БАШ
РУС
Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт
Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....
Тотош уҡырға 4 695
Текә ерҙән төшөп булмай
Хатты Йылайыр районы хакимиәтенә ебәрҙек һәм тиҙ арала яуап алдыҡ. “Ҡәҙершаға юл ташлы тупраҡтан һалынған, ҡәнәғәтләнерлек хәлдә, – тип яҙылған унда. – Юл йәй-ҡыш “Башкиравтодор” йәмғиәтенең Йылайыр филиалы тарафынан ҡаралып тора. Бер генә проблема бар: Ҡәҙершаға 250 метрлыҡ текә ерҙән төшөргә кәрәк. Туҡталыш ошо ҡалҡыулыҡтың башында урынлашҡан, ә унан маршрут автобустары даими йөрөй”.
Авторҙың теләген аңламаумы, әллә битарафлыҡмы?
“Республикала башҡорт теле дәүләт статусына эйә, – тип яҙғайны ул. – Ни өсөн һуң Башҡортостанда эшләп сығарылған әйберҙәрҙең тышына урыҫса ғына яҙалар (мәҫәлән, шырпы ҡабында)? Башҡорт телендә рәсми мөрәжәғәт (ғариза, хат) яҙҙым икән, уға яуап фәҡәт башҡортса булырға тейеш. Дәүләт хеҙмәтендә эшләгән кешеләр иһә ике телде лә яҡшы белергә тейеш – быны законлаштырырға тәҡдим итәм”.
Владик Ҡыҙрасовтың хатына Башҡортостандың Сәнәғәт һәм инновация сәйәсәте министрлығынан яуап килде. Унда шундай аңлатма бирелгән:
“Тауарҙың тышында (шырпы ҡабында) белешмәне урыҫса ла, башҡортса ла яҙыуға бәйле түбәндәгеләрҙе хәбәр итәбеҙ. Рәсәй Федерацияһы Законының (25.10.1991 йыл, № 1807-1) 21-се статьяһына ярашлы, урындағы сәнәғәт, элемтә, транспорт һәм энергетика тармаҡтарында Рәсәйҙең дәүләт теле, республиканың дәүләт телдәре менән бер рәттән, ерле халыҡтың мәнфәғәттәрен иҫәпкә алып, башҡа телдәр ҙә ҡулланыла ала. Тимәк, тауарҙың тышына белешмәне урыҫсанан тыш башҡа телдәрҙә яҙыу мотлаҡ түгел, һәм был тауарҙы етештереүсенең ҡарамағына ҡалдырыла.
Өҫтәүенә шуны хәбәр итәбеҙ: әгәр граждан В. Ҡыҙрасов урыҫ телен белмәүе сәбәпле шырпыны ҡулланыуҙа ауырлыҡ кисерә икән, уға министрлыҡтың белгестәре тулы аңлатма, белешмә бирергә әҙер”.
Күренеүенсә, яуаптың тәүге өлөшөндә министрлыҡ вәкилдәре Рәсәй законына ғына һылтанма яһаған, Башҡортостандыҡына күҙ һалыуҙы кәрәкле тип тапмаған. Шул уҡ ваҡытта улар үҙҙәре биргән ошо өҙөктәге “республиканың дәүләт телдәре” тигән ергә иғтибар итмәнеме, йә иһә башҡорт теленең Башҡортостандың дәүләт теле икәнлеген белмәйме тигән һорау тыуа.
Яуаптың икенсе өлөшөн иһә гәзит уҡыусыбыҙҙан көлөү тип ҡабул итергә кәрәктер. Ҡыҙрасовтың дәүләт телен яҡлауын аңларға теләмәүме был, әллә битарафлыҡмы?
