Табиптар ҙа заводтарҙы һағына

Тыуған төйәген — Ғафури районы­ның Юлыҡ ауылын — ҡалдырып, Башҡортостан дәүләт медицина университетына (ул саҡтағы ВЛКСМ-дың 15 йыллығы исемендәге Башҡорт дәү­ләт медицина институтына) йүнәлә Фәтих. Бер ниндәй әҙерлекһеҙ дауалау факультетына инеп китә, шуға тәүге көндән үк уға уҡытыусылары ла, курс­таштары ла хөрмәт менән ҡарауына бер ҙә аптырарлыҡ түгел. Ҡулында – диплом, иңендә “әрме һурпаһы”нан ҡойолған тормош тәжрибәһе булған егетте ҡалабыҙҙың гөрләп торған “Со­да” предприятиеһына, моғайын, йү­нәлт­мәһеҙ ҙә ҡуш ҡуллап алырҙар ине. Нисек кенә булмаһын, йәш белгескә эшселәрҙең һаулығын, хеҙмәт урынын контролдә тотоуҙы ышанып тапшыралар.
— Завод, әйтерһең дә, үҙе бер ҙур ҡала ине. Шуға күрә медицина буйынса ла көслө булды. Стационарҙағы 80 койка-урын тураһында хәҙер ҡайһы бер район дауаханалары ла хыяллана алмай. Яҡшы шарттары булғас, халыҡ та үҙенең һәм башҡаларҙың һаулыҡ торошона яуаплы ҡараны. Эшкә барыуы үҙе бер кинәнес ине, — ти Фәтих Әхмәт улы, хеҙмәт юлдарын иҫләп.
Ниндәй генә өлкәне, ҡайһы ғына бел­гесте алма, уның яҡшы хеҙмәткәр булып китеүенә остаздары тәьҫир ит­мәй ҡалмай. Табип Әлибаев иһә ғүмере буйы ике уҡытыусыһына рәхмәтле.
— Республиканың төп эндокринологы, профессор Ибраһим Ғәйзулла улы Рәхмәтуллин һәм Людмила Андреевна Матвеева тормошомда осраҡлы тап булмағандыр. Бөгөн әгәр шәкәр диабеты сиренән яфаланыусыларға саҡ ҡына булһа ла файҙам тейә икән, шул дауаның нигеҙендә, һис шикһеҙ, атап киткән шәхестәрҙең фиҙакәр хеҙмәте ята, — тигән ғорурлыҡ һүҙҙәре менән иҫкә ала остаздарын Фәтих Әхмәт улы. Хәйер, был табиптарҙың исеменә Әлибаевтың эндокринолог булып китеү генә түгел, ғөмүмән, медицинаның әлеге йүнәлеше буйынса үҫеше лә туранан-тура бәйле.

Сәләмәтлеккә шундай мөнәсәбәт…
Эйе, әллә нисәмә йыллыҡ тарихлы эндокринологиябыҙ бар. Барлыҡҡа-бар, әммә ҡасандыр билдәле сәбәптәр арҡаһында “булмау” хәүефе лә йәшәй ине бит. Бынан бер нисә йыл элек ҡалала эндокринология бүлеге ябылыу ҡурҡынысы аҫтында торғанда Фәтих Әхмәт улына Өфө — Стәрлетамаҡ юлын аҙ тапарға тура килмәгәнен ха­лыҡ яҡшы белә. Әммә 12 районды һәм өс ҡаланы хеҙмәтләндергән бүлек, күп­тәрҙең бәхетенә, койка-урын, дауалау курсы ҡыҫҡартылыуға ҡарамаҫтан, һаман уңышлы эшләп килә. Тотош ил­дең медицинаһы ҡулайлаштырылғанда бындай күренешкә шөкөр итмәү яҙыҡ булыр ине.
Шуныһы иғтибарға лайыҡ: Әлибаев­тар ғаиләһендә — биш табип! Ҡатыны ла, ҡыҙы ла, килене менән кейәүе лә ғү­ме­рен кеше һаулығын һаҡлауға арнаған.
Оҙаҡ эшләү генә баһа түгел, әлбит­тә. Табиптың абруйы пациенттарының баһаһына таянып үҫә. Был йәһәттән эндокринология бүлексәһенең ҡайһы па­ла­таһына инмә, эскерһеҙлеге, иғти­бар­­­лылығы менән алдырған табип хаҡында “Фәтих Әхмәт улы мең йә­шә­һен!” тигән һүҙҙәр яңғырай, ҡалғанын, мөхтәрәм уҡыусы, үҙегеҙ ҙә самалай алаһығыҙҙыр…

Әлеге лә баяғы
насар тормош
Табип менән әңгәмәләшкән арала, ауырыуҙар, ҡурҡыныс сирҙең сере ха­ҡында ла һүҙ ҡуҙғатылмай ҡалманы. “Татлы” сирҙең сүп үләнеләй тарал­ғанына беҙ, ситтән күҙәтеүселәр, генә түгел, шул өлкәгә ғүмерен арнаған табип та ғәжәп ҡыла, өҙлөкһөҙ яуап эҙләй: сит илдәргә (Дания, Германия, Италия) барып тәжрибә туп­лай, билдәле коллегалары менән фекер алыша, һынау үткәрә.
— Мин эшләй башлағанда ҡалала диабет менән 973 кеше сирләй ине, бөгөн иһә уларҙың һаны 7 меңгә яҡын. Шуныһы асыҡ: ауырыу 90-сы йыл­дар­ҙан һуң бигерәк тә ныҡ ҡоторҙо. Шуға күрә һимереүҙе, быуындан күсәгилеш­лелекте иҫәпкә алмағанда, сирҙең төп сәбәбе эске көсөргәнешкә бәйле. Тик ни ҡылаһың, бөгөнгө тормош тотош стрестан торған һымаҡ. Был йәһәттән уй­ланырға урын бар йәмғиәткә. Хатта 3-4 йәшлек кенә сабыйҙар ҙа диабет менән сирләй. Ҡайҙа бара һуң был донъя?!
Үкенескә ҡаршы, шәкәр диабетынан ҡотолоу бөгөн мөмкин түгел, шулай ҙа уны булдырмау, сирҙе тәрәнәйтмәү йәһәтенән табип бер нисә кәңәшен дә еткерҙе.
— Нисек кенә сәйер тойолмаһын, ваҡытында һәм аҙ ғына итеп ашаһаң, күберәк хәрәкәт итһәң (был осраҡта организмда глюкоза яна), тормоштан йәм табып йәшәһәң, “татлы” сир менән көрәшергә өмөт бар, — ти Фәтих Әхмәт улы.
…Шуныһы ҡыҙыҡ: ниндәй генә табипҡа мөрәжәғәт итмә, уларҙың кәңәштәре ошо уҡ һүҙҙәргә ҡайтып ҡала. Ысынлап та, хәрәкәттә – бәрәкәт, ти бит халыҡ та. Тормоштан йәм табып, бер-береңдең ҡәҙерен белеп, хөрмәтләп йәшәүгә ни етә?!