Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » “Намаҙлығың – ап-аҡ ҡағыҙ, йырҙарың – доға һинең...”
“Намаҙлығың – ап-аҡ ҡағыҙ, йырҙарың – доға һинең...” Ни арала 50 йәшеңде тултырҙың да ни арала күренекле шағирҙәр рәтен тулыландырҙың, Салауат?! Хәйер, шулай булыры һинең студент сағыңдан уҡ билдәле ине бит! Башҡорт дәүләт универ­ситетының филология факультетын дәррәү тамамлаған, студент сағынан уҡ бил­дәлелек яулаған Рәйес Түләк, Ғәбиҙулла Зарипов, Тәнзилә Дәүләтбирҙина, Рәмил Ҡолдәүләттәр артынан көслө тулҡын булып, Ғафури егете Салауат Әбүзәров, Бөрйән һылыуы Айһылыу Ғарифуллина, Илеш шаяны Марат Кәбировтарҙың уҡырға килеп инеүе беҙҙе, инде юғары курс студенттарын, утлы табаға баҫтырҙы. Беренсе курс студенттарынан да ҡайтышыраҡ ижад итһәң оят та инде! Ә улар шундай көслө! Айһылыуҙың һутлы теле, тәбиғәт күре­неш­тәре менән үрелеп барған шундай йәнле һүрәтләү алымдары, Мараттың иҫ киткес оҫта ижад ителгән сатирик ши­ғырҙары, Салауаттың оло философия ме­нән һуғарылған сағыу образдар системаһы һоҡланғыс ижад емешенә әүерелә ине. “Бер олоно, бер кесене тыңла!” – тип боронғолар белмәй әйтмәгәндер, ошо ике быуындың да аҫыл шиғриәт өлгөләрен күңелемә һеңдереп йөрөүем менән шул тиклем бәхетлемен мин!
“Шоңҡар” әҙәби берекмәһе менән төрлө райондарға ижади командировкаларға сығыу, бер-беребеҙҙең яҙған әйберҙәрен тикшереү, әҙәбиәт тураһында бәхәс ҡороу, 1-се дөйөм ятаҡ­тың уҡыу залында Салауат һәм Марат менән төн ауыш­ҡансы ярыша-ярыша шиғырҙар уҡыу бөгөн шул тиклем матур хәтирә булып күңелемде йылыта. Һәр беребеҙҙең уңышлы шиғыр юлдары өсөн сабый бала һымаҡ ҡыуана инек бит беҙ! Марат шиғыр уҡый башлаһа, тәгәрәп ки­теп көләбеҙ, ә ул үҙе шундай ет­ди, хәйләкәр йылмайып, кө­лөмһөрәп кенә ҡуя ҡайһы ваҡыт. Салауат бәрхәттәй йом­шаҡ тауыш менән ҡабаланмай ғына, һәр һүҙен һеңдерә әйтеп уҡый һәм һәр һүҙе, һәр образы юйыл­маҫлыҡ булып хәтерҙә ҡала:
Һөйөү диңгеҙендә
Туғыҙынсы вал,
Һин – капитан,
Йөрәк – карабың.
Аҙашҡанда
Йондоҙҙарға ҡарап,
Үҙ ярыңды эҙләп
Бараһың.

