Ғөмүмән, Рәсәй биләмәһендә, был­тырғы менән сағыштырғанда, талпандан тешләнеүселәр һәм энцефалит сирен йоҡтороусылар артҡан. Июнь айы башында 170 мең кеше медицина ойошмаларына мөрәжәғәт иткән (үткән йыл­дағынан 18 процентҡа күберәк). Былтыр 28 ауырыуҙың ғүмерен табиптар һаҡлап ҡала алманы.
Рәсәйҙең үҙәк райондарында ла талпандың таралыуы күҙәтелә. Был­тырғы һөҙөмтәләр буйынса илдең 46 төбәгендә энцефалиттың тотороҡло эпидемик һәм эпизоотик усаҡтары барлыҡҡа килде. Башҡор­тос­танда административ биләмә­ләрҙең 42-һен­дә хәүеф ҙур.
Талпан энцефалитынан иң тәьҫирле сара — вакцинациялау. Был прививкалар Мил­ли календарға индерелгән һәм эндемик биләмәләрҙә йыл әйләнәһенә тү­ләүһеҙ үткәрелергә тейеш. Сирҙе иҫ­кәр­теү маҡсатында хәүефле төбәк­тәрҙә балаларҙың 95 процентына прививка яһау зарур.
Сирҙе йоҡтороу хәүефе ҙур булған һөнәр эйәләренә лә прививка тәғәйен­ләнә (урман әҙер­ләү һәм таҙартыу, һауыҡтырыу һәм ялды ойоштороу, ауыл хужалығы, гидромелиорация, геология, эҙләнеү, экспедиция, йоғошһоҙландырыу эштәрендә ҡатнашыусыларға).
Тәжрибә күрһәтеүенсә, иммунизация 100 сир осрағының 95-ен иҫкәртеү һәләтенә эйә. Ә эндемик биләмәләрҙә энцефалитты йоҡтороу хәүефе бик ҙур. Шулай булыуына ҡарамаҫтан, халыҡты прививкалау эше күп кенә төбәктәрҙә һүлпән ойошторолған.
Ағыулы талпандан тешләнгән ос­раҡта кешегә дүрт көндән дә һуң­лама­йынса медицина учреждениеһында ашығыс рәүештә иммуноглобулин ин­дерелә. Әле Рәсәйҙең бөтә төбәктәрендә тиерлек лабораторияла талпанды тикшереү түләүле башҡарыла. Бөтә кеше лә Гигиена һәм эпидемиология үҙәктәре лабораторияларына мөрәжәғәт итә алмай. Мәҫәлән, республикабыҙҙа талпандарҙа йоғошло вирус барлығын тик­шереү бары Өфө һәм Стәр­летамаҡ ҡалала­рындағы Гигиена һәм эпидемиология үҙәге лабораторияларында башҡарыла. 200 – 300 саҡрымда ятҡан Белорет, Учалы һәм башҡа райондар халҡы өсөн түләүһеҙ ярҙам алыу мөмкин дә түгел.
Ҡаҙалған талпанды тикше­реүгә бир­мәгәндәр иммуноглобулинды дарыухана­ларҙан үҙҙәре һатып ала. Һуңлап күрһәтелгән медицина ярҙамы йыш ҡына тәьҫирһеҙ була.
Рәсәйҙең Дәүләт Думаһы депутаты Сәлиә Мырҙабаева феке­ренсә, талпанда вирус барлығын тикшереү Дәүләт гарантиялары программаһына индерелергә тейеш. Ашығыс рәүештә иҫкәртеү сараларын үткәреү, һис шикһеҙ, үтә ауыр был сирҙе һәм уның эҙемтәләрен иҫкәртергә ярҙам итәсәк.
Иҫкәртеү сараларына то­тонолған аҡсаның ауырыуҙарҙы дауалауға, реаби­литациялауға, социаль ярҙамға киткән сығымды ҡаплаясағы ике­лән­дер­мәй. Талпан энцефалитын иҫкәртеү өсөн илдең бөтә төбәктәрендә билә­мәләрҙе эшкәр­теү, шәхси һаҡ­ланыу сараларын ҡулла­ныуҙа яңы йүнәлештәрҙе үҫтереү, ха­лыҡ араһында аңлатыу эшен алып барыу мөһим. “Әгәр тө­бәктәрҙә ошо хәүефле сирҙе иҫ­кәртеүгә өҫтәмә аҡса бүленмәһә, алдағы йылдарҙа йоғошло ауырыуҙың артыуына кәртә ҡуйылмаясаҡ”, — тип белдерҙе депутат.