Тыл эшсәндәренә – һәйкәл
(Фәрит Вахитов, “Мираҫҡа – Еңеү паркы”, 2014 йыл, 7 май)
Ф. Вахитовтың мәҡәләһе Өфө ҡала хакимиәтенә ебәрелде, ошо көндәрҙә редакцияға яуап килде. “Башҡортостан Президенты вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы Рөстәм Хәмитовтың ҡушыуы буйынса, һуңғы ике йылда баш ҡала хакимиәте ял һәм күңел асыу урындарын – парк, сквер, аллеяларҙы – төҙөкләндереүҙе үҙ контролендә тота. Ошо йәһәттән Еңеү паркына ла ҙур иғтибар бүленә, – тиелә хатта. – Ял урынында йәшелләндереү эше даими алып барыла. Быйыл ғына 800 квадрат метр майҙанда 48 меңдән ашыу сәскә ултыртылды. Биләмәне сүп-сарҙан таҙартыу, ҡыштан һуң парктағы хәрби техниканы буяу буйынса эш башҡарыла.
Киләһе йылда Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүҙең 70 йыллығы билдәләнәсәк. Республиканың баш ҡалаһында был мөһим ваҡиғаға әҙерлек бара. Орджоникидзе районының ветерандар советы Өфө дәүләт нефть техник университеты студенттары менән берлектә Рәсәй халҡының Еңеүен мәңгеләштереү һәм ошо уңайҙан паркта тыл эшсәндәренә һәйкәл ҡуйыу идеяһын күтәреп сығыш яһаны. Буласаҡ архитекторҙар еңел булмаған был эшкә ҙур ҡыҙыҡһыныу менән тотондо һәм етди проекттар тәҡдим итте”.
Быйыл 23 майҙа “Башҡортостан”дың “Тиҙ ярҙам”ы рубрикаһында Йылайыр районынан Закировтың ҡыҫҡа хәбәре сыҡҡайны. “Ҡәҙерша ауылында юлдар бик насар, автобус менән дә үтеп булмай” тигән дәғүә белдерелгәйне унда.
Хатты Йылайыр районы хакимиәтенә ебәрҙек һәм тиҙ арала яуап алдыҡ. “Ҡәҙершаға юл ташлы тупраҡтан һалынған, ҡәнәғәтләнерлек хәлдә, – тип яҙылған унда. – Юл йәй-ҡыш “Башкиравтодор” йәмғиәтенең Йылайыр филиалы тарафынан ҡаралып тора. Бер генә проблема бар: Ҡәҙершаға 250 метрлыҡ текә ерҙән төшөргә кәрәк. Туҡталыш ошо ҡалҡыулыҡтың башында урынлашҡан, ә унан маршрут автобустары даими йөрөй”.
Авторҙың теләген аңламаумы, әллә битарафлыҡмы?
Гәзиттең ошо уҡ һанында Күгәрсен районының Аҙнағол ауылынан Владик Ҡыҙрасовтың борсоулы хәбәре донъя күргәйне.
“Республикала башҡорт теле дәүләт статусына эйә, – тип яҙғайны ул. – Ни өсөн һуң Башҡортостанда эшләп сығарылған әйберҙәрҙең тышына урыҫса ғына яҙалар (мәҫәлән, шырпы ҡабында)? Башҡорт телендә рәсми мөрәжәғәт (ғариза, хат) яҙҙым икән, уға яуап фәҡәт башҡортса булырға тейеш. Дәүләт хеҙмәтендә эшләгән кешеләр иһә ике телде лә яҡшы белергә тейеш – быны законлаштырырға тәҡдим итәм”.
Владик Ҡыҙрасовтың хатына Башҡортостандың Сәнәғәт һәм инновация сәйәсәте министрлығынан яуап килде. Унда шундай аңлатма бирелгән:
“Тауарҙың тышында (шырпы ҡабында) белешмәне урыҫса ла, башҡортса ла яҙыуға бәйле түбәндәгеләрҙе хәбәр итәбеҙ. Рәсәй Федерацияһы Законының (25.10.1991 йыл, № 1807-1) 21-се статьяһына ярашлы, урындағы сәнәғәт, элемтә, транспорт һәм энергетика тармаҡтарында Рәсәйҙең дәүләт теле, республиканың дәүләт телдәре менән бер рәттән, ерле халыҡтың мәнфәғәттәрен иҫәпкә алып, башҡа телдәр ҙә ҡулланыла ала. Тимәк, тауарҙың тышына белешмәне урыҫсанан тыш башҡа телдәрҙә яҙыу мотлаҡ түгел, һәм был тауарҙы етештереүсенең ҡарамағына ҡалдырыла.
