Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Заман һулышын тойоп
Заман һулышын тойоп
Хәйҙәр Тапаҡовты күптән белһәм дә, яҡындан танышыуым ул Сибайға килеп “Ирәндек” лицейында уҡыта башлағас булды. Күп яҙыша, хикәйәләре, повестары әленән-әле донъя күреп тора. Тулы һыулы йылға шым аға тигәндәй, Хәйҙәр шапырынмай ғына яҙа ла яҙа. Әҫәрҙәрендә күтәрелгән проблемалар, уның геройҙары беҙҙең төбәк ауылдары һулышын сағылдыра. Күренеп тора: әҙип ауыл тормошон яҡшы белә, уға бөтә күңелен һалған, уның хәсрәте менән яна. Борсолған-уйланғандарын төбәгебеҙҙең “Атайсал”, “Ауыл уттары” гәзиттәре аша әйтеп бара.


Яҙғандары төплө, дәлилле, “барҙым-күрҙем”гә ҡоролмаған. Быға мин, Хәйҙәрҙең “Утоли мои печали...” (“Тарат әле моңһоу уйҙарым­ды...”) тигән мәҡәләләр туплан­маһын уҡып сыҡҡас, тағы ла нығыраҡ инандым. Йы­йынтыҡ урыҫ һәм башҡорт телдәрендә төҙөлгән. Яҙыусының тел, стиль сараларына оҫта мөрәжәғәт итеүе, һәр һүҙенең күтәрелгән мәсьәләне сисеүгә йүнәлтелеүе асыҡ ярылып ята.
Бына, мәҫәлән, “Нигеҙ ташы” исемле мәҡәләһенән башлайыҡ һүҙҙе. Автор тыуған ауылы Һабырҙан өс саҡрым алыҫлыҡта ятҡан Шәмсетдин хаҡында хәтер ебен һүтә. Бынан дүрт-биш тиҫтә йыл элек мөрйә­ләренән төтөн борҡотоп ултырған ауыл һүнгән, әрем-кесерткән баҫҡан, урыны-урыны менән нигеҙ таштары ғына элекке тормош тарихын күңел һыҙлатып күрһәтеп ята... “Киләсәкһеҙ” мөһөрөн алған Ҡәрйән, Ҡырым утары, Ураҙғол, Әлмөхәмәт... Һанай китһәң, ундайҙар бихисап.
Минең тыуған районым Хәйбуллала 30-лап ауыл юҡҡа сыҡты, нигеҙҙәре ҡәбер ташы һымаҡ һерәйеп ятып ҡалды. Хәйҙәрҙең мәҡәләһен уҡығас, күптәр: “Ниңә шуларҙы ил Президентына яҙып ебәрмәйһең?” – ти. “Башҡортостан” телевидениеһы тапшырыуында алып ба­рыу­сы ла шундайыраҡ һорау биргәйне. “Былай барһаҡ телһеҙ, әҙәбиәтһеҙ, мәҙә­ниәтһеҙ тороп ҡалырбыҙ әле”, – тип яуап бирҙем уға”. Әрнеп-әсенеп әйтте Хәйҙәр был һүҙҙәрен.
Көн ҡаҙағына һуҡҡан мәҡәләләре менән әленән-әле сығыш яһай “Атайсал” гәзите­нең баш мөхәррире Хәйҙәр Ниғәмәт улы Тапаҡов. Йыйынтыҡҡа ингән яҙмалары ла, бөгөн яҙа барғандары ла ижадсының оҫта ҡәләмле булыуы тура­һында һөйләй. Әйтәйек, “Кеше тыу­ҙырыуға” тигән һүрәтләмәһендә Хәй­ҙәр Тапаҡов үҙе фельдшер булып эшләп йөрөгән саҡтағы ваҡиғаны тәфсирләй, фельдшер-акушер­лыҡ пункттарының проблемаларын, әсәлек­те-балалыҡты яҡлауҙың мөһим­леген, яуаплылығын күрһәтә. Был мәҡә­лә, әлбит­тә, ваҡы­тында тәьҫирһеҙ ҡалмағандыр, сиселешен тапҡандыр, тимәксемен.
“Атайсал” гәзитенең баш мөхәррире булараҡ та, журналист булараҡ та яҙған­дары уҡыусы күңеленә үтеп инә, йәмә­ғәт­селекте үҙенә ылыҡтыра, уйланырға мәжбүр итә. “Ҡыҙ баланы ҡыҙғанам...” мәҡә­ләһендә, мәҫәлән, ҡатын-ҡыҙ проб­лемаһын күтәрә, уларҙы яҡларға, һаҡ­ларға, бөйөк­лөккә күтәрергә саҡыра. Сөнки ҡыҙ бала – илдең киләсәге, буласаҡ әсә... Йыйынтыҡҡа исем биргән “Тарат әле моңһоу уйҙа­рымды...” тап шул юғары фекерҙе ҡеүәтләй. Китапҡа ингән 39 мәҡәләнең һәр береһенең үҙ тауышы, маҡсаты бар.
Һүҙҙе йомғаҡлап, Хәйҙәр Тапаҡовтың “Утоли мои печали...” мәҡәләләр йыйын­тығын Шәһит Хоҙай­бирҙин премияһына тәҡдим итеү бик ваҡытлы, тип әйтке килә. “Атайсал” гәзите­нең баш мөхәррире, талантлы журналист һәм яҙыусы уға лайыҡ.

Шәйхелислам Айсыуаҡов,
журналист, Башҡортостандың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 113

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 466

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 100

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 3 910

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 2 670

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 255

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 3 577

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 2 968

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 442

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 521

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 343

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 531