(“Туғыҙынсы вал”)
Тағы ла икеһенең дә шул тиклем моңһоу күҙҙәре күңелемә уйылған. Ул моңһоулыҡтың серен мин күп йылдар үткәс кенә төшөнәсәкмен. Арҡаланыр кешеләре булмаған, атайһыҙ үҫкән малайҙар ине улар! Етемлекте иртә тойоп үҫкәнгәме, үтә лә баҙнатһыҙ, тыйнаҡ һин, Салауат! Эшкә, ижадҡа талымһыҙ булһаң да, бер ҡасан да дан артынан ҡыуманың! Әллә ниндәй юғары исемдәргә лайыҡлы булһаң да, күкрәк һуғып, уларҙы юллап йөрөмәнең.
Тормош булғас, төрлө сағың булғандыр, ниндәй кисерештәр аша үтһәң дә, ижадҡа хыянат итмәнең. Бер-бер артлы тәрән йөкмәткеле шиғыр китаптары сығарҙың, ең һыҙғанып драма әҫәрҙәренә тотондоң һәм был өлкәлә лә матур уңыштарға ирештең. “Хыялый”, “Ғүмерлек ғазап” кеүек пьесаларың Мәжит Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театры, Арыҫлан Мөбәрәков исемендәге Сибай театры, Мирхәйҙәр Фәйзи исемендәге Ырымбур дәүләт татар драма театры, Яр Саллы татар дәүләт театрҙарында ҡуйылды.
Һинең һәр яңы шиғыр йыйынтығыңды тулҡынланып көтөп алам: “Еремә йыр”, “Ыҙғыш алмаһы”, “Туғыҙынсы вал”, “Йыһан емеше” минең китап кәштәһендәге иң ҡәҙерле урында һаҡлана. Мин уларҙы ҡат-ҡат алып уҡыйым:
Мәгәр онотмағыҙ:
Тамыр йәйә
Үҙ ерендә булһа
Ул орлоҡ!..
Бында бары
Салауат батыр ғына
Тыуған өсөн
Башҡорт булырлыҡ!

(“Ҡыҙҙарыма”).
Матур ғаилә ҡороуыңа ла һөйөнәм. Тормош иптәшең Лүзә менән ошо көндәрҙә инде ҙурайған Гөлсирен, Лилиә һәм Айбулат эргәһенә тағы ла бер бәпес алып ҡайтыуығыҙҙы ла түҙемһеҙлек менән көтәм.
Аллаға шөкөр, бая иҫкә алған студент саҡтағы ихласлыҡ мине лә, һине лә ташламаны. Шиғырҙарым оҙаҡ кү­ренмәй торһа, борсола баш­лайһың, баҫылғанын күрһәң, шунда уҡ шылтырата һалып, шат­лығымды уртаҡлашаһың, яҙған­дарыма ҡарата матбуғат аша үҙ фекереңде белде­рәһең.
50 йәш тиң, ә?! Ниндәй бү­ләк әҙерләһәм дә шағир кешене аптыратып бул­маҫ ке­үек. Һиңә арнап шиғыр ижад иттем, Салауат! Бө­тә уйҙарым, бөтә хис­тәрем, бөтә ҡыуаныу-борсо­лоу­ҙарым, һоҡ­ла­ныуым һәм өмөтөм һыйған унда:

Һин тораһың ғаләм уртаһында
Нисек Хоҙай һине яралтҡандыр
Башҡаларға һис бер тиңләмәй,
Үрҙәреңде йәнем тоя минең,
Үрҙәреңде аҡыл иңләмәй.
Һин йыһанда. Ғаләм уртаһында
Туғарылған һинең юртаҡтар,
Ул кимәлгә беҙгә етеү ҡайҙа,
Уй-хыялдар әлдә уртаҡтар!
Хыялый бер дәрүиш күренһәң дә
Алдап буламы ни Алланы?!
Ерҙәгеләр нимә? Күктәр күптән
Бөйөк икәнеңде аңланы.
Ғаләмдәге бөтә заттар менән
Аңлашаһың һин бит йыр аша,
Бер яғыңдан фәрештәләр ҡурсый,
Бер яғыңда ендәр талаша.
Һине Хоҙай бик хикмәтле иткән,
Һине Хоҙай сөйгән күктәргә
Һәм төшөргән ергә... Ябайлығың
Фәһем булһын өсөн күптәргә!
Затлы исем биреп әүрәтмәгән,
Данға күмеп бәҫһеҙ итмәгән,
Шағир иткән һине! Шундай шағир –
Исемдәре телдән китмәгән!
Йөрәгеңә һинең йыһан һыя
(Был Ер шары ғына ни бары!)!
Һин тораһың ғаләм уртаһында –
Шундай түбән, шундай юғары...




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 700

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 829

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 774

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 4 482

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 3 104

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 802

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 4 047

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 3 179

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 779

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 828

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 619

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 874