәүләт Думаһы депутаты Алексей Изотов.
Әлбиттә, йәштәрҙең ҡулынан килә. Тик шарттар булдырылыуы ла мөһим. Был тәңгәл­дә фестивалдә йәнә бер ҡыуаныслы мәл кисерҙек – әлеге вузда ғилми-етештереү майҙансығы асылды.
– Унда сәнәғәт өсөн тәғәйенләнгән роботтар өҫтөндә һәм медицина физикаһы өлкәһендә эшләйәсәктәр, – тине тантанала БДУ-ның Стәрлетамаҡ филиалы директоры Алексей Ковальский.
Нисек кенә булмаһын, сара сиктәрендә үткән “түңәрәк өҫтәл”дә яңғырауынса, студент­тың белемен ҡоро теориялар нигеҙендә генә үҫтереү мөмкин түгел.
… Ошо сараны фотоға төшөрөүҙән алып мәҡәләмде гәзит уҡыусыға еткереүгә тиклем роботтар ҡатнаша, бер уйлаһаң. Шәп түгелме ни?! Кешенең шәхси тормошона күберәк ваҡыт ҡала, тип тә өҫтәргә була дөйөм һүҙҙәр менән. Был йәһәттән сараның әһәмиәтен йәнә билдәләп үтәйек. Иң мөһиме – хәлдәр Джеймс Кэмерондың билдәле кино әҫәрен­дәгесә килеп сыҡмаһын – роботтар кешеләр­ҙең генә мәнфәғәтен ҡайғыртһын инде.
Рәмил МАНСУРОВ.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 697

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 826

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 770

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 4 480

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 3 103

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 799

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 4 046

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 3 178

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 778

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 826

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 617

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 872