Өҫтәүенә шуны хәбәр итәбеҙ: әгәр граждан В. Ҡыҙрасов урыҫ телен белмәүе сәбәпле шырпыны ҡулланыуҙа ауырлыҡ кисерә икән, уға министрлыҡтың белгестәре тулы аңлатма, белешмә бирергә әҙер”.
Күренеүенсә, яуаптың тәүге өлөшөндә министрлыҡ вәкилдәре Рәсәй законына ғына һылтанма яһаған, Башҡортостандыҡына күҙ һалыуҙы кәрәкле тип тапмаған. Шул уҡ ваҡытта улар үҙҙәре биргән ошо өҙөктәге “республиканың дәүләт телдәре” тигән ергә иғтибар итмәнеме, йә иһә башҡорт теленең Башҡортостандың дәүләт теле икәнлеген белмәйме тигән һорау тыуа.
Яуаптың икенсе өлөшөн иһә гәзит уҡыусыбыҙҙан көлөү тип ҡабул итергә кәрәктер. Ҡыҙрасовтың дәүләт телен яҡлауын аңларға теләмәүме был, әллә битарафлыҡмы?
Тыл эшсәндәренә – һәйкәл
(Фәрит Вахитов, “Мираҫҡа – Еңеү паркы”, 2014 йыл, 7 май)
Автор Өфөләге был матур ял урынының йылдан-йыл үҫеш кисереүенә, күркәмләнеүенә берсә ҡыуанһа, икенсе яҡтан, ундағы ҡайһы бер кәмселектәргә көйөнөп ҡуя. Мәҫәлән, ул “Ҡытай стенаһы”н хәтерләткән сит ҡоролмаларҙың күптән таушалыуы, был мәсьәлә буйынса Орджоникидзе районының ветерандар советы тарафынан ебәрелгән хаттарға яуап булмауы тураһында яҙа.
Ф. Вахитовтың мәҡәләһе Өфө ҡала хакимиәтенә ебәрелде, ошо көндәрҙә редакцияға яуап килде. “Башҡортостан Президенты вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы Рөстәм Хәмитовтың ҡушыуы буйынса, һуңғы ике йылда баш ҡала хакимиәте ял һәм күңел асыу урындарын – парк, сквер, аллеяларҙы – төҙөкләндереүҙе үҙ контролендә тота. Ошо йәһәттән Еңеү паркына ла ҙур иғтибар бүленә, – тиелә хатта. – Ял урынында йәшелләндереү эше даими алып барыла. Быйыл ғына 800 квадрат метр майҙанда 48 меңдән ашыу сәскә ултыртылды. Биләмәне сүп-сарҙан таҙартыу, ҡыштан һуң парктағы хәрби техниканы буяу буйынса эш башҡарыла.
Киләһе йылда Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүҙең 70 йыллығы билдәләнәсәк. Республиканың баш ҡалаһында был мөһим ваҡиғаға әҙерлек бара. Орджоникидзе районының ветерандар советы Өфө дәүләт нефть техник университеты студенттары менән берлектә Рәсәй халҡының Еңеүен мәңгеләштереү һәм ошо уңайҙан паркта тыл эшсәндәренә һәйкәл ҡуйыу идеяһын күтәреп сығыш яһаны. Буласаҡ архитекторҙар еңел булмаған был эшкә ҙур ҡыҙыҡһыныу менән тотондо һәм етди проекттар тәҡдим итте”.
Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт
6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...
Тотош уҡырға 3 826
Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт
– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...
Тотош уҡырға 4 769
"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...
Тотош уҡырға 4 479
Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт
Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....
Тотош уҡырға 3 102
Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт
Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...
Тотош уҡырға 3 797
"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....
Тотош уҡырға 4 045
135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт
Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...
Тотош уҡырға 3 176
Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт
Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....
Тотош уҡырға 2 778
Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт
Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...
Тотош уҡырға 2 826
Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт
Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...
Тотош уҡырға 2 617
Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт
2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...
Тотош уҡырға 2 872